همه افراد دارای سلامت روان هستند، اما همه افراد دارای مشکل بیماری روانی نیستند. سلامت روان شامل خوب بودن شما در حالت کلی می شود.
بسته به اینکه از چه کسی بپرسید، تعاریف سلامت روان و بیماری روانی متفاوت خواهد بود. حتی در جامعه پزشکی، این اصطلاحات هیچ تعریف واحدی ندارند.
اما بسیاری موافقند که در حالی که بیماری روانی زیر چتر سلامت روان قرار می گیرد، این دو اصطلاح قابل تعویض نیستند.
فقط به این دلیل که سلامت روان شما در وضعیت خوبی نیست، همیشه به این معنی نیست که شما یک بیماری روانی دارید و فقط به این دلیل که شما با یک بیماری روانی زندگی می کنید لزوماً به این معنی نیست که سلامت روان شما در حال حاضر در وضعیت بدی قرار دارد.
بیماری روانی چیست؟
بیماری‌های روانی یا اختلالات روانی شرایطی قابل تشخیص هستند. آنها اغلب شامل یک تغییر بسیار ناراحت کننده در تفکر، احساسات یا رفتار شما هستند و می توانند بر نحوه انجام برخی از فعالیت های روزانه تأثیر بگذارند.
برای تشخیص وضعیت سلامت روانی یک روانشناس یا روانپزشک با شما صحبت می کند تا در مورد موارد زیر اطلاعاتی کسب کند:
- علائمی که تجربه می کنید.
- مدت زمانی که آن علائم و مشکلات برای شما ایجاد شده اند.
- شدت علائم شما چقدر زیاد است
- علل بالقوه ی علائم شما
بسیاری از مردم با مشکلات مربوط به سلامت روان زندگی می کنند. بیش از ۵۰٪ مردم ایالات متحده دارای یک مشکل مربوط به یک سلامت روان هستند.
طبق مطالعاتی که در سال ۲۰۱۹ انجام شد تشخیص داده شد که ازهر۸ نفر, ۱ نفر در سراسر جهان با یک بیماری روانی دست و پنجه نرم می کنند (منبع). اختلالات افسردگی و اضطراب شایع ترین مشکلات بودند. سایر مشکلات رایج سلامت روان عبارتند از:
- اختلال دوقطبی
- اختلالات مصرف مواد
- روان‌گسیختگی
- اختلال وسواس فکری عملی
- اختلالات اشتها
- اختلال اضطراب پس از سانحه
- اختلالات عصبی رشدی مانند اختلال کمبود توجه بیش فعالی و اختلال طیف اوتیسم
- اختلالات شخصیتی
سلامت روان چیست؟
به گفته مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری های آمریکا ، سلامت روان شامل رفاه اجتماعی، عاطفی و روانی شما می شود. این چیزی بیش از عدم وجود بیماری روانی است.
سازمان بهداشت جهانی, سلامت روانی “خوب” را برای فردی که قادر به انجام موارد زیر است مناسب می داند:
- مقابله موثر با عوامل استرس زا
- یادگیری و کار کردن خوب
- کمک به جامعه خود
با این حال، سلامت روان پیچیده است و سلامت روان شما منحصر به خود شما و شرایط شما خواهد بود. چیزی که برای یک نفر سلامت روانی خوب به نظر می رسد برای شخص دیگری یکسان نخواهد بود. به یاد داشته باشید، شما می توانید از سلامت روانی خوبی برخوردار باشید در حالی که با یک مشکل مربوط به سلامت روان زندگی می کنید.
به یاد داشته باشید که سلامت روان به اندازه سلامت جسمانی شما و بخش مهمی از حس خوب شما در زندگی مهم است.
سوالات رایج در حوزه سلامت روان
در اینجا برخی از سوالات و ابهامات رایج در حوزه سلامت و بیماری های روانی مطرح و پاسخ آن ها به اختصار بیان می شود.
آیا ممکن است بیماری روانی نداشت و در عین حال سلامت روانی ضعیفی داشت؟
بله. سلامت روانی ضعیف به این معنی نیست که شما یک مشکل سلامت روانی دارید. شما می توانید بدون اینکه با افسردگی زندگی کنید، خلق و خوی پایینی داشته باشید یا بدون داشتن اختلال اضطرابی, مضطرب باشید.
سلامت روان ضعیف ممکن است به دلایل زیر رخ دهد:
- سوختن
- خستگی ذهنی یا خستگی فیزیکی
- غم و اندوه
- مشکلات جسمانی
- استرس
ممکن است به دلایل زیادی با خلق و خو، خواب، اشتها یا انجام فعالیت های روزانه خود دچار چالش شوید. این بدان معنا نیست که شما با معیارهای داشتن یک مشکل سلامت روان مطابقت دارید.
آیا ممکن است بیماری روانی داشت و در عین حال سلامت روانی خوبی داشت؟
بله. این مورد ممکن است گیج کننده به نظر برسد، زیرا بیشتر علائم شرایط مشکلات روان شامل پریشانی است که می تواند بر نحوه انجام برخی از فعالیت های روزانه تأثیر بگذارد.
اما بسیاری از مردم با بیماری های روانی زندگی می کنند و وضعیت آن ها در حال بهبودی است; این بهبودی می تواند با مصرف دارو باشد و یا تراپی و یا با استفاده از سایر ابزارهای خودمراقبتی. ممکن است سلامت روان آنها در حال حاضر در وضعیت خوبی باشد، اما این بدان معنا نیست که آن ها دارای مشکل سلامت روانی نیستند.
آیا می توان از بیماری های روانی پیشگیری کرد؟
هیچ راه مطمئنی برای جلوگیری از بروز یک بیماری روانی وجود ندارد. اما یک تحقیق در سال ۲۰۲۲ نشان داد که برخی مهارت‌ها مانند یادگیری مهارت‌های مقابله‌ای مؤثر در اوایل کودکی می‌توانند شانس ابتلا به برخی مشکلات خاص را کاهش دهد.
عوامل بسیاری در وهله اول باعث ایجاد یک بیماری روانی در فردی می شود بنابراین مفهوم پیشگیری پیچیده است.
بیماری های روانی به دلیل ترکیبی از عوامل زیر ایجاد می شوند:
- ژنتیک
- تعدل مواد شیمیایی درون مغز
- فاکتورهای محیطی
- عوامل اجتماعی
- تجارب اولیه دوران کودکی مانند تروما (آسیب یا حادثه) یا سوء استفاده
- ویژگی های شخصیتی
- درگیر بودن با سایر مشکلات سلامتی
- سوء مصرف مواد مخدر
اگر خوشحال نیستم، آیا سلامت روانی من ضعیف است؟
گاهی اوقات، سلامت روان با توصیفات مثبت بسیاری تعریف می‌شود و به نظر می‌رسد فردی با سلامت روانی «خوب» با عوامل استرس‌زا به خوبی کنار می‌آید و همیشه احساس شادی یا خوشحالی می‌کند. اما محققان در سال ۲۰۱۵ اشاره کردند که افراد دارای سلامت روانی خوب می توانند غمگین، ناراحت و عصبانی باشند. این احساسات در واقع بخشی از انسان بودن هستند.
شما ممکن بدون داشتن سلامت روانی غمگین باشید و یا بدون داشتن بیماری روانی غمگین باشید.
نکاتی برای کمک به سلامت روانی شما
همانطور که سلامت جسمانی شما در طول زمان تغییر می کند، سلامت روانی شما نیز تغییر می کند. آنچه به شما کمک می کند با استرس کنار بیایید و از خود مراقبت کنید تغییر خواهد کرد و همیشه ثابت نخواهد بود و این موضوع اشکالی ندارد.
بسیاری از افراد با شرایط سختی روبرو می شوند که بر سلامت روانی آنها تأثیر می گذارد ولی پس از آن دوره های سلامت روانی خوب نیز می آیند.
اولین قدم خوب برای حمایت از سلامت روان شما شامل کشف مهارت های مقابله ای است که برای شما مفید است. این مهارت ها می توانند شامل موارد زیر باشند:
- خاطره نویسی
- تمرینات مدیتیشن یا ذهن آگاهی
- استفاده از تکنیک‌های رفتاردرمانی شناختی مانند ساختاربندی مجدد ذهن
- تمرینات تنفس عمیق
- تحرک بیشتر بدن مانند کشش، پیاده روی و غیره
- گوش دادن به موسیقی
- خوب رفتار کردن با خود پس از پس از پشت سر گذاشتن شرایط سخت و چالش برانگیز
- درگیر شدن در فعالیت هایی که به نظر شما معنادار و لذت بخش است، مانند کار داوطلبانه یا باغبانی
- گذراندن وقت با دوستان و عزیزان
وقتی مهارت‌های مقابله‌ای مختلف را امتحان می‌کنید، اگر چیزی مؤثر به نظر نمی‌رسد، بهتر است به سراغ امتحان چیز دیگری بروید!
راه‌های دیگری برای حمایت از سلامت روان
- استراحت و مرخصی گرفتن: مطمئن شوید که با استراحت کردن، مرخصی گرفتن از محل کار و یافتن لحظاتی کوچک برای رهایی از استرس و کاهش استرس، از فرسودگی اجتناب کنید.
- حفظ سلامت جسمانی: تغذیه خوب، ورزش و عادات خواب منظم می تواند به شما کمک کند که هم از نظر ذهنی و هم از نظر جسمی احساس بهتری داشته باشید. خوب غذا خوردن و خوابیدن نیز ممکن است در روزهایی که احساس ضعف دارید کمک کننده باشند.
- بیرون رفتن: گذراندن زمان بیشتر در طبیعت فواید جسمی و روحی دارد. حتی یک پیاده‌روی کوتاه در بیرون و ترجیحا در طبیعت, می‌تواند حال عمومی شما را افزایش دهد. اگر هوا خوب نیست، باز هم می توانید کمی پشت پنجره بنشینید و دنیای بیرون را تماشا کنید.
- پیدا کردن پشتیبانان شما: چه سیستم پشتیبانی شما خانواده، دوستان، جامعه، یک حیوان خانگی یا ترکیبی از این موارد و موارد دیگر باشد، دانستن سیستم پشتیبانی و ارتباط با آنها مهم است. انزوای اجتماعی می تواند سلامت روانی را بدتر کند و باعث شود شما احساس تنهایی کنید.
- بهره گرفتن از تراپی: برخی افراد فکر می‌کنند که درمان فقط برای افرادی است که از مشکل سلامت روانی رنج می‌برند و یا تصور می کنند اگر شروع به مشاوره و تراپی کردند، باید تا آخر عمر با یک درمانگر صحبت کنند. شما می توانید با یک درمانگر تا زمانی که دوست دارید صحبت کنید. روان درمانی تقریباً برای هر کسی می تواند مفید باشد.
- تماس با یک روانشناش: اگر فکر می کنید ممکن است علائم بیماری روانی را داشته باشید، یک روان شناس می تواند به شما کمک کند. آن ها می توانند شما را از نظر بیماری ها غربالگری کنند، و در صورت نیاز شما را به یک روانپزشک ارجاع دهند و گزینه های درمانی مانند دارو، روان درمانی و ترکیبی از آن ها را با توجه به شرایط شما به شما پیشنهاد کنند.
سلامت روان, سلامت و تندرستی شماست. سلامت روان شما می تواند عالی، ضعیف یا جایی در میانه باشد.
بسیاری از افراد در سلامت روان خود فراز و نشیب هایی را تجربه می کنند، اما این بدان معنا نیست که آنها یک بیماری روانی دارند.
بیماری روانی یک مشکل سلامتی است. هر مشکل سلامت روان معیارهای برای رسیدن به یک تشخیص دارد.
اگر فکر می کنید ممکن است یک بیماری روانی داشته باشید، یا احساس می کنید که سلامت روانی شما تغییر کرده است بهتر است برای یادگیری ابزارهای مقابله ای و مراقبت از سلامت جسمانی خود با یک مشاور, روانشناس و یا روانپزشک تماس گرفته و نوبت برای ویزیت بگیرید.
