ناپروکسن چیست و چگونه کار می کند؟ (مکانیسم اثر)
ناپروکسن متعلق به دسته ای از داروها به نام داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) است. سایر اعضای این کلاس عبارتند از: ایبوپروفن (موترین)، ایندومتاسین (ایندوسین)، نابومتون (رلافن) و چندین داروی دیگر.
این داروها برای مدیریت درد خفیف تا متوسط، تب و التهاب استفاده می شود. آنها با کاهش سطح پروستاگلاندین ها، مواد شیمیایی که مسئول درد، تب و التهاب هستند، کار می کنند.
ناپروکسن آنزیم سازنده پروستاگلاندین ها (سیکلواکسیژناز) را مسدود می کند و در نتیجه غلظت پروستاگلاندین ها کمتر می شود. در نتیجه التهاب، درد و تب کاهش می یابد. ناپروکسن در دسامبر ۱۹۹۱ توسط FDA تایید شد.
ناپروکسن برای درمان موارد زیر استفاده می شود:
- درد خفیف تا متوسط
- التهاب
- تب
دوز ناپروکسن چقدر است؟
- دوز معمول بزرگسالان برای درد ۲۵۰ میلی گرم هر ۶ تا ۸ ساعت است و یا می توان ۵۰۰ میلی گرم را دو بار در روز مصرف کرد.
- دوز معمول برای قرص های آهسته رهش (رهش کنترل شده) ناپروکسن (ناپرلان) ۷۵۰ تا ۱۰۰۰ میلی گرم یک بار در روز است.
- برای ناپروکسن با روکش بازشونده در روده(EC)، دوز معمول ۳۷۵ تا۵۰۰ میلی گرم دو بار در روز است.
برای کاهش ناراحتی معده، ناپروکسن باید همراه با غذا مصرف شود.
- دوز برای آرتریت روماتوئید، استئوآرتریت یا اسپوندیلیت آنکیلوزان ۵۰۰ تا ۱۰۰۰ میلی گرم هر ۱۲ ساعت است.
- دیسمنوره با ۲۵۰ میلی گرم هر ۶ تا ۸ ساعت پس از دوز اولیه ۵۰۰ میلی گرم درمان می شود.
عوارض جانبی ناپروکسن چیست؟
شایع ترین عوارض جانبی ناپروکسن عبارتند از:
- کهیر
- صدای زنگ در گوش
- سردرد
- سرگیجه
- خواب آلودگی، درد شکم، حالت تهوع
- اسهال
- یبوست
- سوزش سردل
- احتباس مایعات
- تنگی نفس
سایر عوارض جانبی مهم عبارتند از:
- احتباس مایع
- لخته شدن خون
- حمله قلبی
- فشار خون بالا
- نارسایی قلبی
کدام داروها یا مکمل ها با ناپروکسن تداخل دارند؟
ناپروکسن با چندین دارو تداخل مشکوک یا احتمالی دارد که بر عملکرد سایر داروها تأثیر می گذارد.
نمونه های زیر رایج ترین تعاملات مشکوک هستند:
- ناپروکسن ممکن است با کاهش دفع لیتیوم توسط کلیه، سطح لیتیوم خون (Eskalith، Lithobid) را افزایش دهد. افزایش سطح لیتیوم ممکن است منجر به سمیت لیتیوم شود.
- ناپروکسن ممکن است اثرات کاهش دهنده فشار خون که توسط داروهای فشار خون ایجاد می شود را کاهش دهد. این ممکن است به این دلیل رخ دهد که پروستاگلاندین ها در تنظیم فشار خون نقش دارند.
- هنگامی که ناپروکسن همراه با متوترکسات (روماترکس، ترکسال) یا آمینوگلیکوزیدها (مثلا جنتامایسین) استفاده می شود، سطح خونی متوترکسات یا آمینوگلیکوزید ممکن است افزایش یابد، احتمالاً به این دلیل که دفع این داروها از بدن کاهش می یابد. این حالت ممکن است منجر به عوارض جانبی بیشتر متوترکسات یا آمینوگلیکوزید شود.
- افرادی که داروهای ضد انعقاد مصرف می کنند، به عنوان مثال، وارفارین، (کومادین)، باید از مصرف ناپروکسن اجتناب کنند، زیرا ناپروکسن نیز خون را رقیق می کند و رقیق شدن بیش از حد خون ممکن است منجر به خونریزی شود.
- ناپروکسن اثر منفی سیکلوسپورین را بر عملکرد کلیه افزایش می دهد و اثر فوروزماید (لاسیکس) و دیورتیک های تیازیدی را به دلیل مهار پروستاگلاندین کاهش می دهد.
- بیمارانی که سابقه حملات آسم، کهیر یا سایر واکنش های آلرژیک به آسپرین یا سایر داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) دارند، باید از مصرف ناپروکسن اجتناب کنند. اگر آسپرین با ناپروکسن مصرف شود، ممکن است خطر ابتلا به زخم افزایش یابد.
- افرادی که بیش از ۳ نوشیدنی الکلی در روز مصرف می کنند ممکن است در معرض خطر ابتلا به زخم معده در هنگام مصرف ناپروکسن یا سایر NSAID ها باشند.
آیا مصرف ناپروکسن در صورت بارداری یا شیردهی بی خطر است؟
داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) ممکن است باعث نقص مادرزادی جنین به نام مجرای شریانی (بستن زودهنگام دو رگ خونی اصلی قلب و ریه) در سه ماهه سوم بارداری شوند. بنابراین، در این مرحله از بارداری باید از مصرف NSAID ها اجتناب شود.
مقدار کمی ناپروکسن در شیر مادر دفع می شود. از آنجایی که غلظت شیر مادر کم است، شیردهی با ناپروکسن احتمالاً برای نوزاد مضر نیست.
چه چیز دیگری باید در مورد ناپروکسن بدانم؟
آماده سازی
- آناپروکس (قرص): ۲۷۵ و ۵۵۰ میلی گرم
- ناپروسین (قرص): ۲۵۰، ۳۷۵ و ۵۰۰ میلی گرم
- ناپرلان (قرص های رهش کنترل شده): ۳۷۵ و ۵۰۰ میلی گرم
نگهداری ناپروکسن
ناپروکسن باید در دمای اتاق ذخیره شود: ۱۵ تا ۳۰ درجه سانتیگراد (۵۹ تا ۸۶ درجه فارنهایت).
نام های تجاری ناپروکسن
Anaprox، Naprelan، Naprosyn، Aleve و Mediproxen نام های تجاری موجود برای ناپروکسن در ایالات متحده هستند.
نسخه یا عدم تجویز
Aleve بدون نسخه در دسترس است، اما نام های تجاری دیگر نیاز به نسخه از پزشک یا سایر متخصصان دارند.
خلاصه
ناپروکسن (Aleve، Anaprox، Naprelan، Naprosyn) در کلاس داروهایی به نام داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) است.
ناپروکسن برای درمان درد خفیف تا متوسط، التهاب و تب تجویز می شود. عوارض جانبی، تداخلات دارویی و اطلاعات بارداری باید قبل از مصرف این دارو بررسی شود.