اعتیاد به کافئین ، استفاده بیش از حد و مضر از کافئین در یک دوره زمانی معین است، به طوری که اثرات منفی بر سلامتی، تعاملات اجتماعی یا سایر بخش‌های زندگی شما می‌گذارد.
قهوه و سایر محصولات کافئین دار می توانند وابستگی فیزیکی ایجاد کنند که منجر به تغییرات شیمیایی در مغز می شود. مصرف روزانه می تواند به سرعت منجر به اعتیاد به کافئین شود که با هوس و علائم ترک در صورت کاهش یا قطع مصرف مشخص می شود.
با توجه به داده های مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها (CDC)، تقریبا ۸۰ درصد از آمریکایی ها روزانه کافئین مصرف می کنند (منبع مطلب).
کافئین با بسیاری از عوارض جانبی مثبت همراه بوده است. تحقیقات این محرک گیاهی را با بهبود خلق و خو، تسکین سردرد و شاید کاهش خطر سایر مسائل مهم پزشکی مانند سکته مغزی، پارکینسون و آلزایمر مرتبط کرده است (منبع مطلب).مطالعات بزرگی که افراد را در طول زمان ردیابی کردند، نشان دادند که افرادی که قهوه می‌نوشند کمتر در طول ابتلا به این بیماری ها، می‌میرند (منبع مطلب).
با این حال، برخی از افراد به دلیل استفاده از کافئین مشکلات منفی را تجربه می‌کنند یا در کنار آمدن بدون کافئین مشکل دارند. اگرچه نادر است، اما مواردی از مصرف بیش از حد کافئین نیز وجود داشته است.
اعتیاد به کافئین چیست؟
کافئین بر سیستم پاداش مغز تأثیر می گذارد که باعث آزاد شدن ماده شیمیایی به نام دوپامین می شود. دوپامین باعث می شود افراد احساس خوبی داشته باشند و یک چرخه پاداش ایجاد می کند که آنها را تشویق می کند تا به مصرف آن ادامه دهند و همان سطح تقویت را تجربه کنند.
همچنین باعث وابستگی فیزیولوژیکی می شود، به این معنی که وقتی مصرف کافئین خود را کاهش می دهید یا متوقف می کنید، احتمالاً علائم ترک مانند خستگی، سردرد و تحریک پذیری را تجربه خواهید کرد.
هنگامی که به کافئین اعتیاد دارید، به این معنی است که مصرف کافئین زندگی شما را مختل می کند، اما نمی توانید مصرف آن را متوقف کنید. یا آن را در مقادیری مصرف می کنید که به طور بالقوه برای سلامتی شما خطرناک است، علیرغم اینکه می دانید ممکن است از نظر روحی یا جسمی به شما آسیب برساند.
کافئین پرمصرف ترین دارو در سراسر جهان است. قهوه و نوشابه از منابع اصلی کافئین در ایالات متحده هستند، در حالی که کشورهای آفریقایی و آسیایی آنها را در نوشابه و چای مصرف می کنند (منبع مطلب).کافئین همچنین در بسیاری از غذاهای رایج (تقریباً هر چیزی که شکلات دارد) وجود دارد و مصرف بیش از حد آن را آسان می کند.
در حالی که محصولات کافئین دار مانند قهوه، نوشابه و نوشیدنی های انرژی زا نسبت به سایر مواد اعتیاد آور کمتر تقویت کننده هستند، اما این بدان معنا نیست که آنها اثرات نامطلوب بالقوه ای برای سلامتی ندارند.
علائم اعتیاد به کافئین
اگرچه اعتیاد به کافئین به طور رسمی به عنوان یک نگرانی برای سلامت روان در “راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی (DSM-5) شناخته نشده است، این نشریه برخی از مسائل مربوط به مصرف کافئین از جمله مسمومیت و ترک را تایید می کند.
مسمومیت با کافئین، ترک کافئین، اختلال اضطراب ناشی از کافئین، و اختلال خواب ناشی از کافئین همگی در “DSM-5” شناخته شده اند و اختلال مصرف کافئین به عنوان نیاز به مطالعه بیشتر شناسایی شده است (منبع مطلب).
از آنجایی که کافئین یک محرک است، مصرف بیش از حد آن می تواند باعث ایجاد مجموعه ای از علائم مرتبط با تحریک مغز و سیستم عصبی شود. این علائم عبارتند از (منبع مطلب):
- سرگیجه
- احساس لرزش
- سردرد
- افزایش فشار خون
- عصبی بودن
- ضربان قلب، یا سایر ناهنجاری های ضربان قلب
- مشکلات خواب
این نوع اعتیاد حتی می‌تواند با اعتیاد به کار همپوشانی داشته باشد، زیرا برخی از افراد از اثرات محرک این ماده برای عملکرد بهتر در کار خود از نظر ذهنی و/یا فیزیکی استفاده می‌کنند.
مانند تمام اعتیادها، اثرات لذت بخش کافئین نیز گاهی اوقات می تواند سایر مسائل را پنهان کند. کمبود انرژی و افسردگی ممکن است زمینه ساز اعتیاد به کافئین باشد. افراد ممکن است برای جبران اختلالات خواب به کافئین تکیه کنند.
چگونه کافئین می تواند بر سلامت شما تأثیر منفی بگذارد؟
- کافئین اثرات مختلفی بر بدن دارد که به طور بالقوه برای سلامتی مضر است. کافئین با افزایش فشار خون و تغییرات ریتم قلب مرتبط است (منبع مطلب).
- برخی از محصولات کافئین دار مانند قهوه و نوشابه می توانند باعث اختلالات گوارشی شوند (منبع مطلب).
- همچنین این سوال وجود دارد که آیا کافئین ممکن است خطر ابتلا به پوکی استخوان را افزایش دهد یا خیر. یک مطالعه نشان داد که خطر ابتلا به پوکی استخوان برای زنان یائسه با مصرف زیاد کافئین صادق است (منبع مطلب).
- کافئین همچنین می تواند با ایجاد اختلال در خواب، در صورت مصرف شش ساعت قبل از خواب، سلامت شما را کاهش دهد (منبع مطلب).
- هنگامی که شما کم خواب هستید، عملکرد موثر در طول روز را دشوارتر می کند. خواب همچنین زمانی است که بدن شما بهبود می یابد و برای سلامت کلی و عملکرد سیستم ایمنی ضروری است.
- مصرف بیش از حد کافئین نیز می تواند بر سلامت روان تأثیر بگذارد. افزایش اضطراب ممکن است رخ دهد، به ویژه در افرادی که به اثرات کافئین حساس هستند یا قبلاً دارای یک اختلال اضطرابی هستند.
- برخی تحقیقات نشان داده است که کافئین ممکن است با علائم روان پریشی و شیدایی در افرادی که دارای اختلالات روان پریشی یا شرایط خلقی هستند مرتبط باشد (منبع مطلب).
علائم ترک کافئین
همانطور که مصرف بیش از حد کافئین می تواند مشکلاتی ایجاد کند، حذف ناگهانی آن از رژیم غذایی نیز می تواند منجر به مشکلاتی شود. این می تواند منجر به ترک کافئین شود، که علائمی را ایجاد می کند که مخالف مصرف بیش از حد است. این تأثیر به ویژه در افرادی که به کافئین معتاد هستند می تواند عمیق باشد.
علامتی که اغلب توسط افرادی که دچار ترک کافئین می شوند متوجه سردرد است که ممکن است از خفیف تا شدید متغیر باشد.
سایر علائم مرتبط با تلاش برای کاهش عادت کافئین یا از دست دادن “دوز” روزانه عبارتند از (منبع مطلب):
- احساس خستگی یا خواب آلودگی
- کاهش هوشیاری ذهنی
- زمان واکنش کندتر
- عملکرد بدتر در وظایف حافظه
گاهی اوقات، افرادی که کافئین را کنار می گذارند، علائمی شبیه آنفولانزا مانند حالت تهوع و همچنین تغییرات خلقی را تجربه می کنند (منبع مطلب).
ترک کافئین چقدر طول می کشد؟
علائم ترک کافئین معمولاً حدود ۱۲ تا ۲۴ ساعت پس از آخرین دوز کافئین شما شروع می شود. ممکن است بین دو تا نه روز این علائم را تجربه کنید.
اعتیاد به کافئین و سایر شرایط
اثرات محرک کافئین گاهی اوقات می تواند باعث علائم و رفتارهای فیزیکی شود که به نظر می رسد و به راحتی با سایر اختلالات اشتباه گرفته می شود. بنابراین، اگر در حال ارزیابی برای هر بیماری هستید، مهم است که به پزشک یا پزشکان سلامت روان خود اطلاع دهید که چقدر کافئین مصرف می کنید.
۱. اختلالات اضطرابی
به عنوان مثال، مسمومیت با کافئین علائمی را ایجاد می کند که به راحتی می تواند با اختلالات اضطرابی مانند حملات پانیک اشتباه گرفته شود. کافئین بیش از حد نیز می تواند با تشدید احساس نگرانی، ایجاد افکار تند، افزایش ضربان قلب و جلوگیری از آرامش و خواب با کیفیت، علائم این اختلالات را بدتر کند.
۲. سایر شرایط
افرادی که بیش از حد با کافئین تحریک می شوند نیز می توانند علائمی مطابق با اختلالات کمبود توجه نشان دهند. برعکس، ترک کافئین علائم مشابهی با اختلالات خلقی دارد. سایر نگرانی های سلامتی که می تواند با مسمومیت با کافئین اشتباه گرفته شود عبارتند از (منبع مطلب):
- دوره های شیدایی
- اختلال هراس
- اختلال اضطراب فراگیر
- اختلالات خواب
- میگرن و سردردهای دیگر
- بیماری های ویروسی
- شرایط سینوسی
- عوارض جانبی ناشی از دارو، مانند آکاتیزیا یا ناتوانی در ثابت ماندن
۳. استفاده از مواد
همچنین ممکن است با علائم ترک مواد دیگر مانند آمفتامین و کوکائین اشتباه گرفته شود و علائم آن را بدتر کند. داروهای محرک مانند اینها اغلب با کافئین قطع می شوند و این احتمال را افزایش می دهد که ترک کافئین در ترک این داروها نقش داشته باشد.
کافئین می تواند باعث ایجاد سایر اختلالات شود
برخی از اختلالات با استفاده از کافئین ایجاد می شوند. نمونه هایی از این نوع اختلالات عبارتند از اختلال اضطراب ناشی از کافئین و اختلال خواب ناشی از کافئین.
آیا شما به کافئین اعتیاد دارید؟
اگر مشکوک هستید که به کافئین معتاد هستید، مثلاً اگر به قهوه اعتیاد دارید، لازم است وضعیت خود را بررسی کنید. ارزیابی میزان مصرف، تأثیر و احساس شما می تواند به شما کمک کند بهتر تشخیص دهید که آیا نیاز به کاهش دارید یا خیر.
اعتیاد شامل استفاده بیش از حد از کافئین و تکیه بر این محرک برای کنار آمدن بهتر با زندگی علیرغم هرگونه عوارض جانبی است که ممکن است تجربه کنید. برای اینکه بفهمید آیا ممکن است معتاد باشید یا خیر، کمک می کند:
۱. میزان مصرف خود را ارزیابی کنید
مقدار کافئینی که در یک روز معمولی مصرف می کنید را محاسبه کنید. به یاد داشته باشید که اسپرسو لذیذ، لاته و کاپوچینو معمولاً حاوی کافئین بیشتری نسبت به قهوه معمولی یا فوری، نوشابه و سایر غذاها و نوشیدنی های معمولی حاوی کافئین هستند. بنابراین، این باید در هنگام تعیین میزان مصرف طبیعی شما در نظر گرفته شود.
۲. به احساس خود توجه کنید
عوارض جانبی را یادداشت کنید پس از مصرف کافئین تجربه می کنید . همچنین، اگر مصرف معمولی خود را کاهش دهید یا به طور کامل کافئین را حذف کنید، به عوارض جانبی که احساس می کنید توجه کنید. به اثرات ذهنی و فیزیکی توجه کنید تا تصویر کامل تری از نحوه تأثیرگذاری استفاده از آن بر شما داشته باشد.
۳. در نظر بگیرید که کافئین چگونه بر زندگی شما تأثیر می گذارد
به عادت خود به کافئین و اینکه چگونه بر زندگی شما تأثیر می گذارد فکر کنید. به عنوان مثال، اگر قهوه صبح خود را نخورید، آیا روابط شما آسیب می بیند؟ آیا مصرف کافئین شما می تواند به اضطراب کاری شما کمک کند؟
مقابله با اعتیاد به کافئین
اعتیاد به کافئین آنقدر رایج است که ما حتی در بیشتر مواقع متوجه آن نمی شویم. اما زمانی که بتوانید کافئین را تا حد زیادی کاهش دهید یا آن را ترک کنید تا اثرات نامطلوبی که روی شما می‌گذارد را کاهش دهید، ممکن است راحت‌تر با انرژی طبیعی خود تماس بگیرید و زمانی که شب فرا می‌رسد می‌توانید آرامش داشته باشید.
اگر بیش از حد سالم کافئین مصرف می کنید، می توانید مصرف کافئین خود را کاهش دهید یا آن را به طور کامل قطع کنید.
اگر پاسخ شما به کافئین (یا کمبود کافئین) بر شما تأثیر منفی می گذارد، با پزشک خود صحبت کنید. به طور مشابه، اگر وضعیت سلامت دیگری دارید که ممکن است مصرف کافئین بر آن تأثیر بگذارد، مانند بیماری قلبی، یا حتی اگر باردار هستید یا در دوران شیردهی هستید، فوراً گزینه‌ها را با پزشک خود در میان بگذارید.
۱. برای کاهش یا ترک برنامه برنامه ریزی کنید
چرخه معیوب اعتیاد اغلب در مورد کافئین مانند سایر مواد اعتیادآور است. همانطور که اثرات کافئین شروع به از بین رفتن می کند، ممکن است احساس کنید که انرژی شما کاهش می یابد و نمی توانید بدون افزایش دیگری به کار خود ادامه دهید. پزشک می تواند به شما کمک کند تا بدون تسلیم شدن از این وضعیت عبور کنید.
۲. به تدریج مصرف کافئین خود را کاهش دهید
از آنجایی که قطع «بوقلمون سرد» می‌تواند باعث بدتر شدن احساس شما شود، بیشتر مردم نیاز دارند مصرف کافئین را به تدریج و نه ناگهانی کاهش دهند. پزشک می تواند به شما کمک کند تا برنامه ای مناسب بر اساس مصرف معمولی کافئین خود طراحی کنید. این می تواند به کاهش یا از بین بردن هر گونه اثرات ترک کمک کند.
۳. چگونه دوز کافئین خود را کاهش دهید
به جای کاهش ناگهانی مصرف کافئین، سعی کنید مصرف منظم کافئین خود را هر دو هفته یکبار حدود ۱۰ درصد کاهش دهید. یکی از راه‌های انجام این کار، کاهش قدرت نوشیدنی‌های کافئین‌دار خود با رقیق کردن آنها با یک نوع بدون کافئین است.
راه هایی برای مدیریت علائم ترک بیابید
علائم ترک مانند سردرد و خستگی ممکن است باعث شود که بخواهید یک فنجان قهوه یا یک قوطی نوشابه مصرف کنید، بنابراین یافتن راه‌هایی برای مقابله با این علائم ضروری است. استفاده از داروهای مسکن بدون نسخه مانند تیلنول یا ایبوپروفن را برای تسکین علائم سردرد در نظر بگیرید. استراتژی های دیگری که می تواند کمک کند عبارتند از:
- خواب کافی
- نوشیدن آب فراوان
- یافتن راه هایی برای مشغول ماندن
- انجام تمرینات بدنی برای افزایش سطح انرژی
۴. برای علائم سلامت روان کمک بگیرید
اگر احساس می کنید از کافئین برای مقابله با یک مشکل عاطفی مانند افسردگی یا اضطراب استفاده می کنید، در مورد گزینه های درمانی با پزشک خود صحبت کنید. درمان مناسب می تواند تفاوت بزرگی برای شما ایجاد کند.
اعتیاد به کافئین اغلب با سایر اعتیادهای رفتاری،مانند اعتیاد به قند همپوشانی دارد. بنابراین، ممکن است متوجه شوید که ارزیابی مصرف کافئین شما رفتارهای دیگری را نیز شناسایی می کند که باید به آنها توجه شود.
کلام پایانی
کافئین محرکی است که اغلب روزانه به اشکال مختلف مصرف می شود، از جمله قهوه، نوشابه، چای، نوشیدنی های انرژی زا و شکلات. مقادیر کم یا متوسط بی خطر هستند و حتی ممکن است فواید سلامت خاصی داشته باشند. با این حال، مصرف بیش از حد می تواند بر سلامتی تأثیر منفی بگذارد و منجر به اعتیاد به کافئین شود.
اگر فکر می کنید اعتیاد به قهوه دارید یا بیش از حد کافئین مصرف می کنید، کاهش تدریجی مصرف کافئین می تواند به شما کمک کند عادت کافئین خود را کنترل کنید.
