راهنمای کامل اختلال استرس پس از سانحه (PTSD)

اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) می تواند پس از تجربه یک رویداد آسیب زا اتفاق بیفتد و باعث شود که شخص احساس ترس، شوک یا درماندگی کند. این حالت می تواند اثرات طولانی مدت داشته باشد، از جمله فلش بک (تکرار حادثه در ذهن و خیال و حتی در خواب) ، مشکل در خواب و اضطراب.

نمونه‌هایی از رویدادهایی که می‌توانند منجر به PTSD شوند عبارتند از: تصادفات، جنگ‌، جنایات، آتش‌سوزی، مرگ یکی از عزیزان یا هر نوع سوء استفاده. افکار و خاطرات ممکن است عود کنند حتی اگر خطر از بین رفته باشد.

تصور می‌شود که PTSD بین ۷ تا ۸ درصد از افراد جامعه را تحت تأثیر قرار می‌دهد و احتمال ابتلای آن در زنان بیشتر از مردان است (منبع مطلب).

به جای اینکه با گذشت زمان احساس بهتری داشته باشد، ممکن است فرد بیشتر مضطرب و ترسیده شود. اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) می تواند زندگی افراد را برای سال ها مختل کند، اما درمان می تواند به بهبودی آن ها کمک کند.

این مقاله به چیستی اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) ، علائم آن، علل احتمالی، درمان‌ها و موارد دیگر می‌پردازد.

علائم و تشخیص اختلال استرس پس از سانحه (PTSD)

علائم معمولاً تا ۳ ماه پس از رویداد آسیب زا شروع می شوند، اما می توانند مدت ها بعد نیز شروع شوند (منبع مطلب).

برای اینکه یک فرد مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) تشخیص داده شود، باید معیارهایی را داشته باشد که در راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی که توسط انجمن روانپزشکی آمریکا تعیین شده است.

بر اساس این دستورالعمل ها ، فرد باید (منبع مطلب).:

1. تجربه مواجهه با مرگ یا تهدید به مرگ، آسیب جدی یا خشونت جنسی، خواه مستقیماً، به عنوان شاهد، توسط یکی از نزدیکان یا در حین انجام وظایف حرفه ای
2. موارد زیر را برای بیش از ۱ ماه تجربه کنید:
   یک یا چند علامت نفوذ
   یک یا چند علامت اجتنابی
   دو یا چند علامت که بر خلق و خو و تفکر تأثیر می گذارد
   دو یا چند علامت برانگیختگی و واکنشی که پس از سانحه شروع شده است

در اینجا چند نمونه از این چهار نوع علامت بیان می شوند:

علائم نفوذ:

• کابوس های شبانه
• فلاش بک ها و این احساس که این رویداد دوباره اتفاق می افتد
• افکار ترسناک

علائم اجتناب:

• امتناع از بحث در مورد اتفاقی که برای شخص افتاده است
• اجتناب از موقعیت هایی که فرد را به یاد آن رویداد می اندازد

علائمی که بر خلق و خو و تفکر تأثیر می گذارند:

• ناتوانی در به خاطر سپردن برخی از جنبه های رویداد
• احساس گناه و سرزنش
• احساس جدایی و بیگانگی از دیگران و بی حسی عاطفی و ذهنی
• کاهش علاقه به زندگی
• مشکل در تمرکز
• مشکلات روانی، مانند افسردگی، فوبیا و اضطراب

علائم برانگیختگی و واکنش پذیری:

• مشکل در خوابیدن
• تحریک پذیری و زود عصبانی شدن
• حساسیت به خطرات احتمالی
• احساس تنش و اضطراب

علاوه بر این، این علائم باید باعث ناراحتی یا دشواری فرد در کنار آمدن با کار یا روابط شود و علائم نباید به دلیل استفاده از داروها یا مواد دیگر یا دیگر مشکلات سلامتی باشد.

علائم فیزیکی اختلال استرس پس از سانحه (PTSD)

ممکن است علائم فیزیکی نیز وجود داشته باشد، اما بر اساس معیارها, این علائم شامل موارد زیر نیست:

• اثرات فیزیکی، از جمله عرق کردن، لرزش، سردرد، سرگیجه، مشکلات معده، درد و درد قفسه سینه
• سیستم ایمنی ضعیف، که می تواند منجر به عفونت های مکرر شود
• اختلالات خواب که می تواند منجر به خستگی و سایر مشکلات شود

یک فرد ممکن است تغییرات رفتاری طولانی مدتی را تجربه کند که به مشکلات در محل کار و از هم گسیختگی در روابط آنها کمک می کند. آن ها ممکن است به دنبال رفتارهای بی تفاوت کننده مانند سوء استفاده از الکل، مواد مخدر یا داروها باشند.

کودکان و نوجوانان

در سنین ۶ سال یا کمتر، علائم ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• خیس کردن رختخواب خود حتی پس از یادگیری استفاده از دستشویی
• ناتوانی در صحبت کردن
• بازی کردن آن رویداد  در نمایش های بچه گانه ی خود
• چسبیدن به یک بزرگسال

با این حال، کودکان بین ۵ تا ۱۲ سال ممکن است فلاش بک نداشته باشند. آن ها ممکن است بتوانند رویداد را به وضوح به خاطر بسپارند. با این حال، ممکن است آن را به ترتیب دیگری به یاد بیاورند یا احساس کنند نشانه ای وجود دارد که قرار است اتفاق بیفتد.

آن ها همچنین ممکن است آسیب های خود را از طریق بازی، نقاشی ها و داستان های خود به نمایش بگذارند یا بیان کنند. ممکن است کابوس ببینند و تحریک پذیر باشند و رفتن به مدرسه، مطالعه یا گذراندن وقت با دوستان برایشان سخت باشد.

از ۸ سالگی به بعد، واکنش‌های کودکان معمولاً مشابه بزرگسالان است (منبع مطلب)..

در سنین ۱۲ تا ۱۸ سالگی، کودک ممکن است رفتاری مخرب، بی احترامی و یا پرخاشگرانه از خود نشان دهد.

آن ها ممکن است به دلیل عدم رفتاری متفاوت در طول رویداد, احساس گناه کنند یا ممکن است به فکر انتقام باشند. (یعنی آن ها فکر می کنند که باید طور دیگری در زمان آن حادثه پرفتار می کردند اما نکرده اند و این حالن می تواند باعث احساس گناه شود یا آن ها را به فکر انتقام بیاندازد)

کودکانی که آزار جنسی را تجربه کرده‌اند بیشتر احتمال دارد موارد زیر را تجربه کنند:

• احساس ترس، غم، اضطراب و انزوا
• عزت نفس پایین
• رفتار پرخاشگرانه
• رفتار جنسی غیرعادی نشان می دهند
• به خودشان صدمه بزنند
• سوء استفاده از مواد مخدر یا الکل

غربالگری

به عنوان بخشی از فرآیند تشخیصی، یک متخصص ممکن است یک آزمایش غربالگری برای ارزیابی اینکه آیا شخص اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) دارد یا خیر، انجام دهد.

یک جلسه غربالگری می تواند ۴۵ تا ۶۰ دقیقه طول بکشد. اگر علائم پس از چند هفته ناپدید شوند، ممکن است فرد تشخیص مبتلا به اختلال استرس حاد تشخیص داده شود و نه اختلال استرس پس از سانحه (PTSD).

تفوات آن ها در این است که اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) بیشتر طول می کشد. علائم آن شدیدتر است و ممکن است تا مدتی پس از رویداد آسیب زا ظاهر نشود.

عوامل ایجاد اختلال استرس پس از سانحه (PTSD)

اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) می تواند پس از یک رویداد آسیب زا ایجاد شود.

مثالهای آن عبارتند از:

• خدمت سربازی
• بلایای طبیعی
• تصادفات جدی
• حملات تروریستی
• از دست دادن یکی از عزیزان، خواه شامل خشونت باشد یا نباشد
• تجاوز جنسی یا سایر انواع سوء استفاده
• حمله شخصی
• قربانی جنایت بودن
• تشخیص ابتلا به یک بیماری تهدید کننده زندگی

هر موقعیتی که باعث ترس، شوک، وحشت یا درماندگی شود می تواند منجر به اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) شود.

شرایط مرتبط با اختلال استرس پس از سانحه (PTSD)

چندین شرایط دیگر مرتبط با اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) وجود دارد، از جمله اختلال استرس حاد، اختلال سازگاری، و اختلال درگیری اجتماعی مهار نشده (اختلال آمیختگی اجتماعی بازداری نشده).

اختلال استرس حاد

اختلال استرس حاد  یک وضعیت سلامت روان است که می تواند پس از یک رویداد آسیب زا رخ دهد. علائم آن مشابه اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) است، بنابراین بسیاری از مردم این دو را با هم اشتباه می گیرند.

با این حال، در اختلال استرس حاد، علائم معمولا بلافاصله پس از اتفاق آسیب زننده شروع می شود و می تواند از ۳ روز تا ۱ ماه پس از قرار گرفتن در معرض آن ادامه یابد (منبع مطلب).

علائم اختلال استرس حاد معمولاً عبارتند از:

• فلاش بک ها
• کابوس ها
• احساس بی تفاوتی
• احساس جدایی از عملکرد معمول خود
• این اختلال می تواند نسبتاً خفیف یا شدید باشد.

طبق گزارش انجمن روانپزشکی آمریکا، حدود ۱۳ تا ۲۱ درصد از افرادی که از تصادفات رانندگی جان سالم به در می‌برند و ۲۰ تا ۵۰ درصد از بازماندگان حمله، تجاوز جنسی، یا تیراندازی‌های دسته جمعی به اختلال استرس حاد مبتلا می‌شوند (منبع مطلب).

درمان اختلال استرس حاد بر روی کنترل علائم و جلوگیری از بدتر شدن آن ها متمرکز است. کسانی که دچار اختلال استرس حاد شده اند اما  درمان نشده اند ممکن است دچار اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) شوند.

اختلال سازگاری

یک رویداد استرس زا در زندگی مانند مرگ یکی از عزیزان یا طلاق می تواند باعث اختلال سازگاری شود. علائم اختلال سازگاری عبارتند از:

• افسردگی
• اضطراب
• گیجی
• تحریک پذیری

همچنین می تواند منجر به علائم فیزیکی مانند سردرد، تنش عضلانی و حالت تهوع شود.

علائم اختلال سازگاری بسته به فرد ممکن است متفاوت باشد. برخی از اختلالات ممکن است چندین ماه پس از یک رویداد استرس زا ادامه داشته باشند در حالی که برخی دیگر ممکن است تنها چند هفته علائم را تجربه کنند. در افراد مبتلا به اختلال سازگاری، علائم در عرض ۳ ماه یا کمتر, پس از ایجاد استرس ظاهر می شود (منبع مطلب).

درمان اختلال سازگاری ممکن است شامل روان درمانی باشد.

اختلال درگیری اجتماعی مهار نشده

اختلال درگیری اجتماعی مهار نشده (اختلال آمیختگی اجتماعی بازداری نشده) یک اختلال دلبستگی نادر است که می تواند پس از تجربه یک ضربه طولانی مدت در کودک قبل از ۲ سالگی رخ دهد (منبع مطلب).

اگر کودکی در سال‌های اولیه خود مراقبت و حمایت کافی دریافت نکند یا اگر تغییرات متعددی را در مراقبین تجربه کند ( برای مثال، اگر مرتباً خانه‌ فرزند خوانده را تغییر دهند) ممکن است اتفاق بیفتد. اختلال درگیری اجتماعی مهار نشده می تواند ایجاد وابستگی های پایدار را برای آن ها دشوار کند.

کودک مبتلا به اختلال درگیری اجتماعی مهار نشده ممکن است رفتارهای نامناسب یا بیش از حد آشنا و صمیمانه را با بزرگسالان ناآشنا نشان دهد. برای مثال، آن ها ممکن است با کمال میل و بدون تردید با یک فرد بزرگسال ناآشنا کنار بیایند.

علائم کودک ممکن است با زندگی کردن در یک خانه باثبات و مثبت بهبود یابد. با این حال، برخی از کودکان ممکن است همچنان علائم را تا نوجوانی تجربه کنند. تاخیر در رشد نیز ممکن است رخ دهد.

درمان ممکن است شامل قرار دادن کودک در یک محیط خانه امن و تحت مشاوره یا درمان خانوادگی باشد.

عوامل خطر اختلال استرس پس از سانحه (PTSD)

نامشخص است که چرا برخی افراد دچاراختلال استرس پس از سانحه (PTSD) می شوند در حالی که برخی دیگر این گونه نیستند (منبع مطلب). با این حال، عوامل خطر زیر ممکن است شانس ابتلا به علائم را افزایش دهد:

• داشتن مشکلات تقریبا پی در پی بعد از یک رویداد آسیب زننده، به عنوان مثال، از دست دادن یکی از عزیزان پس از دست دادن شغل
• عدم حمایت اجتماعی پس از یک رویداد
• داشتن سابقه مشکلات روانی یا سوء مصرف مواد
• تجربه سوء استفاده، به عنوان مثال، در دوران کودکی
• آسیب جسمی در نتیجه رویداد

عوامل کاهش خطر و بهبودی

دانشمندان در حال بررسی عواملی هستند که ممکن است به افراد کمک کند به طور مؤثرتری از اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) بهبود یابند یا از آن اجتناب کنند (منبع مطلب).

این موارد شامل:

•  دریافت حمایت از دیگران
• داشتن راه کارهای مقابله ای مثبت و تقویت آن ها
• توانایی داشتن حس خوب نسبت به کارهای خود در هنگام مواجهه با مشکلات

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد

بسیاری از افراد پس از یک رویداد آسیب زا علائمی مانند گریه، اضطراب و مشکل در تمرکز را تجربه می کنند، اما این حالت لزوماً به معنای اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) نیست.

درمان سریع با یک متخصص واجد شرایط می تواند به جلوگیری از بدتر شدن علائم کمک کند.

فرد باید درمان را در نظر بگیرد اگر:

• علائم آن ها بیش از یک ماه باقی بماند
• علائم آن ها به اندازه کافی شدید است که از بازگشت آن ها به زندگی عادی خود جلوگیری می کند
• آن ها در نظر دارند به خود آسیب برسانند

درمان اختلال استرس پس از سانحه (PTSD)

درمان معمولاً شامل روان درمانی و مشاوره ، دارو درمانی یا ترکیبی از هردو است (منبع مطلب).

یک پزشک,  گزینه های روان درمانی را برای مدیریت تروما تنظیم می کند. آن گزینه ها عبارتند از:

1. درمان پردازش شناختی (CPT): همچنین به عنوان بازسازی شناختی, شناخته می شود و در آن  فرد یاد می گیرد که چگونه به روشی جدید در مورد چیزها فکر کند. تصویرسازی ذهنی از رویداد آسیب زا ممکن است به آن ها کمک کند تا از طریق آسیب دیدگی خود, برای کنترل ترس و پریشانی خود تلاش کنند.
2. درمان مواجهه طولانی مدت: این درمان به افراد مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) می آموزد که به افکار و احساسات خود در مورد یک رویداد آسیب زا نزدیک شوند. بحث در مورد رویداد و مقابله تدریجی با علت ترس خود در یک محیط امن و کنترل شده ممکن است به فرد کمک کند تا کنترل بیشتری روی خود داشته باشد.

داروهای درمان کننده ی اختلال استرس پس از سانحه (PTSD)

پزشکان می‌توانند گروهی از داروهای ضد افسردگی، مهارکننده‌های انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs) یا مهارکننده‌های بازجذب سروتونین نوراپی نفرین (SNRIs) را برای درمان اختلال استرس پس از سانحه (PTSD)  تجویز کنند.

نمونه هایی از این داروها عبارتند از:

1. سرترالین
2. فلوکستین
3. پاروکستین
4. ونلافاکسین

طبق گفته وزارت امور کهنه سربازان ایالات متحده، این داروها موثرترین داروها برای درمان PTSD هستند (منبع مطلب).

درمان های تجربی

تحقیقات نشان می دهد که درمان های زیر ممکن است کمک کننده باشد، اما شواهد بیشتری برای تایید ایمنی و اثربخشی آنها ضروری است.

1. حساسیت‌زدایی از طریق حرکت چشم و پردازش مجدد (EMDR): یادآوری رویداد در حین تمرکز بر یک محرک خارجی، مانند نور متحرک، باعث می‌شود چشم‌ها به طرفین حرکت کنند، که ممکن است به کاهش سطح پریشانی افراد مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) کمک کند. این درمان به فرد اجازه می دهد تا احساسات، رفتارها و افکار مثبت بیشتری داشته باشد.
2. بازی‌های ویدیویی: طبق مطالعه‌ای که در سال ۲۰۱۷ انجام شد,  انجام بازی‌های ویدیویی جنگی در برخی جانبازان, باعث کاهش علائم آن ها شد. با این حال، محققان استفاده از این بازی های ویدئویی را به جای درمان معمولی توصیه نمی کنند (منبع مطلب).

نکاتی برای  خودیاری

مقابله فعال, بخش کلیدی بهبودی است (منبع مطلب).  فرد را قادر می سازد تا تأثیر رویدادی را که تجربه کرده است بپذیرد و برای بهبود وضعیت خود اقدام کند.

موارد زیر می تواند به فرد در رسیدن به این هدف کمک کند:

1. یادگیری بیشتردر مورد اختلال استرس پس از سانحه (PTSD)
2. درک اینکه پاسخ مداوم, طبیعی است و بهبودی زمان می برد
3. پذیرش این نکته که بهبودی لزوماً به معنای فراموش کردن آن رویداد نیست
4. کاهش تدریجی علائم و اعتماد به توانایی کنار آمدن با خاطرات بد, هدف درمان است.

موارد دیگری که می تواند کمک کند عبارتند از:

1. پیدا کردن کسی برای اعتماد کردن به او
2. گذراندن وقت با افراد دیگری که می دانند چه اتفاقی افتاده است
3. به دیگران اطلاع دهید که چه چیزی ممکن است باعث ایجاد علائم در شما شود
4. تقسیم وظایف به بخش های کوچکتر برای سهولت در اولویت بندی و تکمیل آن ها
5. انجام تمرینات بدنی مانند شنا، پیاده روی یا یوگا
6. تمرین تکنیک های آرامش بخش مانند تنفس عمیق یا مدیتیشن
7. گوش دادن به موسیقی آرام یا گذراندن وقت در طبیعت
8. درک این نکته که از بین رفتن علائم, به زمان نیاز دارد
9. پذیرش این نکته که اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) نشانه ضعف نیست و ممکن است برای هر کسی اتفاق بیفتد
10. شرکت در فعالیت های لذت بخش که می تواند باعث حواس پرتی شود

عوارض اختلال استرس پس از سانحه (PTSD)

اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) می تواند منجر به برخی از عوارض و بیماری های همراه شود.

افراد مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه (PTSD), خطر ابتلای بیشتری به موارد زیر را دارند  (منبع مطلب) :

• اختلالات خلقی
• اختلالات اضطراب و هراس
• اختلالات عصبی، از جمله زوال عقل
• اختلالات سوء مصرف مواد

افراد مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) ممکن است مشکلات سلامتی دیگری مانند افسردگی، اضطراب، اختلال شخصیت یا سوء استفاده از موادی مانند الکل یا مواد مخدر داشته باشند. افراد مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) همچنین در معرض خطر بیشتری برای افکار خودکشی و تلاش هستند.

روش های کنار آمدن و مقابله با اختلال استرس پس از سانحه (PTSD)

۱. مراقبه ذهن آگاهی

به طور فزاینده ای، مدیتیشن و تکنیک های آرام سازی مبتنی بر ذهن آگاهی نشان داده شده است که به مدیریت طیف وسیعی از اختلالات کمک می کند.

طبق بررسی ها, درمان‌های مبتنی بر ذهن آگاهی برای اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) به چند روش درمانی اشاره می‌کند که در کاهش اجتناب و سرزنش خود در افراد مبتلا به این اختلال مؤثر بوده است (منبع مطلب). این ها هستند:

• کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی (MBSR): که یک برنامه فشرده ۸ هفته ای متمرکز بر تمرین مراقبه ذهن آگاهی است که هدف آن آموزش افراد است تا توجه خود را بر نفس خود متمرکز کنند و بیاموزند که تحت تأثیر افکار مزاحم قرار نگیرند.
• درمان شناختی مبتنی بر ذهن آگاهی (MBCT): که به عنوان “انطباق MBSR” تعریف می شود، ساختار بسیار مشابهی دارد اما برای هدف قرار دادن خلق های افسردگی و افکار منفی، به طور خاص طراحی شده است.
• مواجهه درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی: که شامل یک برنامه ۱۶ هفته‌ای غیر متمرکز بر تروما می‌باشد.
• مدیتیشن-آرامش: مانند مراقبه محبت آمیز,همچنین در افزایش شفقت و مهربانی نسبت به خود و کاهش علائم افسردگی مرتبط با اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) موثر تلقی می شود.
• تمرین تکرار مانتروم: که به “تکرار بی صدا یک کلمه یا عبارت ” اشاره دارد، به نظر می رسد در هدف قرار دادن خشم، برانگیختگی بیش از حد، یا حالت مراقب بودن مداوم و علائم اضطراب و افسردگی موثر باشد.

۲. بازیابی تمرکز خود از طریق فعالیت بدنی

بسیاری از افرادی که مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) تشخیص داده شده اند می گویند که یافتن یک فعالیت بدنی لذت بخش که بتوانند به طور منظم انجام دهند به آن ها کمک کرده است تا سطح استرس خود را کاهش دهند و با علائم خود کنار بیایند.

بهعنوان نمونه, یک فرد که به دنبال ترومای دوران کودکی مبتلا بهاختلال استرس پس از سانحه (PTSD) تشخیص داده شد، توضیح می دهد که چگونه دویدن به او کمک کرده است تا با علائمی که بر زندگی او تأثیر گذاشته است کنار بیاید. او می گوید:

من یک دونده هستم  و از اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) رنج می برم. یکی از چیزهایی که در حین دویدن به آن فکر می‌کنم، و همچنین زمانی که ذر حال دویدننیستم، رابطه بین این دو است.

من دویدن را در هر شرایط آب و هوایی در آغوش می‌کشم، همیشه با مقدار قابل توجهی صعود. در حالی که در مسیر صعود به سمت بالا مبارزه می کنم، اغلب تصور می کنم که تپه بیماری من است و به آرامی و پیوسته آن را فتح می کنم. با این حال، هرگز مانند رنج نیست و وقتی در بالای تپه قرار می‌گیرم، می‌توانم دستم را دراز کنم و آسمان را لمس کنم.

محققان دانشگاه آنگلیا راسکین در کمبریج در بریتانیا دریافتند که موج‌سواری می‌تواند یک استراتژی مقابله‌ای موثر برای جانبازان مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) باشد (منبع مطلب).

به گفته این تیم، این ورزش به جانبازان کمک می کند تا به یک حالت ذهنی متمرکزبرسند که در آن حالت, آن ها چنان در فعالیتی که انجام می دهند جذب می شوند که همه افکار و احساسات دیگر, کنار گذاشته می شوند.

یک متخصص که در این مطالعه شرکت داشت، این فعالیت را با تأثیرات مدیتیشن تمرکز حواس مقایسه می کند و فقط به این دلیل که فعال تر است, او آن را “شکل متحرک ذهن آگاهی” می نامد.

۳. رایحه درمانی

مطالعات نشان می دهد که اسانس پرتقال ممکن است در کاهش علائم استرس مزمن و اضطراب مرتبط با اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) موثر باشد. با این حال، این مطالعه فقط بر روی موش ها انجام شد و این اثرات هنوز در یک گروه انسانی تکرار نشده است.
با این حال، برخی از افراد مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) گفته اند که رایحه درمانی می تواند یک استراتژی آرامش بخش مفید باشد و در کاهش سطح استرس موثر است.

شخصی که سال هاست علائم اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) خود را مدیریت می کند می نویسد:

“اسطوخودوس، مریم گلی، نعناع فلفلی یا هر روغن آرامش بخش دیگری که روی نقطه ای بین ابروها و نقاط نبض شما ماساژ داده شود، به طرز شگفت انگیزی آرامش بخش است.”

نویسنده ی دیگری می نویسد:

رایحه درمانی می تواند بخشی از یک رژیم درمانی و همچنین به تنهایی یک درمان پیشگیرانه باشد. از طریق حس لامسه (ماساژ)، حس بویایی (روغن‌های معطر)، حس بینایی (محیط دلپذیر) . این کار به ایجاد شرایط مطلوب در بدن و ذهن برای بهبودی کمک می‌کند.

۴. هنر درمانی

نوعی از درمان اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) که در چند سال گذشته افزایش یافته است، هنر درمانی است.

این نوع درمان با هدایت متخصصانی که برای کار با افرادی که موقعیت‌های آسیب‌زا را تجربه کرده‌اند، آموزش دیده‌اند، به افراد کمک می‌کند تا احساسات خود را بیرونی کنند و یاد بگیرند که از طریق هنر، مانند نقاشی یا مجسمه‌سازی، با خاطرات ناراحت‌کننده کنار بیایند.

یک مطالعه موردی نشان می‌دهد که چگونه هنردرمانی می‌تواند به افراد مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) و آسیب مغزی آسیب‌زا کمک کند تا بر علائم خود غلبه کنند و با استفاده استراتژیک از پروژه‌های هنری، تجربیات ناراحت‌کننده خود را پشت سر بگذارند (منبع مطلب).

نویسنده این مطالعه، که به عنوان هنردرمانگر کار می کند، در یک سخنرانی اختصاصی TED توضیح داد که چرا و چگونه هنر درمانی می تواند در درمان اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) موثر باشد.

این هنر درمانگر, افرادی را که با آن ها کار می‌کند تشویق می‌کند تا ماسک‌هایی بسازند تا تأثیر تجربیات آسیب‌زا بر زندگی و شخصیت‌شان را بررسی کنند.

او در مصاحبه‌ای می‌گوید:

کسی که ضربه‌های روحی را تجربه کرده است، مانعی دارد که او را از بیان شفاهی آنچه تجربه کرده‌اند باز می‌دارد. در [پیچیدگی] بروکا – بخشی از مغز که مسئول گفتار و زبان است، خاموشی وجود دارد.

ماسک راهی به آن ها می دهد تا خودشان را توضیح دهند. تصویر ملموس ماسک کلمات را رها می کند. نیمکره چپ و راست را دوباره با هم ترکیب می کند. اکنون آن ها می توانند احساسات خود را با مددکار اجتماعی یا روانپزشک خود در میان بگذارند.

۵. نگه داری از حیوانات خانگی برای بهبودی اختلال استرس پس از سانحه (PTSD)

یکی دیگر از روش‌هایی که گزارش شده در کمک به افراد برای مقابله با علائم مخرب اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) مؤثر است، نگه داری حیوان خانگی است که آن حیوان برای تشخیص, جلوگیری یا قطع کردن شروع چنین علائمی آموزش دیده است.

تعدادی از مطالعات منبع معتبر نشان داده اند که پذیرش یک حیوان آموزش دیده، حداقل در کوتاه مدت، با کمک به افراد برای مدیریت افسردگی و اضطراب مرتبط با اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) و همچنین علائم دیگر مانند کابوس، تاثیر مثبتی دارد (منبع مطلب).

تحقیقات منتشر شده گذشته نشان داده اند که گذراندن یک هفته با یک سگ مخصوص آموزش دیده علائم اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) را تا ۸۲ درصد بهبود می بخشد (منبع مطلب).

به عنوان نمونه فردی که سال هاست که به اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) مبتلاست می‌گوید:

سگش می‌تواند حس کند که او کابوس می‌بیند، عرق شبانه می‌بیند و او بی‌قرار می‌شود، و تمام تلاشش را می‌کند تا توجه او را جلب کند و سعی می‌کند او را از آن وضعیت دور کند.

او می افزاید:

قرار دادن دست هایم روی او، من را آرام می کند، و او را آرام می کند. او تغییرات شیمیایی را در بدن من حس می کند.

اختلال استرس پس از سانحه ی پیچیده (CPTSD) چیست؟

اختلال استرس پس از سانحه ی پیچیده (CPTSD)  ( c-PTSD یا CPTSD) وضعیتی است که در آن برخی از علائم اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) دارد. علائمی که در اختلال استرس پس از سانحه ی پیچیده (CPTSD) به وجود می آیند عبارتند از:

• مشکل در کنترل احساسات
• احساس عصبانیت یا بی اعتمادی نسبت به دنیا
• احساس پوچی یا ناامیدی دائمی
• احساس می کنید که برای همیشه آسیب دیده یا بی ارزش هستید
• احساس می کنید که با دیگران کاملاً متفاوت هستید
• احساس می کنید هیچ کس نمی تواند بفهمد چه اتفاقی برای شما افتاده است
• اجتناب از دوستی و روابط، یا پیدا کردن آن ها بسیار دشوار است
• اغلب علائم تجزیه ای مانند مسخ شخصیت یا عدم تحقق را تجربه می کنند
• علائم فیزیکی مانند سردرد، سرگیجه، درد قفسه سینه و معده درد
• احساس خودکشی مکرر

سایر اصطلاحات برای اختلال استرس پس از سانحه ی پیچیده (CPTSD)

اختلال استرس پس از سانحه ی پیچیده (CPTSD) یک اصطلاح نسبتاً جدید است. متخصصان مدتی است که تشخیص داده اند که برخی از انواع تروما می توانند اثرات اضافی بر PTSD داشته باشند، اما در مورد اینکه آیا این نوعی از PTSD است یا یک وضعیت کاملاً مجزا، و اینکه چه نامی باید بگذارد، اختلاف نظر دارند.

برای مثال، ممکن است متوجه شوید که برخی از پزشکان یا درمانگران هنوز از یکی از اصطلاحات زیر استفاده می کنند:

• تغییر شخصیت پایدار پس از تجربه فاجعه آمیز (EPCACE)
• اختلالات استرس شدید که به طور دیگری مشخص نشده است (DESNOS) – این اصطلاح در آمریکا بیشتر از انگلستان رایج است.

اختلال استرس پس از سانحه ی پیچیده (CPTSD) و فلاش بک های احساسی

اگر دچار اختلال استرس پس از سانحه ی پیچیده (CPTSD) هستید، ممکن است به خصوص آن چه را که برخی افراد «فلاش بک عاطفی» می نامند، تجربه کنید، که در آن احساسات شدیدی دارید که در ابتدا در طول تروما احساس می کردید، مانند ترس، شرم، اندوه یا ناامیدی.

شما ممکن است به وقایع زمان حال طوری واکنش نشان دهید که گویی آن ها این احساسات را ایجاد می کنند، بدون اینکه متوجه شوید که در حال بازگشت به گذشته هستید.

چه چیزی باعث اختلال استرس پس از سانحه ی پیچیده (CPTSD) می شود

انواع رویدادهای آسیب زا که می توانند باعث اختلال استرس پس از سانحه ی پیچیده (CPTSD) شوند عبارتند از:

• سوء استفاده، غفلت یا رها شدن در دوران کودکی
• خشونت خانگی یا سوء استفاده مداوم
• شاهد بودن خشونت یا سوء استفاده به طور مکرر
• تجاوز یا اجبار به رابطه ی جنسی
• شکنجه، آدم ربایی یا بردگی
• اسیر جنگی بودن

احتمال ابتلا به اختلال استرس پس از سانحه ی پیچیده (CPTSD) در موارد زیر بسیار بیشتر می شود:

• در سنین پایین تروما را تجربه کردید
• تروما برای مدت طولانی ادامه داشت
• فرار یا نجات بعید و یا غیرممکن بوده است
• شما آسیب های متعددی را تجربه کرده اید
• شما توسط یکی از نزدیکان خود آسیب دیده اید.

درمان اختلال استرس پس از سانحه ی پیچیده (CPTSD)

در بیشتر کشور ها هنوز توصیه هایی  خاصی برای اختلال استرس پس از سانحه ی پیچیده (CPTSD) ایجاد نشده است.

ممکن است درمان های استاندارد برای اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) مفید باشد، اما بسیاری از افراد مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه ی پیچیده (CPTSD) برای بهبودی نیاز به حمایت طولانی مدت و فشرده تری دارند.

به عنوان بخشی از درمان، باید برای سایر مشکلاتی که تجربه می کنید، مانند افسردگی، مصرف مواد مخدر و الکل یا جدایی، پشتیبانی ارائه شود. درمانی که به شما پیشنهاد می شود ممکن است به آنچه در منطقه زندگی شما در دسترس است, بستگی داشته باشد.

کلام پایانی

اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) یک وضعیت سلامت روان است که می تواند پس از تجربه یا مشاهده یک رویداد آسیب زا رخ دهد.

یک فرد مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) ممکن است افکار و خاطرات مزاحم را تجربه کند. آن ها ممکن است آگاهانه یا ناخودآگاه از مکان‌ها یا افرادی که آسیب را به آن ها یادآوری می‌کنند دوری کنند. همچنین ممکن است فرد دچار مشکل در خواب شود و احساس تنش، اضطراب و تحریک پذیری کند.

در صورت بروز علائمی که پس از تجربه یک رویداد آسیب زا، فرد دچار اختلال در خانه، کار یا زندگی اجتماعی او شود، باید به پزشک مراجعه کرد. یک متخصص روانپزشک قادر به تشخیص اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) و ارائه پشتیبانی خواهد بود. درمان PTSD شامل روان درمانی و دارو درمانی است.