خونریزی غیر طبیعی رحمی (AUB) بسیاری از زنان را تحت تاثیر قرار می دهد و باعث ناراحتی، ناراحتی و گاهی اوقات اضطراب قابل توجهی می شود. درک گزینه های مختلف درمانی موجود می تواند به زنان کمک کند تا انتخاب های آگاهانه ای در مورد مراقبت های بهداشتی خود داشته باشند و علائم خود را به طور موثر مدیریت کنند. این مقاله به بررسی علل AUB، گزینه های مختلف درمانی و شیوع و تاثیر این بیماری می پردازد.
علل خونریزی غیر طبیعی رحم
علل AUB را می توان به طور کلی به چهار دسته طبقه بندی کرد: هورمونی، تشریحی، پزشکی و ایدیوپاتیک. برخی از علل رایج عبارتند از:
- عدم تعادل هورمونی: تغییرات در سطوح هورمونی در دوران یائسگی، بارداری یا استفاده از داروهای ضد بارداری هورمونی می تواند منجر به AUB شود.
- عوامل تشریحی: پولیپ یا فیبروم در رحم می تواند باعث خونریزی شود. این رشد غیر سرطانی می تواند پوشش آندومتر را تحت تاثیر قرار دهد و قاعدگی طبیعی را مختل کند.
- شرایط پزشکی: بیماری های مزمن مانند اختلالات تیروئید، دیابت یا بیماری های کبدی می توانند باعث خونریزی نامنظم شوند. برخی از سرطان ها یا شرایط پیش سرطانی مانند سرطان آندومتر یا سرطان دهانه رحم نیز می توانند منجر به خونریزی غیرطبیعی شوند.
- داروها: برخی داروها، از جمله رقیق‌کننده‌های خون یا داروهای ضد انعقاد، می‌توانند با تأثیر بر لخته شدن خون، خطر خونریزی را افزایش دهند.
گزینه های درمانی برای خونریزی غیر طبیعی حاد رحم
AUB حاد به خونریزی شدید و ناگهانی اشاره دارد که به طور غیر منتظره شروع می شود. گزینه های درمانی برای خونریزی حاد ممکن است کمی با موارد خونریزی مزمن متفاوت باشد، اما برخی از همپوشانی ها وجود دارد. در اینجا چند درمان رایج برای AUB حاد آورده شده است:
- استروژن اسب کونژوگه داخل وریدی (IV): اگر علت خونریزی ناشناخته باشد و فرض بر این باشد که عدم تعادل هورمونی باشد، می توان از این درمان هورمونی استفاده کرد. با افزایش سریع سطح استروژن برای توقف خونریزی حاد عمل می کند.
- قرص های ضد بارداری ترکیبی: این قرص ها حاوی استروژن و پروژسترون مصنوعی هستند و در تنظیم سیکل های قاعدگی و کاهش خونریزی موثر هستند. آنها اغلب به مدت ۲۱ روز مصرف می شوند و به دنبال آن یک هفته بدون قرص همراه با خونریزی قطع مصرف می شود. برخی از زنان ممکن است مصرف مداوم آنها را برای توقف کامل خونریزی انتخاب کنند.
- پروژسترون درمانی خوراکی: برای افرادی که نمی توانند درمان های حاوی استروژن دریافت کنند، ممکن است پروژسترون درمانی خوراکی ارائه شود. این دارو مانند قرص های ضدبارداری ترکیبی عمل می کند و چرخه قاعدگی را بدون عوارض جانبی بالقوه ضخیم شدن غیر طبیعی پوشش رحم تنظیم می کند.
- آگونیست های GnRH: این داروها به طور موقت چرخه قاعدگی را با خاموش کردن هورمون آزاد کننده گنادوتروپین (GnRH) در بدن متوقف می کنند. در حالی که موثر هستند، آنها فقط برای استفاده کوتاه مدت (کمتر از ۶ ماه) به دلیل اثرات نامطلوب احتمالی بر تراکم مواد معدنی استخوان توصیه می شوند.
- مدروکسی پروژسترون استات: این قرص برای درمان بیماری های هورمونی مانند آندومتریوز یا PCOS استفاده می شود. با جلوگیری از ضخیم شدن دیواره رحم قبل از پریود، خونریزی حاد را کاهش می دهد.
- ترانگزامیک اسید: این دارو را می توان به صورت خوراکی یا IV مصرف کرد و از شکستن لخته های خون در بدن جلوگیری می کند و خونریزی در دوران قاعدگی را کاهش می دهد. به ویژه در شرایط اضطراری می تواند مفید باشد.
- تامپوناد داخل رحمی: این یک درمان غیر متعارف است که شامل یک بالون متصل به کاتتر است که در رحم قرار داده می‌شود و با نمک نمک پر می‌شود تا رگ‌های خونی را فشرده کند و خونریزی حاد را کنترل کند.
گزینه های درمانی برای خونریزی مزمن غیرطبیعی رحم
AUB مزمن به خونریزی مداوم یا مکرر اشاره دارد که برای چندین ماه یا بیشتر ادامه داشته است. گزینه های درمانی برای خونریزی مزمن اغلب بر مدیریت علائم و بهبود کیفیت زندگی متمرکز است. برخی از درمان های رایج عبارتند از:
- دستگاه های هورمونی داخل رحمی (IUD): اگر فرد تمایلی به باردار شدن نداشته باشد یا قصد دارد بارداری را به تعویق بیندازد، IUD هورمونی می تواند به خونریزی مداوم کمک کند. این حاوی یک نسخه مصنوعی از هورمون پروژسترون است که مخاط دهانه رحم را غلیظ می کند و پوشش رحم را نازک می کند و خونریزی را تا ۹۵٪ کاهش می دهد.
- قرص های جلوگیری از بارداری ماهانه یا طولانی مدت: این قرص ها می توانند چرخه های قاعدگی را تنظیم کرده و در موارد مزمن خونریزی را کاهش دهند. آنها را می توان به طور مداوم برای کاهش تعداد خونریزی های ترک مصرف کرد.
- پروژسترون درمانی خوراکی یا عضلانی: اگر قرص های حاوی استروژن گزینه مناسبی نباشند، می توان از پروژسترون درمانی استفاده کرد. اینها برای روزهای خاصی از چرخه قاعدگی مصرف می شوند یا هر ۳ ماه یکبار برای تنظیم خونریزی و محدود کردن از دست دادن خون تا ۸۰٪ تزریق می شوند.
- ترانگزامیک اسید: این دارو را می توان به صورت خوراکی یا IV، به طور معمول در شروع هر دوره قاعدگی مصرف کرد و از شکسته شدن لخته های خون و کاهش خونریزی جلوگیری می کند. برخلاف برخی درمان‌های دیگر، مصرف آن در حین تلاش برای باردار شدن بی‌خطر است.
- داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAIDs): داروهای غیراستروئیدی مانند ایبوپروفن، ترکیبات هورمون مانندی به نام پروستاگلاندین ها را مسدود می کنند که می توانند منجر به خونریزی شدید شوند. آنها در طول دوره قاعدگی مصرف می شوند و می توانند خونریزی را تا ۲۵٪ تا ۳۵٪ در ۷۵٪ از افراد کاهش دهند.
جراحی برای خونریزی غیرطبیعی رحمی شدید
در موارد AUB شدید، ممکن است نیاز به جراحی باشد. برخی از روش های جراحی رایج عبارتند از:
- هیستروسکوپی: یک لوله باریک با دوربین از طریق واژن به رحم وارد می شود تا خونریزی ناشی از فیبروم یا پولیپ را بررسی و درمان کند.
- اتساع و کورتاژ (D&C): این روش شامل گسترش دهانه رحم و برداشتن بافت غیر طبیعی با خراش دادن پوشش داخلی رحم است. می توان از آن برای درمان فیبروم یا تومورهای غیرسرطانی که به خونریزی کمک می کنند استفاده کرد.
- آمبولیزاسیون شریان رحمی: این روش با مسدود کردن رگ‌های خونی، مانع از رشد فیبروم‌ها و کوچک شدن آنها می‌شود و جریان خون را به داخل رحم مسدود می‌کند. نسبت به هیسترکتومی تهاجمی کمتر است و در ۷۵ درصد موارد می تواند موفقیت آمیز باشد.
- میومکتومی: این جراحی فیبروم‌ها را حذف می‌کند، که ممکن است به خونریزی مرتبط با این رشد کمک کند. این اغلب گزینه خوبی برای افرادی است که می خواهند در آینده باردار شوند.
- ابلیشن آندومتر: این روش پوشش داخلی رحم را از بین می برد و خونریزی را کاهش می دهد اما خطر عوارض را به طور کامل از بین نمی برد. برای افرادی که می خواهند در آینده باردار شوند مناسب نیست.
- هیسترکتومی: هیسترکتومی رحم را به طور کامل از بین می برد و اغلب آخرین راه حل زمانی است که سایر درمان ها شکست خورده باشند. در کاهش خونریزی ناشی از فیبروم یا آدنومیوز بسیار موثر است اما منجر به ناباروری و ناتوانی در انجام بارداری می شود.
در نتیجه، درمان AUB به علت زمینه‌ای و شدت علائم بستگی دارد. در حالی که درمان های پزشکی اغلب اولین خط دفاعی هستند، ممکن است در موارد شدیدتر یا زمانی که سایر درمان ها شکست خورده اند، جراحی لازم باشد. ضروری است که با یک متخصص مراقبت های بهداشتی مشورت کنید تا بهترین اقدام را برای شرایط هر فردی تعیین کنید.
سوالات متداول
۱. برخی از علل شایع خونریزی غیرطبیعی رحم چیست؟
برخی از علل شایع خونریزی غیرطبیعی رحم عبارتند از عدم تعادل هورمونی، عوامل تشریحی مانند پولیپ یا فیبروم، شرایط پزشکی مانند اختلالات تیروئید یا دیابت و عوارض جانبی دارو.
۲. تفاوت بین خونریزی حاد و مزمن غیر طبیعی رحم چیست؟
خونریزی غیرطبیعی رحمی حاد به خونریزی شدید و ناگهانی اطلاق می‌شود که به طور غیرمنتظره شروع می‌شود، در حالی که خونریزی غیرطبیعی رحمی، خونریزی مداوم یا مکرر است که برای چندین ماه یا بیشتر ادامه داشته است.
۳. آی یو دی هورمونی چگونه برای کاهش خونریزی غیرطبیعی رحم عمل می کند؟
IUD هورمونی حاوی یک نسخه مصنوعی از هورمون پروژسترون است که مخاط دهانه رحم را غلیظ می کند و پوشش رحم را نازک می کند. این امر از دست دادن خون در طول قاعدگی را کاهش می دهد و به تنظیم چرخه قاعدگی کمک می کند.
۴. خطرات مرتبط با آگونیست های GnRH برای درمان خونریزی غیر طبیعی رحم چیست؟
آگونیست های GnRH فقط برای استفاده کوتاه مدت (کمتر از ۶ ماه) به دلیل اثرات نامطلوب احتمالی بر تراکم مواد معدنی استخوان توصیه می شوند. استفاده طولانی مدت می تواند منجر به کاهش توده استخوانی و افزایش خطر شکستگی شود.
۵. کدام روش‌های جراحی معمولاً برای درمان خونریزی شدید غیرطبیعی رحمی استفاده می‌شوند و تفاوت‌های کلیدی آنها چیست؟
برخی از روش‌های جراحی رایج برای درمان خونریزی غیرطبیعی رحمی شامل هیستروسکوپی، اتساع و کورتاژ (D&C)، آمبولیزاسیون شریان رحمی، میومکتومی، ابلیشن آندومتر و هیسترکتومی است. تفاوت های کلیدی در سطح تهاجمی، اثربخشی و تأثیر آنها بر باروری نهفته است. مشاوره با یک متخصص مراقبت های بهداشتی برای تعیین بهترین گزینه برای وضعیت هر فرد ضروری است.
