نارکولپسی یک اختلال خواب عصبی است که با خواب آلودگی بیش از حد در طول روز (EDS)، اختلال در خواب شبانه و حملات ناگهانی خواب مشخص می شود. بر اساس سطوح هیپوکرتین (اورکسین) و وجود کاتاپلکسی، از دست دادن ناگهانی تون عضلانی ناشی از احساسات قوی، به دو زیرگروه اصلی – نوع ۱ و نوع ۲ – طبقه بندی می شود. این مقاله بر نارکولپسی نوع ۲ تمرکز دارد، شکل خفیف‌تری از این بیماری که شامل کاتاپلکسی نمی‌شود.
چه چیزی باعث نارکولپسی نوع ۲ می شود؟
علل دقیق نارکولپسی به طور کامل شناخته نشده است، اما عوامل متعددی از جمله ژنتیک، تأثیرات محیطی، خودایمنی و آسیب مغزی، اعتقاد بر این است که در عدم تعادل هیپوکرتین (اورکسین)، پروتئین مغزی مرتبط با علائم اولیه، نقش دارند.
در نارکولپسی نوع ۲، سطح هیپوکرتین به طور معمول طبیعی است و علت دقیق آن کمتر مشخص است. برخی از محققان این نظریه را مطرح می کنند که نارکولپسی نوع ۲ ممکن است نشان دهنده یک مرحله اولیه در طیف نارکولپسی باشد، که در آن نورون های هیپوکرتین حداقل تحت تأثیر قرار می گیرند اما ممکن است در طول زمان بدتر شوند. این نشان دهنده آسیب شناسی پیچیده تری فراتر از سیستم هیپوکرتین در نارکولپسی است.
علائم و نشانه های نارکولپسی نوع ۲
نارکولپسی نوع ۲ مانند همتای نوع ۱ خود دارای علائم مشترک بسیاری است، اگرچه آنها خفیف تر هستند. این موارد می تواند شامل موارد زیر باشد:
- خواب آلودگی بیش از حد در طول روز (EDS): احساس مداوم خستگی و خواب آلودگی در طول روز. این می تواند منجر به حملات خواب شود، که میل ناگهانی و شدید به خواب است.
- فلج خواب: ناتوانی موقت در حرکت یا صحبت هنگام به خواب رفتن یا بیدار شدن از خواب.
- توهمات مرتبط با خواب: تجارب واضح و رویا مانند هنگام به خواب رفتن یا بیدار شدن، که به عنوان توهمات هیپناگوژیک شناخته می شوند.
- رویاهای واضح: به طور مکرر به یاد می آورید و اغلب رویاهای واضح را در طول خواب تجربه می کنید.
- انقباضات پا در هنگام خواب: حرکات غیرارادی ماهیچه یا اسپاسم که در طول خواب رخ می دهد، همچنین به عنوان میوکلونوس هیپناگوژیک شناخته می شود.
- بی خوابی: مشکل در به خواب رفتن یا خواب ماندن در شب.
- چرت زدن طولانی مدت در طول روز: چرت زدن های طولانی در طول روز که باعث شادابی شما نمی شود.
- خواب تکه تکه: بیدار شدن مکرر در طول شب یا تجربه یک چرخه خواب سبک.
- عمل کردن در حین رویاها: درگیر شدن در حرکات فیزیکی در حین خواب، مانند لگد زدن یا مشت زدن، وضعیتی که به عنوان اختلال رفتاری REM (RBD) شناخته می شود.
- خستگی عمومی، افسردگی و چالش‌های مربوط به تمرکز و حافظه: اینها همچنین می‌توانند علائم مرتبط با نارکولپسی باشند.
در حالی که این علائم می توانند به طور قابل توجهی بر کیفیت زندگی تأثیر بگذارند، مطالعات نشان داده اند که افراد مبتلا به نارکولپسی عموماً چشم انداز خوبی دارند و این وضعیت معمولاً بر طول عمر تأثیر نمی گذارد.
تشخیص نارکولپسی نوع ۲
تشخیص نارکولپسی نوع ۲ شامل رد سایر اختلالات خواب و شناسایی علائم مشخصه خواب آلودگی بیش از حد در طول روز، حملات خواب و سایر علائم است. هیچ آزمایش واحدی برای نارکولپسی وجود ندارد. در عوض، یک متخصص خواب یک سری آزمایشات را برای تأیید تشخیص انجام می دهد، از جمله:
- پلی سومنوگرام (PSG): این مطالعه خواب شبانه فعالیت مغز، ضربان قلب، حرکات چشم و فعالیت ماهیچه ای را در طول خواب اندازه گیری می کند.
- تست تأخیر خواب چندگانه (MSLT): این تست در طول روز مدت زمان به خواب رفتن را اندازه گیری می کند و مراحل خواب شما را مشخص می کند.
- تست نگهداری از بیداری (MWT): این تست توانایی شما را برای بیدار ماندن برای یک دوره خاص اندازه گیری می کند.
- تست هیپوکرتین: این آزمایش شامل اندازه گیری سطح هیپوکرتین در مایع مغزی نخاعی شما می باشد. سطوح پایین نشان دهنده نارکولپسی نوع ۱ است، در حالی که سطوح طبیعی با نوع ۲ سازگار است.
درمان نارکولپسی نوع ۲
نارکولپسی نوع ۲ یک بیماری مادام العمر است و در حال حاضر هیچ درمانی وجود ندارد. با این حال، درمان های مختلف و تنظیم سبک زندگی می تواند به مدیریت علائم و بهبود کیفیت کلی زندگی کمک کند. این موارد می تواند شامل موارد زیر باشد:
اصلاح سبک زندگی:
تغییرات پیشگیرانه در روال های روزانه و عادات خواب، مانند چرت زدن کوتاه و منظم، پایبندی به برنامه خواب ثابت، اجتناب از کافئین و الکل قبل از خواب، ورزش منظم، و حفظ یک محیط خواب خنک، تاریک و آرام.
۲. داروها:
داروها می توانند به کنترل EDS و سایر علائم کمک کنند. این موارد می تواند شامل موارد زیر باشد:
- مودافینیل (Provigil)
- محرک های شبه آمفتامین
- سدیم اکسیبات ( Xyrem )
- آرمودافینیل ( نوویژیل )
- سوریامفتول ( Sunosi )
- پیتولیسانت ( واکیکس )
- داروهای ضد افسردگی
۳. درمان شناختی رفتاری برای بی خوابی (CBT-I):
این درمان می تواند به بهبود الگوهای خواب و کاهش اضطراب مرتبط با مشکلات خواب کمک کند.
ملاحضات امنیتی:
با توجه به خطر حملات ناگهانی خواب، اتخاذ تدابیر ایمنی در خانه، محل کار و هنگام رانندگی یا شرکت در سایر فعالیت هایی که نیاز به هوشیاری دارند ضروری است.
معاینات پزشکی منظم:
قرار ملاقات های منظم با متخصص خواب به نظارت بر علائم و تنظیم برنامه های درمانی در صورت نیاز کمک می کند.
همچنین مهم است که توجه داشته باشید که برخی از افراد مبتلا به نارکولپسی نوع ۲ ممکن است بعداً دچار کاتاپلکسی شوند و به عنوان نارکولپسی نوع ۱ مجدداً طبقه بندی شوند. با این حال، همه این مسیر را دنبال نمی کنند و دلایل این پیشرفت همچنان نامشخص است.
جستجوی مزایای ناتوانی برای نارکولپسی نوع ۲
در حالی که سازمان تامین اجتماعی (SSA) فهرست خاصی برای نارکولپسی در فهرست شرایط خود برای مزایای ناتوانی ندارد، این بدان معنا نیست که افراد مبتلا به نارکولپسی نوع ۲ به طور خودکار واجد شرایط نیستند. اگر بتوانید نشان دهید که علائم شما به طور قابل توجهی بر زندگی روزمره شما تأثیر می گذارد، ممکن است تحت فرآیند معادل سازی پزشکی SSA برای مزایای ناتوانی در نظر گرفته شوید. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد این فرآیند، به وب سایت رسمی SSA مراجعه کنید.
سوالات متداول
۱. تفاوت بین نارکولپسی نوع ۱ و نوع ۲ چیست؟
نارکولپسی نوع ۱ با خواب آلودگی بیش از حد در طول روز (EDS)، کاتاپلکسی (از دست دادن ناگهانی تون عضلانی ناشی از احساسات قوی)، فلج خواب، توهمات مرتبط با خواب و سطوح پایین هیپوکرتین مشخص می شود. نارکولپسی نوع ۲ همچنین شامل EDS است، اما کاتاپلکسی وجود ندارد و سطح هیپوکرتین معمولاً طبیعی است.
۲. علت نارکولپسی نوع ۲ چیست؟
علت دقیق نارکولپسی نوع ۲ ناشناخته است، اما اعتقاد بر این است که ترکیبی از عوامل ژنتیکی، محیطی، خودایمنی و عصبی را شامل می شود. تصور می شود که نشان دهنده مرحله اولیه در طیف نارکولپسی است که در آن نورون های هیپوکرتین حداقل تحت تأثیر قرار می گیرند اما ممکن است در نهایت بدتر شوند.
۳. نارکولپسی نوع ۲ چگونه تشخیص داده می شود؟
یک متخصص خواب از یک سری آزمایشات برای تشخیص نارکولپسی نوع ۲، از جمله پلی سومنوگرام (PSG)، تست تاخیر خواب چندگانه (MSLT)، تست حفظ بیداری (MWT) و تست هیپوکرتین استفاده می کند.
۴. چه درمان هایی برای نارکولپسی نوع ۲ وجود دارد؟
درمان‌های نارکولپسی نوع ۲ شامل اصلاح سبک زندگی، داروهایی مانند مودافینیل، محرک‌های شبه آمفتامین، سدیم اکسیبات ، آرمودافینیل، سوریامفتول ، پیتولیزانت و داروهای ضد افسردگی و درمان رفتاری شناختی برای بی‌خوابی (CBT-I) است.
۵. آیا فرد مبتلا به نارکولپسی نوع ۲ می تواند در نهایت دچار کاتاپلکسی شود؟
بله، ممکن است برخی از افراد مبتلا به نارکولپسی نوع ۲ بعداً دچار کاتاپلکسی شوند و مجدداً به عنوان نارکولپسی نوع ۱ طبقه بندی شوند. با این حال، همه مبتلایان به نارکولپسی نوع ۲ به این شکل پیشرفت نمی کنند و دلایل این پیشرفت هنوز به طور کامل شناخته نشده است.
