آناپلاسموز یک بیماری باکتریایی است که انسان را تحت تاثیر قرار می دهد و عمدتا از طریق نیش کنه های آلوده منتقل می شود. ناشی از آناپلاسما است باکتری فاگوسیتوفیلوم و می تواند منجر به علائمی شبیه آنفولانزا شود. اگر درمان نشود یا اگر فرد مبتلا سیستم ایمنی ضعیفی داشته باشد، آناپلاسموز می تواند به عوارض شدید تبدیل شود. هدف این مقاله ارائه یک درک عمیق از آناپلاسموز، بحث در مورد علل، علائم، تشخیص، درمان، پیشگیری و چشم انداز آن است.
علل آناپلاسموز
آناپلاسموز عفونتی است که از آناپلاسما به دست می آید باکتری فاگوسیتوفیلوم این باکتری‌ها عمدتاً توسط کنه‌های سیاه‌پا (گوزن) و کنه‌های سیاه‌پای غربی که در اکثر مناطق ایالات متحده رایج هستند، حمل می‌شوند. باکتری ها پس از تغذیه از حیوانات آلوده مانند آهو، موش، گاو یا اسب در داخل کنه ها تکثیر می شوند. هنگامی که کنه آلوده یک انسان را نیش می زند، باکتری را منتقل می کند و باعث آناپلاسموز در میزبان انسان می شود. در موارد نادر، این بیماری می تواند از طریق انتقال خون از اهداکننده آلوده نیز منتقل شود.
علائم آناپلاسموز
علائم آناپلاسموز معمولاً در عرض یک یا دو هفته پس از گزش کنه ظاهر می شود. این علائم می تواند از خفیف تا شدید متغیر باشد و شبیه علائم آنفولانزا باشد. علائم رایج عبارتند از:
- تب: آناپلاسموز معمولاً با تب بالا، اغلب بالای ۱۰۱ درجه فارنهایت (۳۸.۳ درجه سانتیگراد) شروع می شود.
- لرز: بیماران ممکن است دچار لرز شوند، به ویژه زمانی که دمای بدنشان کاهش می یابد.
- سردرد: سردرد یک علامت شایع است که اغلب با درد عضلانی همراه است.
- درد یا درد عضلانی: این یکی دیگر از علائم معمولی شبیه آنفولانزا است که توسط افراد مبتلا به آناپلاسموز تجربه می شود.
- خستگی یا خستگی: آناپلاسموز می تواند باعث خستگی یا خستگی شدید شود و انجام فعالیت های روزانه را برای بیمار چالش برانگیز کند.
- حالت تهوع و استفراغ: برخی از بیماران ممکن است حالت تهوع و استفراغ را تجربه کنند که می تواند کم آبی بدن را بدتر کند.
- درد معده: درد شکم یک علامت کمتر شایع است، اما هنوز هم ممکن است در برخی افراد رخ دهد.
- راش: راش علامت نادر آناپلاسموز است که تنها درصد کمی از بیماران را تحت تاثیر قرار می دهد. بثورات می تواند به صورت لکه های قرمز یا لکه های روی پوست ظاهر شود.
در برخی موارد، بدون درمان به موقع، آناپلاسموز می تواند منجر به عوارض شدید، از جمله سندرم دیسترس تنفسی حاد (ARDS)، نارسایی تنفسی، نارسایی کلیوی، خونریزی داخلی، التهاب مغزی، و سایر شرایط تهدید کننده زندگی شود.
عوامل خطر و عوارض آناپلاسموز
برخی از افراد در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به عوارض شدید آناپلاسموز هستند. این عوامل خطر عبارتند از:
- سن: افراد مسن، به ویژه افراد بالای ۵۰ سال، به دلیل ضعف سیستم ایمنی، بیشتر در معرض ابتلا به بیماری های شدید هستند.
- سیستم ایمنی ضعیف: افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، مانند افراد مبتلا به HIV، سرطان، یا شرایطی که نیاز به داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی دارند، بیشتر در معرض خطر ابتلا به آناپلاسموز شدید هستند.
- درمان تاخیری: بدون درمان به موقع، حتی افراد سالم نیز می توانند عوارض جدی ناشی از آناپلاسموز را تجربه کنند.
تشخیص آناپلاسموز
برای تشخیص آناپلاسموز، ارائه دهندگان مراقبت های بهداشتی معمولاً با بررسی کامل علائم بیمار، سابقه سلامتی و قرار گرفتن در معرض احتمالی کنه ها شروع می کنند. سپس آزمایش خون برای تایید وجود باکتری انجام می شود. چندین آزمایش برای تشخیص آناپلاسموز وجود دارد، از جمله:
- شمارش کامل خون (CBC): این آزمایش میزان سلول های خونی در نمونه خون بیمار را در مقایسه با آنچه در یک فرد سالم انتظار می رود، بررسی می کند. آناپلاسموز می تواند باعث تغییراتی در تعداد گلبول های سفید و پلاکت ها شود.
- آزمایشات واکنش زنجیره ای پلیمراز (PCR): آزمایشات PCR وجود کد ژنتیکی باکتری را در نمونه خون بیمار تشخیص می دهد. این تست بسیار حساس است و می تواند نتایج را سریعتر از روش های دیگر ارائه دهد.
- سرولوژی: آزمایشات سرولوژیکی، مانند سنجش ایمونوسوربنت متصل به آنزیم (ELISA) یا وسترن بلات، پاسخ آنتی بادی بیمار به باکتری را اندازه گیری می کند. این آزمایش ها می توانند عفونت های گذشته یا فعلی را تایید کنند.
- کشت باکتریایی: کشت باکتری شامل رشد باکتری از نمونه خون بیمار است. در حالی که این روش می تواند وجود آناپلاسما را تایید کند فاگوسیتوفیلوم ، ممکن است چندین هفته طول بکشد تا نتایج حاصل شود.
درمان آناپلاسموز
آناپلاسموز معمولا با آنتی بیوتیک داکسی سایکلین درمان می شود. این دارو به صورت خوراکی و معمولاً به مدت هفت تا ده روز مصرف می شود. داکسی سایکلین از رشد آناپلاسما جلوگیری می کند باکتری فاگوسیتوفیلوم ، به سیستم ایمنی بیمار اجازه می دهد تا با عفونت مبارزه کند. در موارد شدید یا برای بیماران با سیستم ایمنی ضعیف، آنتی بیوتیک های داخل وریدی (IV) ممکن است در یک محیط بیمارستان تجویز شود.
پیشگیری از آناپلاسموز
بهترین راه برای پیشگیری از آناپلاسموز اجتناب از نیش کنه است، زیرا این راه اصلی انتقال است. در اینجا چند نکته برای پیشگیری از گزش کنه و آناپلاسموز وجود دارد:
- کوتاه نگه داشتن علف: کنه ها بیشتر در علف ها و بوته های بلند زندگی می کنند. با کوتاه نگه داشتن چمن و باغچه خود، می توانید تعداد کنه ها را در حیاط خود کاهش دهید.
- در مسیرهای پاک شده بمانید: هنگام پیاده روی یا پیاده روی در مناطق جنگلی یا مکان هایی با چمن بلند، به مسیرهای پاکسازی شده پایبند باشید. این می تواند تماس شما با کنه ها را به حداقل برساند.
- از اسپری های حشرات استفاده کنید: اسپری های حشره یا سایر محصولات دافع کنه حاوی DEET یا سایر مواد تایید شده را روی پوست و لباس خود بمالید. این می تواند به جلوگیری از چسبیدن کنه ها به شما کمک کند.
- پوشاندن: هنگام گذراندن زمان در مناطق آلوده به کنه، پیراهن آستین بلند، شلوار بلند و جوراب بپوشید. برای کاهش قرار گرفتن در معرض پوست، شلوار خود را در جوراب خود فرو کنید.
- بررسی کنه ها: پس از گذراندن وقت در خارج از منزل، به ویژه در مناطق جنگلی یا چمن، به طور مرتب خود، فرزندان و حیوانات خانگی خود را از نظر کنه بررسی کنید. به مناطقی که به سختی دیده می شوند مانند کشاله ران، زیر بغل و پوست سر توجه کنید. از یک آینه استفاده کنید یا از شخص دیگری برای بررسی این مناطق کمک بخواهید.
- از حیوانات خانگی خود محافظت کنید: با دامپزشک خود در مورد پیشگیری از کنه برای حیوانات خانگی خود صحبت کنید. به طور مرتب حیوانات خانگی خود را از نظر کنه بررسی کنید و فورا آنها را بردارید.
چشم انداز و پیش آگهی
پیش آگهی افراد مبتلا به آناپلاسموز در صورت دریافت سریع درمان به طور کلی خوب است. اکثر بیماران در عرض چند هفته به طور کامل بهبود می یابند بدون اینکه دچار عوارض جدی شوند. با این حال، افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند یا افرادی که درمان به موقع دریافت نمی کنند، در معرض خطر بیشتری برای تجربه بیماری و عوارض شدید هستند.
میزان مرگ و میر آناپلاسموز تقریباً ۰.۵٪ است که به این معنی است که از هر ۲۰۰ نفر مبتلا به این بیماری حدود ۱ نفر ممکن است در اثر آن بمیرد. خطر مرگ برای کسانی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند بیشتر است.
پس از اتمام دوره آنتی بیوتیک، بیماران معمولاً در عرض ۲۴ تا ۴۸ ساعت احساس بهتری می کنند. با این حال، ممکن است چند هفته طول بکشد تا آنها به طور کامل بهبود یابند. پیروی از دستورالعمل‌های ارائه‌دهنده مراقبت‌های بهداشتی برای تکمیل دوره آنتی‌بیوتیک ضروری است، حتی اگر قبل از اتمام آن احساس بهتری داشته باشید.
زندگی با آناپلاسموز
اگر شما توسط کنه گزیده شده اید یا زمانی را در منطقه ای با کنه گذرانده اید و علائم آناپلاسموز را ایجاد می کنید، ضروری است در اسرع وقت با ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی خود مشورت کنید. آنها می توانند به تشخیص اینکه آیا شما به این بیماری مبتلا هستید یا خیر، درمان مناسب را توصیه می کنند و راهنمایی هایی در مورد نحوه مدیریت علائم و جلوگیری از عوارض ارائه می دهند.
اگر شما توسط کنه گزیده شده اید اما علائمی از خود نشان نمی دهید، ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی می تواند در تصمیم گیری در مورد اینکه آیا آنتی بیوتیک های پیشگیرانه ضروری است یا خیر کمک کند. آنها همچنین می توانند به شما در مورد علائمی که باید مراقب آنها باشید و زمان پیگیری با آنها یا ارائه دهندگان مراقبت های بهداشتی دیگر به شما توصیه کنند.
سوالات متداول
۱. آیا آناپلاسموز قابل پیشگیری است؟
پاسخ: بهترین راه برای پیشگیری از آناپلاسموز این است که با رعایت اقدامات احتیاطی مانند استفاده از اسپری حشرات، پوشاندن، کوتاه نگه داشتن چمن، ماندن در مسیرهای پاک شده و بررسی منظم کنه ها از گزش کنه جلوگیری کنید.
۲. علائم آناپلاسموز چیست؟
پاسخ: علائم آناپلاسموز می تواند شامل تب، لرز، سردرد، درد عضلانی، خستگی، تهوع، استفراغ و درد معده باشد. به ندرت ممکن است راش نیز ایجاد شود.
۳. آناپلاسموز چگونه درمان می شود؟
پاسخ: آناپلاسموز معمولاً با آنتی بیوتیک داکسی سایکلین درمان می شود که به مدت هفت تا ده روز مصرف می شود. در موارد شدید یا برای بیمارانی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، آنتی بیوتیک های داخل وریدی ممکن است در بیمارستان تجویز شود.
۴. عوامل خطر برای ایجاد عوارض شدید آناپلاسموز چیست؟
پاسخ: عوامل خطر برای عوارض شدید آناپلاسموز شامل سن بالای ۵۰ سال، نقص سیستم ایمنی به دلیل شرایطی مانند HIV، سرطان یا داروهای سرکوبگر سیستم ایمنی و تاخیر در درمان است.
۵. چشم انداز افراد مبتلا به آناپلاسموز چیست؟
پاسخ: پیش آگهی افراد مبتلا به آناپلاسموز به طور کلی خوب است، به خصوص اگر درمان سریع دریافت کنند. با این حال، میزان مرگ و میر حدود ۰.۵٪ است و خطر مرگ برای کسانی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند بیشتر است. اکثر افراد طی چند هفته با درمان مناسب به طور کامل بهبود می یابند.
