راهنمای بسیار جامع چاقی و اضافه وزن

چاقی و اضافه وزن چیست؟

به طور کلی اضافه وزن و چاقی نشان دهنده وزنی بیشتر از وزن سالم است. چاقی یک بیماری مزمن است که با مقدار بیش از حد چربی بدن تعریف می شود. مقدار معینی از چربی بدن برای ذخیره انرژی، عایق حرارتی، جذب ضربه و سایر عملکردها ضروری است.

شاخص توده بدنی (BMI) بهترین پارامتر برای تعریف چاقی است که بر اساس قد و وزن فرد تعیین می شود. شاخص توده بدنی (BMI) برابر است با وزن یک فرد بر حسب کیلوگرم (کیلوگرم) تقسیم بر مجذور قد او بر حسب متر (متر). از آنجایی که شاخص توده بدنی (BMI) وزن بدن را نسبت به قد توصیف می کند، یک همبستگی قوی با محتوای چربی کل بدن در بزرگسالان وجود دارد:

نرمال: شاخص توده بدنی ۱۸.۵-۲۴.۹
اضافه وزن: شاخص توده بدنی  25-29.9
چاق: BMI شاخص توده بدنی بالای ۳۰  و کمتر از ۴۰
بسیار چاق: شاخص توده بدنی بالای ۴۰

میزان شیوع چاقی چقدر است؟

چاقی در ایالات متحده به ابعاد همه گیر رسیده است. بیش از دو سوم بزرگسالان دارای اضافه وزن و یا چاق هستند و از هر سه آمریکایی یک نفر چاق است. شیوع چاقی در کودکان به طور قابل توجهی افزایش یافته است.

چاقی در سراسر جهان به سرعت در حال افزایش است و میزان بروز چاقی از سال ۱۹۹۱ تا ۱۹۹۸ تقریباً دو برابر شده است. در سال ۲۰۱۵، تقریباً ۴۰ درصد از بزرگسالان در ایالات متحده چاق بودند.

شایع ترین علل چاقی

تعادل بین کالری دریافتی و مصرف انرژی تعیین کننده وزن فرد است. اگر فرد کالری بیشتری از آنچه که می سوزاند بخورد (متابولیزاسیون می کند)، وزن اضافه می شود زیرا بدن انرژی اضافی را به عنوان چربی ذخیره می کند.

اگر فردی کالری کمتری نسبت به متابولیسم خود دریافت کند، وزن خود را کاهش می دهد. بنابراین شایع ترین علل چاقی پرخوری و کم تحرکی است.

در نهایت، وزن بدن نتیجه ژنتیک، متابولیسم، محیط، رفتار و فرهنگ است. در زیر به دلایل عمده ی چاقی اشاذه می شود:

• ژنتیک: اگر یک یا هر دو والدین چاق باشند، احتمال چاقی در فرد بیشتر است. ژنتیک همچنین بر هورمون های دخیل در تنظیم چربی تأثیر می گذارد. به عنوان مثال، یکی از علل ژنتیکی چاقی، کمبود لپتین است. لپتین هورمونی است که در سلول های چربی و جفت تولید می شود. لپتین وزن را با سیگنال دادن به مغز کنترل می کند که وقتی ذخایر چربی بدن خیلی زیاد است کمتر غذا بخورد. اگر به دلایلی بدن نتواند لپتین کافی تولید کند یا لپتین نتواند به مغز سیگنال دهد که کمتر غذا بخورد، این کنترل از بین می رود و چاقی رخ می دهد. نقش جایگزینی لپتین به عنوان درمانی برای چاقی در دست بررسی است.
• عدم تحرک بدنی: افراد کم تحرک نسبت به افراد فعال کالری کمتری می سوزانند. بررسی ها همبستگی قوی بین عدم فعالیت بدنی و افزایش وزن در هر دو جنس زن و مرد را نشان می دهد.
• رژیم غذایی سرشار از کربوهیدرات های ساده: نقش کربوهیدرات ها در افزایش وزن مشخص نیست. کربوهیدرات ها سطح گلوکز خون را افزایش می دهند که به نوبه خود ترشح انسولین توسط پانکراس را تحریک می کند و انسولین باعث رشد بافت چربی می شود و می تواند باعث افزایش وزن شود. برخی از دانشمندان بر این باورند که کربوهیدرات‌های ساده (شکر، فروکتوز، دسر، نوشابه، آبجو،  و غیره) به افزایش وزن کمک می‌کنند، زیرا آنها سریع‌تر از کربوهیدرات‌های پیچیده (ماکارونی، برنج قهوه‌ای، غلات، سبزیجات خام, میوه ها و غیره) در جریان خون جذب می‌شوند. و بنابراین باعث ترشح انسولین سریعتر و بیشتری بعد از غذا نسبت به کربوهیدرات های پیچیده می شود. برخی از دانشمندان بر این باورند که ترشح انسولین بالاتر به افزایش وزن کمک می کند.
• پرخوری: پرخوری منجر به افزایش وزن می شود، به خصوص اگر رژیم غذایی سرشار از چربی باشد. غذاهای پرچرب یا پر شکر (به عنوان مثال، فست فود، غذاهای سرخ شده و شیرینی ها) دارای  انرژی بالایی هستند (کالری زیادی در مقدار کمی غذا دارند). مطالعات اپیدمیولوژیک نشان داده است که رژیم های غذایی پرچرب به افزایش وزن کمک می کند.
• دفعات غذا خوردن: رابطه بین دفعات غذا خوردن (چند دفعه غذا می خورید) و وزن تا حدودی بحث برانگیز است. گزارش های زیادی مبنی بر اینکه افراد دارای اضافه وزن کمتر از افراد دارای وزن طبیعی کمتر غذا می خورند وجود دارد. دانشمندان مشاهده کرده‌اند که افرادی که وعده‌های غذایی کوچک چهار یا پنج بار در روز می‌خورند، نسبت به افرادی که کمتر (دو یا سه وعده غذایی بزرگ در روز) می‌خورند، سطح کلسترول پایین‌ تر و سطح قند خون پایین‌ تر و/یا پایدارتری دارند. یک توضیح احتمالی این است که وعده‌های غذایی کوچک و مکرر سطح انسولین ثابتی را تولید می‌کنند، در حالی که وعده‌های غذایی بزرگ باعث افزایش انسولین بعد از غذا می‌شوند.
• داروها: داروهای که در افزایش وزن نقش دارند شامل داروهای ضد افسردگی (داروهای مورد استفاده در درمان افسردگی)، داروهای ضد تشنج (داروهای مورد استفاده در کنترل تشنج مانند کاربامازپین [Tegretol، Tegretol XR، Equetro، Carbatrol] و والپروات [Depacon، Depakene])، برخی از داروهای ر کاهش قند خون مانند انسولین، سولفونیل اوره و تیازولیدین دیون ها)، برخی هورمون ها مانند قرص های ضد بارداری خوراکی و اکثر کورتیکواستروئیدها مانند پردنیزون هستند. برخی از داروهای فشار خون بالا و آنتی هیستامین ها باعث افزایش وزن می شوند. دلیل افزایش وزن با داروها برای هر دارویی متفاوت است. اگر این موضوع برای شما نگران کننده است، به جای قطع دارو، باید داروهای خود را با پزشک خود در میان بگذارید، زیرا ممکن است قطع خودسرانه ی دارو عوارض جدی داشته باشد.
• عوامل روانشناسی: برای برخی افراد، احساسات بر عادات غذایی تأثیر می گذارد. بسیاری از مردم در پاسخ به احساساتی مانند بی حوصلگی، غم، استرس یا عصبانیت بیش از حد, غذا می خورند. در حالی که بیشتر افراد دارای اضافه وزن, بیشتر از افراد با وزن طبیعی اختلالات روانی ندارند، حدود ۳۰ درصد از افرادی که به دنبال درمان مشکلات جدی وزن هستند، با پرخوری مشکل دارند.
• بیماری ها: بیماری هایی مانند کم کاری تیروئید، مقاومت به انسولین، سندرم تخمدان پلی کیستیک و سندرم کوشینگ نیز از عوامل چاقی هستند. برخی از بیماری ها مانند سندرم پرادر ویلی می تواند منجر به چاقی شود.
• مسائل اجتماعی: بین مسائل اجتماعی و چاقی رابطه وجود دارد. کمبود پول برای خرید غذاهای سالم یا نبود مکان های امن برای پیاده روی یا ورزش می تواند خطر چاقی را افزایش دهد.

چاقی چه خطراتی برای سلامتی ایجاد می کند

مشکل چاقی فقط مربوط به زیبایی نمی شود. چاقی برای سلامتی فرد مضر است زیرا یک عامل خطر برای بسیاری از بیماری ها است. در ایالات متحده، تقریباً ۱۱۲,۰۰۰ مرگ در سال به طور مستقیم با چاقی مرتبط است و بیشتر این مرگ‌ها در بیماران با شاخص توده بدنی (BMI) بالای ۳۰ است. در بیماران با شاخص توده بدنی بالای ۴۰ امید به زندگی کاهش می‌یابند.

چاقی همچنین خطر ابتلا به تعدادی از بیماری های مزمن از جمله موارد زیر را افزایش می دهد:

• مقاومت به انسولین: انسولین برای انتقال گلوکز خون (قند) به سلول‌های ماهیچه و چربی (که بدن برای انرژی استفاده می‌کند) ضروری است. انسولین با انتقال گلوکز به داخل سلول ها، سطح گلوکز خون را در محدوده طبیعی نگه می دارد. مقاومت به انسولین شرایطی است که در آن اثربخشی انسولین در انتقال گلوکز (قند) به داخل سلول ها کاهش می یابد. سلول های چربی نسبت به سلول های ماهیچه ای نسبت به انسولین مقاوم تر هستند. بنابراین، یکی از دلایل مهم مقاومت به انسولین، چاقی است. لوزالمعده (پانکراس) در ابتدا با تولید انسولین بیشتر به مقاومت به انسولین پاسخ می دهد. تا زمانی که لوزالمعده (پانکراس) بتواند انسولین کافی برای غلبه بر این مقاومت تولید کند، سطح گلوکز خون طبیعی باقی می ماند. این حالت مقاومت به انسولین (که با سطح طبیعی گلوکز خون و سطوح بالای انسولین مشخص می شود) می تواند سال ها ادامه یابد. هنگامی که لوزالمعده دیگر نمی تواند به تولید سطوح بالای انسولین ادامه دهد، سطح گلوکز خون شروع به افزایش می کند که منجر به دیابت نوع ۲ می شود، بنابراین مقاومت به انسولین یک وضعیت پیش از دیابت است.
• دیابت نوع ۲ (بزرگسالان): خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ با درجه و طول مدت چاقی افزایش می یابد. دیابت نوع ۲ با چاقی مرکزی (شکمی) مرتبط است. فرد مبتلا به چاقی شکمی (مرکزی) دارای چربی اضافی در اطراف کمر خود است (سیبی شکل).
• فشار خون بالا: فشار خون بالا در میان بزرگسالان چاق شایع است. یک مطالعه در نروژ نشان داد که افزایش وزن, باعث تمایل بیشتری به افزایش فشار خون در زنان نسبت به مردان دارد.
• کلسترول بالا (هیپرکلسترولمی)
• سکته مغزی (حادثه عروقی مغز)
• حمله قلبی (سکته قلبی):  یک مطالعه آینده نگر نشان داد که خطر ابتلا به بیماری عروق کرونر در زنانی که شاخص توده بدنی (BMI) بیشتر از ۲۹ داشتند، ۳ تا ۴ برابر افزایش می یابد. یک مطالعه فنلاندی نشان داد که به ازای هر ۱ کیلوگرم افزایش وزن، خطر مرگ ناشی از بیماری عروق کرونر ۱ درصد افزایش یافته است. در بیمارانی که قبلاً سکته قلبی (حمله قلبی) داشته اند، چاقی با افزایش احتمال حمله قلبی دوم همراه است.
• نارسایی احتقانی قلب
• سرطان: چاقی یک عامل خطر برای سرطان روده بزرگ در مردان و زنان، سرطان رکتوم و پروستات در مردان و سرطان کیسه صفرا و رحم در زنان است. چاقی همچنین ممکن است با سرطان سینه به ویژه در زنان یائسه مرتبط باشد. بافت چربی در تولید استروژن مهم است و قرار گرفتن طولانی مدت در معرض سطوح بالای استروژن خطر ابتلا به سرطان سینه را افزایش می دهد.
• سنگ کیسه صفرا
• نقرس و آرتریت نقرسی
• استئوآرتریت (آرتریت دژنراتیو) زانو، لگن و کمر
• آپنه خواب

سایر خطرات مرتبط با چاقی چیست

• نژاد: قومیت می تواند بر سن شروع و سرعت افزایش وزن تأثیر بگذارد. زنان آفریقایی-آمریکایی و زنان اسپانیایی تبار نسبت به قفقازی‌ها و آسیایی‌ها زودتر افزایش وزن را در زندگی تجربه می‌کنند و نرخ چاقی متناسب با سن در این گروه‌ها بالاتر است. مردان سیاه پوست غیر اسپانیایی و مردان اسپانیایی تبار نسبت به مردان سفید پوست غیر اسپانیایی نرخ چاقی بالاتری دارند، اما این میزان تفاوت در شیوع, به طور قابل توجهی کمتر از زنان است.
• وزن دوران کودکی” وزن فرد در دوران کودکی، نوجوانی و اوایل بزرگسالی نیز ممکن است بر ایجاد چاقی بزرگسالان تأثیر بگذارد. بنابراین کاهش شیوع چاقی در دوران کودکی یکی از مواردی است که باید در مبارزه با چاقی روی آن تمرکز کرد. مثلا:

1. داشتن اضافه وزن خفیف در اوایل دهه ۲۰ با بروز قابل توجهی از چاقی در سن ۳۵ سالگی مرتبط بود.
2. اضافه وزن در دوران کودکی به شدت پیش بینی کننده چاقی بزرگسالان است، به خصوص اگر والدین نیز چاق باشند.
3. اضافه وزن در سال های نوجوانی حتی پیش بینی کننده بیشتری برای چاقی بزرگسالان است.

• هورمون ها زنان به ویژه در برخی از رویدادها مانند بارداری، یائسگی و در برخی موارد با استفاده از داروهای ضد بارداری خوراکی می توانند باعث افزایش وزن دارند. با این حال، با در دسترس بودن قرص‌های استروژن با دوز پایین، احتمال افزایش وزن در این موارد کاهش می یابد.

چربی بدن چگونه اندازه گیری می شود

شاخص توده بدنی (BMI) تنها یک مقدار تقریبی از درصد چربی بدن است. در واقع اندازه گیری درصد چربی بدن یک فرد آسان نیست و اغلب بدون نظارت دقیق نادرست است. روش‌های زیر به تجهیزات ویژه، پرسنل آموزش‌ دیده نیاز دارند، ممکن است پرهزینه باشند، و برخی از آنها فقط در مراکز تحقیقاتی خاصی در دسترس هستند.

• توزین زیر آب (توزین هیدرواستاتیک): این روش فرد را در زیر آب وزن می کند و سپس توده بدون چربی بدن (عضله) و چربی بدن را محاسبه می کند. این روش یکی از دقیق ترین روش هاست. با این حال، تجهیزات آن گران است.
• دستگاه BOD POD: این دستگاه یک محفظه کامپیوتری تخم مرغی شکل است. با استفاده از همان اصل اندازه‌گیری کل بدن مانند توزین هیدرواستاتیک، BOD POD جرم و حجم سوژه را اندازه‌گیری می‌کند که از آن چگالی کل بدن آن‌ها مشخص می‌شود. با استفاده از این داده ها، می توان چربی بدن و توده عضلانی بدون چربی را محاسبه کرد.
• روش DEXA: جذب سنجی اشعه ایکس با انرژی دوگانه (DEXA) تراکم استخوان را اندازه گیری می کند. از اشعه ایکس نه تنها درصد چربی بدن، بلکه محل و میزان چربی در بدن را نیز تعیین می کند.

روش های زیر برای بررسی میزان چربی بدن ساده و سرراست هستند:

• کولیس پوستی: این روش ضخامت چین خوردگی لایه چربی درست زیر پوست در چند قسمت بدن را با کولیس اندازه گیری می کند. سپس از نتایج برای محاسبه درصد چربی بدن استفاده می شود.
• آنالیز امپدانس بیوالکتریک (BIA): دو روش آنالیز امپدانس بیوالکتریک (BIA) وجود دارد. یکی شامل ایستادن روی ترازوی مخصوصی با بالشتک است. مقدار بی ضرری جریان الکتریکی از طریق بدن ارسال می شود و سپس درصد چربی بدن محاسبه می شود. نوع دیگرآنالیز امپدانس بیوالکتریک(BIA) شامل الکترودهایی است که معمولاً روی مچ دست و مچ پا و پشت دست راست و بالای پا قرار می گیرند. تغییر ولتاژ بین الکترودها اندازه گیری می شود. سپس درصد چربی بدن فرد از نتایج BIA محاسبه می شود. در اوایل، این روش نتایج متغیری را نشان داد. تجهیزات جدیدتر و روش های تحلیل به نظر می رسد این روش را بهبود بخشیده است.

آیا جداول وزن به ازای قد برای تعیین چاقی مفید هستند؟

اندازه گیری درصد چربی بدن فرد می تواند دشوار باشد، بنابراین برای تشخیص چاقی اغلب از روش های دیگری استفاده می شود. دو روش پرکاربرد جدول وزن به ازای قد و شاخص توده بدنی (BMI) هستند.

در حالی که هر دو اندازه گیری محدودیت های خود را دارند، آنها شاخص های معقولی هستند که نشان می دهد ممکن است فردی مشکل وزن داشته باشد. محاسبات آسان است و نیازی به تجهیزات خاصی نیست.

اکثر مردم با جداول وزن به قد آشنا هستند. اگرچه چنین جداول از مدت ها قبل وجود داشته است، اما در سال ۱۹۴۳، شرکت بیمه عمر متروپولیتن جدول خود را بر اساس داده های بیمه شدگان برای ارتباط وزن با بیماری و مرگ و میر معرفی کرد.

پزشکان و پرستاران (و بسیاری دیگر) برای چندین دهه از این جداول برای تعیین اضافه وزن استفاده می کنند. جدول ها معمولاً دارای طیفی از وزن های قابل قبول برای یک فرد با قد معین هستند.

یکی از مشکلات استفاده از جداول وزن به قد این است که پزشکان در مورد بهترین جدول برای استفاده اختلاف نظر دارند. چندین نسخه موجود است. بسیاری از آنها محدوده وزنی متفاوتی دارند، و برخی از جداول اندازه قاب بدنی، سن و جنس افراد را در نظر می گیرند، در حالی که جدول های دیگر چنین نیستند.

محدودیت قابل توجه تمام جدول های وزن به قد این است که بین چربی اضافی و عضله تمایز قائل نمی شوند. یک فرد بسیار عضلانی ممکن است طبق جداول به عنوان چاق طبقه بندی شود، در حالی که در واقع اینطور نیست.

شاخص توده بدنی (BMI) چیست؟

شاخص توده بدنی (BMI) اکنون معیار انتخابی برای بسیاری از پزشکان و محققانی است که در مورد چاقی مطالعه می کنند.

شاخص توده بدنی (BMI) از یک فرمول ریاضی استفاده می کند که وزن و قد فرد را محاسبه می کند.

با این حال، اندازه گیری BMI برخی از مشکلات مشابه جداول وزن به قد را ایجاد می کند. همه در مورد نقاط برش برای محدوده BMI “سالم” در مقابل “ناسالم” توافق ندارند.

شاخص توده بدنی (BMI) همچنین اطلاعاتی در مورد درصد چربی بدن فرد ارائه نمی دهد. با این حال، مانند جدول وزن به قد، BMI یک دستورالعمل عمومی مفید و یک تخمین خوب چربی بدن برای اکثر بزرگسالان ۱۹ تا ۷۰ ساله است.

علاوه بر این، شاخص توده بدنی (BMI) ممکن است چربی بدن بدنسازان، ورزشکاران خاص و زنان باردار را به دقت اندازه گیری نکند.

شاخص توده بدنی (BMI) برابر است با وزن فرد بر حسب کیلوگرم تقسیم بر مجذور قد بر حسب متر (BMI = kg/m2).

درک معنای “وزن سالم” مهم است. وزن سالم به عنوان شاخص توده بدنی (BMI) برابر یا بیشتر از ۱۹ و کمتر از ۲۵ در میان تمام افراد ۲۰ سال یا بیشتر تعریف می شود. به طور کلی، چاقی به عنوان شاخص توده بدنی (BMI) برابر یا بیشتر از ۳۰ تعریف می شود که تقریباً  معادل ۱۳ کیلوگرم اضافه وزن است.

سازمان جهانی بهداشت از یک سیستم طبقه بندی با استفاده از BMI برای تعریف اضافه وزن و چاقی استفاده می کند.

1. شاخص توده بدنی (BMI) 25 تا ۲۹.۹ به عنوان “پیش چاقی” تعریف می شود.
2. شاخص توده بدنی (BMI) بین ۳۰ تا ۳۴.۹۹ به عنوان “کلاس ۱ چاقی ” تعریف می شود.
3. شاخص توده بدنی (BMI) از ۳۵ تا ۳۹.۹۹ به عنوان “کلاس ۲ چاقی” تعریف می شود.
4. شاخص توده بدنی (BMI) از ۴۰.۰۰ یا بیشتر به عنوان “کلاس ۳ چاقی” تعریف می شود.

جدول زیر قبلاً تبدیل های ریاضی و متریک را انجام داده است. برای استفاده از جدول، ارتفاع مناسب را در ستون سمت چپ پیدا کنید. در طول ردیف به وزن داده شده حرکت کنید. عدد بالای ستون BMI برای آن قد و وزن است.

در زیر جدولی وجود دارد که خطر ابتلا به بیماری مرتبط را بر اساس شاخص توده بدنی (BMI) و اندازه دور کمر مشخص می کند.

آیا مهم است که چربی بدن کجا قرار دارد؟ «سیب» بودن بدتر است یا «گلابی»بودن

این نگرانی نه تنها به میزان چربی یک فرد، بلکه در محل قرارگیری آن چربی در بدن نیز معطوف است. الگوی توزیع چربی بدن در مردان و زنان متفاوت است.

به طور کلی، زنان چربی را در باسن خود جمع می کنند و به آنها حالت “گلابی” شکل می دهند. از سوی دیگر، مردان معمولاً چربی های اطراف شکم را جمع آوری می کنند و به آنها حالت «سیبی» می دهد.

این یک قانون حتمی نیست، برخی از مردان گلابی شکل هستند و برخی از زنان به شکل سیبی، به خصوص پس از یائسگی.

افراد سیبی شکل, که چربی آنها بیشتر در ناحیه شکم متمرکز است، بیشتر در معرض ابتلا به بسیاری از مشکلات سلامتی مرتبط با چاقی هستند. آنها به دلیل توزیع چربی در معرض خطر بیشتری برای سلامتی هستند. در حالی که چاقی از هر نوعی که باشد یک خطر برای سلامتی است، بهتر است گلابی شکل باشد تا سیبی شکل.

به منظور طبقه بندی انواع ذخیره چربی بدن، پزشکان روشی ساده برای تعیین سیب یا گلابی بودن فردی ابداع کرده اند. اندازه گیری نسبت دور کمر به باسن نامیده می شود. برای اطلاع از نسبت دور کمر به باسن فرد:

1. دور کمر را در باریک ترین نقطه اندازه گیری کنید و سپس باسن را در پهن ترین نقطه اندازه بگیرید.
2. اندازه دور کمر را بر اندازه گیری باسن تقسیم کنید. به عنوان مثال، یک زن با  دور کمر ۸۹ سانتی متر و دور باسن ۱۱۵ سانتی متر, نسبت دور کمر به باسن ۰.۷۷ (۸۹ تقسیم بر ۱۱۵ برابر است با) است.

زنان با نسبت دور کمر به باسن بیش از ۰.۸ و مردان با نسبت دور کمر به باسن بیش از ۱.۰ «سیب» هستند.

یکی دیگر از روش های تقریبی برای تخمین میزان چربی شکم افراد، اندازه گیری دور کمر است. مردان با دور کمر ۱۰۲ سانتی متر یا بیشتر و زنان با دور کمر ۸۹ سانتی متر یا بیشترو در معرض خطرات سلامتی مرتبط با چاقی هستند.

برای چاقی چه می توان کرد؟

در اغلب موارد، چاقی افراد را وادار می کند تا به امید رسیدن به “وزن ایده آل” از یک رژیم غذایی سخت پیروی کنند. مقداری کاهش وزن ممکن است رخ دهد، اما وزن معمولاً به سرعت برمی‌گردد.

اکثر افرادی که وزن کم می کنند در عرض پنج سال دوباره وزن خود را به دست می آورند. واضح است که درمان موثرتر و طولانی مدت برای چاقی باید پیدا شود.

ما باید درباره علل چاقی بیشتر بدانیم و سپس باید روش های درمان آن را تغییر دهیم. هنگامی که چاقی به عنوان یک بیماری مزمن پذیرفته شود، مانند سایر بیماری های مزمن مانند دیابت و فشار خون بالا درمان می شود.

درمان چاقی نمی تواند یک “راه حل” کوتاه مدت باشد، بلکه باید یک فرآیند مداوم و مادام العمر باشد.

درمان چاقی باید اذعان داشته باشد که حتی مقدار کمی کاهش وزن نیز, می تواند مفید باشد. به عنوان مثال، کاهش وزن متوسط ۵ تا ۱۰ درصد وزن اولیه و حفظ طولانی مدت آن کاهش وزن می تواند دستاوردهای سلامتی قابل توجهی داشته باشد.( به عنوان مثال شخصی که ۹۰ کیلوگرم است اگر ۴.۵ تا ۹ کیلوگرم وزن خود را کم کنید).

از جمله مزایای ۵ تا ۱۰ درصد نسیت به وزن اولیه :

• کاهش فشار خون
• کاهش سطح کلسترول خون
• کاهش خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ (در بزرگسالی) (در مطالعه بهداشت پرستاران، زنانی که ۵ کیلوگرم از وزن خود را از دست دادند، خطر ابتلا به دیابت را ۵۰٪ یا  حتی بیشتر, کاهش دادند).
• کاهش احتمال سکته مغزی
• کاهش عوارض بیماری قلبی
• کاهش مرگ و میر در حالت کلی

برای به دست آوردن مزایای سلامتی از درمان چاقی، دستیابی به “وزن ایده آل” ضروری نیست. در عوض، هدف درمان باید رسیدن و حفظ «وزن سالم تر» باشد. تاکید درمان باید تعهد به روند زندگی سالم مادام العمر، از جمله خوردن عاقلانه تر و افزایش فعالیت بدنی باشد.

نقش فعالیت بدنی و ورزش در چاقی چیست؟

نظرسنجی ها نشان می‌دهد افرادی که در فعالیت‌های تفریحی محدود شرکت می‌کنند بیشتر از افراد فعال‌ تر وزن اضافه می‌کنند. مطالعات دیگر نشان داده است که افرادی که به طور منظم فعالیت های سنگین انجام می دهند نسبت به افراد کم تحرک, وزن کمتری دارند.

فعالیت بدنی و ورزش به سوزاندن کالری کمک می کند. میزان کالری سوزانده شده به نوع، مدت و شدت فعالیت بستگی دارد و به وزن فرد نیز بستگی دارد. یک فرد ۹۰ کیلوگرمی با دویدن ۱.۶ کیلومتر نسبت به یک فرد ۵۴ کیلوگرمی کالری بیشتری می سوزاند زیرا او باید آن ۳۶ کیلوگرم بیشتر وزن جا به جا کند.

اما ورزش به عنوان درمانی برای چاقی زمانی موثرتر است که با رژیم غذایی و برنامه کاهش وزن ترکیب شود. ورزش به تنهایی بدون تغییر رژیم غذایی تأثیر محدودی بر وزن خواهد داشت زیرا برای کاهش وزن حتی نیم کیلوگرم نیز باید زیاد ورزش کرد.

با این حال ورزش منظم بخش مهمی از یک سبک زندگی سالم برای حفظ وزن سالم برای طولانی مدت است. مزیت دیگر ورزش منظم به عنوان بخشی از برنامه کاهش وزن، کاهش بیشتر چربی بدن در مقایسه با افرادی است که به تنهایی رژیم می گیرند.

سایر فواید ورزش

• بهبود کنترل قند خون و افزایش حساسیت به انسولین (کاهش مقاومت به انسولین)
• کاهش سطح تری گلیسیرید و افزایش سطح کلسترول خوب HDL،
• کاهش فشار خون
• کاهش چربی شکم
• کاهش خطر بیماری قلبی
• ترشح اندورفین هایی که باعث ایجاد احساس خوب در افراد می شود

به یاد داشته باشید، این فواید سلامتی می تواند به طور مستقل و حتی بدون کاهش وزن نیز و تنها با ورزش کردن منظم  نیزرخ می دهد. قبل از شروع یک برنامه ورزشی، در مورد نوع و شدت برنامه ورزشی با پزشک صحبت کنید.

توصیه های کلی برای ورزش

• ۲۰ تا ۳۰ دقیقه ورزش متوسط را پنج تا هفت روز در هفته (ترجیحا هر روز) انجام دهید. انواع ورزش عبارتند از: دوچرخه سواری ثابت، پیاده روی یا دویدن روی تردمیل، آهسته دویدن و شنا.
• ورزش را می توان به جلسات ۱۰ دقیقه ای کوچکتر تقسیم کرد.
• به آرامی شروع کنید و به تدریج پیشرفت کنید تا از آسیب، درد زیاد یا خستگی جلوگیری کنید. با گذشت زمان، هر روز ۳۰ تا ۶۰ دقیقه ورزش متوسط تا شدید انجام دهید.
• افراد هرگز برای شروع ورزش آنقدر پیر نیستند. حتی افراد ضعیف و مسن (۷۰ تا ۹۰ سال) می توانند قدرت و تعادل خود را بهبود بخشند.

اقدامات احتیاطی قبل از شروع ورزش

افراد زیر باید قبل از ورزش شدید با پزشک مشورت کنند:

• مردان بالای ۴۰ سال یا زنان بالای ۵۰ سال
• افراد مبتلا به بیماری قلبی یا ریوی، آسم، آرتریت یا پوکی استخوان
• افرادی که فشار یا درد قفسه سینه را در اثر فعالیت تجربه می کنند یا به راحتی دچار خستگی یا تنگی نفس می شوند.
• افراد با بیماری ها یا عوامل سبک زندگی که خطر ابتلا به بیماری های عروق کرونر قلب را افزایش می دهد، مانند فشار خون بالا، دیابت، سیگار کشیدن، کلسترول خون بالا، یا داشتن اعضای خانواده با حملات قلبی زودرس و بیماری عروق کرونر قلب.
• افرادی که چاق هستند

نقش رژیم غذایی در درمان چاقی چیست؟

اولین هدف از رژیم گرفتن، جلوگیری از افزایش وزن بیشتر است. هدف بعدی ایجاد اهداف واقعی کاهش وزن است. در حالی که وزن ایده آل داشتن شاخص توده بدنی (BMI)  20 تا ۲۵ است، دستیابی به آن برای بسیاری از افراد دشوار است.

بنابراین، زمانی که هدفی برای کاهش ۱۰ تا ۱۵ درصد وزن پایه تعیین شده باشد، کاهش وزن ۲۰ تا ۳۰ درصد یا بیشتر، موفقیتی بزرگ است. همچنین مهم است که به یاد داشته باشید که هر مقدار کاهش وزن در یک فرد چاق به مزایای سلامتی منجر می شود.

یکی از راه های موثر برای کاهش وزن، دریافت کالری کمتر است. نیم کیلوگرم از وزن معادل ۳۵۰۰ کالری است. به عبارت دیگر، شما باید ۳۵۰۰ کالری بیشتر از آنچه مصرف می کنید بسوزانید تا نیم کیلوگرم وزن کم کنید.

بیشتر بزرگسالان برای برآوردن انرژی مورد نیاز بدن، بسته به اندازه بدن و سطح فعالیت، بین ۱۲۰۰ تا ۲۸۰۰ کالری در روز نیاز دارند.

کاهش نیم کیلوگرم در هفته یک راه مطمئن و معقول برای کاهش وزن اضافی است. هر چه وزن اولیه فرد بیشتر باشد، سریعتر به کاهش وزن دست می یابد.

این به این دلیل است که برای هر ۱ کیلوگرم وزن بدن، تقریباً ۲۲ کالری برای حفظ آن وزن مورد نیاز است. بنابراین برای یک زن با وزن ۱۰۰ کیلوگرم ، او به حدود ۲۲۰۰ کالری در روز برای حفظ وزن خود نیاز دارد، در حالی که یک فرد با وزن ۶۰ کیلوگرم  تنها به حدود ۱۳۲۰ کالری نیاز دارد.

اگر هر دو فرد در نمونه ی بالا ی (زن ۱۰۰ کیلوگرمی و زن ۶۰ کیلوگرمی) رژیم غذایی با کالری  1200 کالری در روز مصرف کنند، فرد ۱۰۰ کیلوگرمی سریعتر وزن کم می کند.

سن نیز عاملی در مصرف کالری است. سرعت متابولیسم با افزایش سن کاهش می یابد، بنابراین هر چه سن فرد بالاتر باشد، کاهش وزن دشوارتر می شود.

در مورد کربوهیدرات ها (رژیم غذایی کم کربوهیدرات) و کاهش وزن اختلاف نظر وجود دارد. هنگامی که کربوهیدرات ها محدود می شوند، افراد اغلب کاهش وزن اولیه سریع را در ۲ هفته اول تجربه می کنند.

این کاهش وزن عمدتاً به دلیل از دست دادن مایعات است. هنگامی که کربوهیدرات ها دوباره به رژیم غذایی اضافه می شوند، افزایش وزن در اغلب موارد اتفاق می افتد که صرفاً به دلیل بازیابی مایعات است.

سایر رژیم‌های غذایی مانند رژیم‌های کم‌ چرب همگی الگوی مشابهی از کاهش وزن را نشان می‌دهند که اگر تغییرات کلی در شیوه زندگی وجود نداشته باشد، حفظ آن دشوار است.

دستورالعمل های کلی رژیم غذایی  برای دستیابی و (به همان اندازه مهم) حفظ وزن سالم

• یک رژیم کاهش وزن و حفظ وزن درازمدت ایمن و موثر باید حاوی غذاهای متعادل و مغذی باشد تا از کمبود ویتامین و سایر بیماری های ناشی از سوء تغذیه جلوگیری شود.
• غذاهای مغذی بیشتری بخورید که ” کالری پایین” دارند. غذاهای کم انرژی حاوی کالری نسبتا کمی در واحد وزن هستند (کالری کمتر در مقدار زیادی غذا). نمونه‌هایی از غذاهای کم‌انرژی شامل سبزیجات، میوه‌ها، گوشت بدون چربی، ماهی، غلات و حبوبات است. به عنوان مثال، می توانید حجم زیادی کرفس یا هویج را بدون دریافت کالری زیاد, مصرف کنید.
• کمتر «غذاهای پرانرژی» بخورید. غذاهای پر انرژی سرشار از چربی و قندهای ساده هستند. آنها معمولاً در مقدار کمی غذا دارای ارزش کالری بالایی هستند. دولت ایالات متحده در حال حاضر توصیه می کند که یک رژیم غذایی سالم باید کمتر از ۳۰ درصد چربی داشته باشد. چربی در هر واحد وزن دو برابر بیشتر از پروتئین یا کربوهیدرات کالری دارد. نمونه هایی از غذاهای متراکم با انرژی بالا عبارتند از گوشت قرمز، زرده تخم مرغ، غذاهای سرخ شده، فست فودهای پرچرب و یا پُر شکر، شیرینی ها، کره و سس های سالاد پرچرب. همچنین غذاهایی که کالری زیادی دارند اما ارزش تغذیه ای بسیار کمی دارند، مانند الکل، نوشابه های غیر رژیمی و بسیاری از میان وعده های بسته بندی شده با کالری بالا را کاهش دهید.
• حدود ۵۵ درصد کالری در رژیم غذایی باید از کربوهیدرات های پیچیده باشد. کربوهیدرات های پیچیده تری مانند برنج قهوه ای، نان سبوس دار، میوه ها و سبزیجات بخورید. از مصرف کربوهیدرات های ساده مانند شکر، شیرینی ها، دونات، کیک و کلوچه خودداری کنید. مصرف نوشابه های غیر رژیمی را کاهش دهید، این نوشابه های شیرین سرشار از کربوهیدرات ها و کالری های ساده هستند. کربوهیدرات های ساده باعث ترشح بیش از حد انسولین توسط پانکراس می شوند و انسولین باعث رشد بافت چربی می شود.
• خود را در خواندن برچسب های مواد غذایی و تخمین کالری و اندازه وعده ها عادت دهید.
• قبل از شروع هر گونه تغییر رژیم غذایی با پزشک مشورت کنید. پزشک یا متخصص تغذیه باید تعداد کالری روزانه را در رژیم غذایی شما تجویز کند.

نقش دارو در درمان چاقی چیست؟

درمان دارویی چاقی باید فقط در بیمارانی استفاده شود که خطرات سلامتی مرتبط با چاقی دارند. داروها باید در بیماران با شاخص توده بدنی (BMI) بیشتر از ۳۰ یا در افرادی با شاخص توده بدنی (BMI) بیشتر از ۲۷ که دارای سایر بیماری ها (مانند فشار خون بالا، دیابت، کلسترول خون بالا) هستند که آنها را در معرض خطر ابتلا به بیماری قلبی قرار می دهد, استفاده شود. صرفا بخاطر زیباتر شدن نباید از داروها استفاده کرد.

داروها فقط باید به عنوان مکمل اصلاح رژیم غذایی و برنامه ورزشی استفاده شوند.

مانند رژیم غذایی و ورزش، هدف درمان دارویی باید واقع بینانه باشد. با درمان موفق دارویی، می توان انتظار کاهش وزن اولیه حداقل ۲.۵ کیلوگرمی در ماه اول درمان و کاهش وزن کلی ۱۰ تا ۱۵ درصد وزن اولیه بدن را داشت.

همچنین مهم است که به یاد داشته باشید که این داروها فقط در صورت مصرف اثر می‌کنند. هنگامی که آنها قطع می شوند، اغلب افزایش وزن رخ می دهد.

دسته اول داروهایی که برای کنترل وزن استفاده می شوند، علائمی را ایجاد می کنند که شبیه به سیستم عصبی سمپاتیک است. آنها باعث می شوند بدن احساس «تحت استرس» یا «عصبی» کند. در نتیجه، عارضه جانبی اصلی این دسته از داروها, فشار خون بالا است.

این دسته از داروها شامل سیبوترامین (Meridia که در اکتبر ۲۰۱۰ به دلیل نگرانی های ایمنی از بازار ایالات متحده خارج شد) و فنترمین (Adipex P) است. این داروها همچنین باعث کاهش اشتها و ایجاد احساس سیری می شوند.

گرسنگی و سیری (سیری) توسط مواد شیمیایی مغز به نام انتقال دهنده های عصبی تنظیم می شود. نمونه هایی از انتقال دهنده های عصبی عبارتند از سروتونین، نوراپی نفرین و دوپامین. داروهای ضد چاقی که اشتها را سرکوب می کنند، این کار را با افزایش سطح این انتقال دهنده های عصبی در محل اتصال (به نام سیناپس) بین انتهای عصبی در مغز انجام می دهند.

فن ترمین

فنترمین (Fastin، Adipex P) با ترشح نوراپی نفرین در بدن، اشتها را سرکوب می کند. فنترمین به تنهایی هنوز برای درمان چاقی در دسترس است اما فقط به صورت کوتاه مدت (چند هفته). از عوارض جانبی رایج فن ترمین می توان به سردرد، بی خوابی، تحریک پذیری و عصبی بودن اشاره کرد.

فنفلورامین و دکسفن فلورامین (Redux) اشتها را عمدتاً با افزایش ترشح سروتونین توسط سلول‌ها سرکوب می‌کنند. فنفلورامین و دکسفن فلورامین هر دو در سپتامبر ۱۹۹۷ به دلیل ارتباط این دو دارو با فشار خون ریوی (بیماری نادر اما جدی شریان‌های ریه) و ارتباط  با آسیب به دریچه‌های قلب از بازار خارج شدند.

از زمان قطع فنفلورامین، برخی ترکیب فن ترمین با فلوکستین (پروزاک) را پیشنهاد کرده اند، ترکیبی که از آن به عنوان phen/pro یاد می شود. با این حال، هیچ کارآزمایی بالینی برای تایید ایمنی و اثربخشی این ترکیب انجام نشده است. بنابراین، این ترکیب یک درمان پذیرفته شده برای چاقی نیست.

اورلیستات Orlistat (Xenical، alli)

دسته بعدی داروها متابولیسم چربی را تغییر می دهند. اورلیستات  تنها دارویی از این دسته است که مورد تایید FDA ایالات متحده است. این دسته از داروهای ضد چاقی به نام مهارکننده های لیپاز یا مسدود کننده های چربی است.

چربی غذا تنها پس از تجزیه شدن (فرآیندی به نام هضم) توسط آنزیم های گوارشی به نام لیپاز در روده ها جذب بدن می شود. اورلیستات با مهار فعالیت آنزیم های لیپاز تا ۳۰ درصد از جذب چربی در روده جلوگیری می کند.

داروهای این دسته بر شیمی مغز تأثیر نمی گذارند. از نظر تئوری، اورلیستات همچنین باید حداقل یا بدون عوارض جانبی سیستمیک (عوارض جانبی در سایر قسمت‌های بدن) باشد، زیرا محل اصلی اثر در داخل مجرای روده است و مقدار بسیار کمی از دارو جذب می‌شود.

سازمان غذا و داروی ایالات متحده کپسول های اورلیستات را با نام alli به عنوان یک درمان بدون نسخه (OTC) برای بزرگسالان دارای اضافه وزن در فوریه ۲۰۰۷ تأیید کرد.

این دارو قبلاً در سال ۱۹۹۹ به عنوان یک داروی کمکی کاهش وزن که نیاز به تجویز پزشک داشت, تأیید شده بود که نام تجاری آن نام Xenical  بود.

اورلیستات فقط برای افراد ۱۸ سال و بالاتر همراه با رژیم غذایی و رژیم ورزشی توصیه می شود. افرادی که در جذب غذا مشکل دارند یا اضافه وزن ندارند نباید از اورلیستات استفاده کنند. اضافه وزن توسط مؤسسه ملی بهداشت ایالات متحده به عنوان داشتن شاخص توده بدنی (BMI) 27 یا بیشتر تعریف شده است.

اورلیستات را می توان تا سه بار در روز، همراه با هر وعده غذایی حاوی چربی مصرف کرد. دارو ممکن است در حین غذا یا تا یک ساعت بعد از غذا مصرف شود. اگر وعده غذایی فراموش شود یا محتوای چربی آن بسیار کم باشد، داروها نباید مصرف شوند.

شایع ترین عوارض جانبی اورلیستات تغییر در عادات روده است. این موارد عبارتند از گاز، نیاز فوری به اجابت مزاج، حرکات روده چرب، ترشحات روغنی یا لکه بینی همراه با حرکات روده، افزایش دفعات اجابت مزاج، و ناتوانی در کنترل حرکات روده.

زنان همچنین ممکن است هنگام مصرف اورلیستات متوجه بی نظمی در چرخه قاعدگی شوند. عوارض جانبی بیشتر در چند هفته اول پس از شروع مصرف اورلیستات مشاهده می شود. در برخی از افراد، عوارض جانبی تا زمانی که دارو را مصرف می کنند، باقی می ماند.

افراد مبتلا به دیابت، بیماری تیروئید، کسانی که پیوند عضو دریافت کرده‌اند یا داروهای تجویزی مصرف می‌کنند که بر لخته شدن خون تأثیر می‌گذارند، باید قبل از استفاده ازاورلیستات با پزشک خود مشورت کنند، زیرا ممکن است تداخل دارویی با برخی داروها وجود داشته باشد.

کاهش طولانی مدت در جذب چربی می تواند باعث کمبود ویتامین های محلول در چربی (مانند ویتامین های A، D، E، K) شود. بنابراین، بیمارانی که از اورلیستات استفاده می کنند باید مکمل ویتامین کافی دریافت کنند.

لورکاسرین (Belviq)

در ژوئن ۲۰۱۲، FDA داروی لورکاسرین  (لورکاسرین هیدروکلراید) را به عنوان یک داروی کاهش وزن تایید کرد. این دارو با کنترل اشتها (از طریق فعال سازی سروتونین) عمل می کند.

طبق داده‌های FDA، تقریباً نیمی از بیمارانی که از این دارو استفاده می‌کردند، حداقل ۵ درصد از وزن اولیه خود را از دست دادند که بیش از دو برابر کاهش وزن بیماران در گروه کنترل (گروهی که این دارو را مصرف نکرده بودند) است. این کاهش وزن فقط برای بیماران بدون دیابت نوع ۲ صادق بود.

این دارو برای بیماران چاق که شاخص توده بدنی (BMI) بالاتر از ۳۰ یا اضافه وزن (یعنی شاخص توده بدنی (BMI) بالاتر از۲۷ )  به همراه یک بیماری مرتبط با وزن تأیید شده است.

عوارض جانبی غالب سردرد و سرگیجه و همچنین خستگی بود. در بیماران مبتلا به دیابت، قند خون پایین نیز در هنگام مصرف لورکاسرین نگران کننده بود.

توپیرامات (Qsymia)

توپیرامات جدیدترین داروی تایید شده برای کاهش وزن است. این ترکیبی از فنترمین و توپیرامات با رهش طولانی مدت (آهسته رهش) است. مانند سایر داروها، توپیرامات نیز فقط برای بیماران چاق (BMI بالاتر از ۳۰ ) یا اضافه وزن ( BMI بالاتر از ۲۷) با یک بیماری مرتبط با وزن تأیید شده است.

طبق داده‌های FDA، نسبت بیشتری از بیمارانی که توپیرامات مصرف می‌کردند، ۵% و ۱۰% کاهش وزن داشتند. همه بیماران در این مطالعه همچنین به خوردن یک رژیم غذایی متعادل و کم کالری تشویق شدند.

توجه به این نکته ضروری است که توپیرامات می تواند منجر به نقایص مادرزادی شود و برای زنان مهم است که قبل از شروع مصرف  دارو بدانند که باردار نیستند.

سایر عوارض جانبی جدی احتمالی عبارتند از افزایش ضربان قلب، مشکلات چشمی (آب سیاه) و افکار خودکشی. در بیماران مبتلا به دیابت، قند خون پایین نیز در هنگام مصرف توپیرامات نگران کننده بود.

نالترکسون (Contrave)

این یک داروی ترکیبی از نالترکسون (آنتاگونیست مواد افیونی) و بوپروپیون HCL (داروی ضد افسردگی که مهارکننده بازجذب دوپامین و نوراپی نفرین است) است. عوارض جانبی اصلی مشاهده شده با این دارو حالت تهوع، یبوست و سردرد است. این دارو در بیماران مبتلا به فشار خون بالا کنترل نشده یا سابقه تشنج منع مصرف دارد.

این دارو به عنوان مکمل تغییرات رژیم غذایی و افزایش فعالیت بدنی در بزرگسالان با BMI اولیه ۳۰ یا بیشتر یا شاخص توده بدنی (BMI) 27 یا بیشتر با حداقل یک بیماری, تأیید شده است.

لیراگلوتاید (Saxenda)

لیراگلوتاید (ساکسندا) در اواخر سال ۲۰۱۴ به عنوان یک داروی کاهش وزن در ترکیب با فعالیت بدنی و اصلاح رژیم غذایی تایید شد. این یک تزریق یک بار در روز (نه قرص) است که هورمون مربوط به هضم و کنترل اشتها (GLP-1) را تقلید می کند که در مدیریت دیابت نوع ۲ استفاده می شود. نواحی از مغز که در تنظیم اشتها نقش دارند را فعال می کند.

لیراگلوتاید (ساکسندا) با تومورهای تیروئید در موش‌ها  و همچنین پانکراتیت در انسان مرتبط است.

این دارو به عنوان مکمل تغییرات رژیم غذایی و افزایش فعالیت بدنی در بزرگسالان با BMI بزرگتر از ۳۰ و    یا شاخص توده بدنی (BMI)  27 یا بیشتر با حداقل یک بیماری ,تأیید شده است.

نقش جراحی کاهش وزن در درمان چاقی چیست؟

اجماع موسسه ملی بهداشت دستورالعمل های زیر را برای جراحی کاهش وزن در بیماران چاق پیشنهاد کرده است:

• بیماران با BMI بیشتر از ۴۰ (چاقی مرضی)
• بیماران با BMI بیشتر از ۳۵ که مشکلات پزشکی جدی مانند آپنه خواب دارند که با کاهش وزن بهبود می یابد.

مطالعه ای که در سوئد انجام شد، میزان دیابت و فشار خون را در دو گروه از بیماران چاق مقایسه کرد: آنهایی که تحت عمل جراحی قرار گرفتند و آنهایی که جراحی نکردند. وزن بدن هر گروه در ابتدا (شروع مطالعه) یکسان بود. در دو سال، دیابت و فشار خون بالا در بیماران تحت درمان با جراحی, کمتر بود.

روش های جراحی دستگاه گوارش فوقانی در مجموع جراحی چاقی نامیده می شوند. جراحی های اولیه انجام شده, بای پس ژژونوکولیک و بای پس ژژونوئیل (جایی که روده کوچک به روده بزرگ منحرف می شود و سطح زیادی از سطحی که غذا جذب می شود دور می زند) بود.

این روش ها با مشکلاتی همراه بود و دیگر انجام نمی شود. در حال حاضر، روش های مورد استفاده شامل کوچکتر کردن ناحیه معده یا دور زدن کامل معده است.

در حال حاضر، اساساً دو نوع جراحی چاقی وجود دارد:

1. جراحی های محدود کننده: این جراحی ها اندازه معده را محدود کرده و هضم را کند می کنند.
2. جراحی‌های سوءجذب/ محدودکننده: این جراحی‌ها اندازه معده را محدود می‌کنند، اما بخشی از دستگاه گوارش شما را دور می‌زنند یا حذف می‌کنند تا جذب غذا/کالری کاهش یابد.

در موارد کوچک‌ تر کردن معده، گاستروپلاستی با نوار عمودی رایج‌ ترین روش است که مری در اوایل معده باند می‌شود. روش دیگر بستن نوار معده است که در آن کیسه بادی باعث انقباض معده می شود. تغییر حجم در حلقه ای که معده را احاطه کرده است می تواند میزان انقباض را تغییر دهد. بای پس معده اساسا با دور زدن معده باعث کاهش وزن می شود.

رایج ترین جراحی سوء جذب، بای پس معده Roux-en-Y ((roo-w-wy)) است که در آن معده برای ایجاد یک کیسه کوچک منگنه می شود و سپس بخشی از روده برای کاهش جذب غذا به این کیسه متصل می شود.

درمان جراحی چاقی و روش های جراحی به طور مداوم در حال پیشرفت است و اغلب با روش های لاپاراسکوپی (با استفاده از برش های کوچک و دوربین برای انجام جراحی) انجام می شود. اگرچه این روش‌ها روتین‌ تر می‌شوند، اما میزان مرگ و میر برای این روش‌ها همچنان بین ۰.۵ تا ۲ درصد با بروز قابل توجهی از عوارض است.

خطرات جراحی شامل عوارض معمول عفونت، لخته شدن خون در اندام تحتانی (ترومبوز ورید عمقی) و در ریه ها (آمبولی ریه) و خطر بیهوشی است. خطرات بلند مدت خاص مربوط به جراحی چاقی شامل عدم جذب آهن و کم خونی فقر آهن است.

کمبود ویتامین B12 نیز می تواند ایجاد شود و منجر به آسیب عصبی (نوروپاتی) شود. کاهش وزن سریع نیز ممکن است با سنگ کیسه صفرا همراه باشد. جراحی چاقی باید در مرکزی با برنامه کاهش وزن کامل که شامل متخصصان تغذیه و درمانگران و مراقبت های بعدی است، انجام شود.

آیا جایگزین های وعده های غذایی، شیرین کننده های مصنوعی و محصولات بدون نسخه در درمان چاقی موثر هستند؟

۱. جایگزین های غذا

هنگامی که به عنوان جایگزینی برای وعده های غذایی معمولی استفاده می شود، جایگزین های وعده غذایی راهی مناسب برای کاهش کالری به عنوان بخشی از یک برنامه غذایی کم کالری است.

جایگزین های وعده های غذایی باید پروتئین داشته باشند و چربی و کالری کمی داشته باشند. برچسب باید شامل تعداد کالری در هر وعده و درصد پروتئین، کربوهیدرات و چربی باشد.

تعداد کل کالری در هر وعده از قبل تعیین شده است، بنابراین پیگیری میزان مصرف روزانه کالری آسان تر است. مانند تمام تغییرات چشمگیر در رژیم غذایی خود، باید با پزشکی خود مشورت کنید تا مطمئن شوید که این تغییرات عواقب منفی در پی نخواهد داشت.

۲. شیرین کننده های مصنوعی

ساخارین  و آسپارتام جایگزین های قندی هستند که کالری کمی یا بدون کالری دارند. آنها می توانند به عنوان جایگزینی برای شکر سفره استفاده شوند.

استفاده از ساخارین به جای یک قاشق چایخوری شکر, باعث حذف ۳۳ کالری از رژیم غذایی می شود. افراد مبتلا به فنیل کتونوری (یک بیماری ژنتیکی جدی که در آن فرد قادر به تجزیه و از بین بردن اسید آمینه فنیل آلانین نیست) نباید از آسپارتام استفاده کنند زیرا حاوی فنیل آلانین است.

فروکتوز، سوربیتول و زایلیتول می توانند به عنوان جایگزین شکر استفاده شوند، اما کالری بیشتری نسبت به ساخارین و آسپارتام دارند. استفاده بیش از حد از سوربیتول نیز ممکن است باعث اسهال شود.

۳. محصولات کاهش وزن بدون نیاز به نسخه

علیرغم ادعای تولیدکنندگان، استفاده از محصولات کاهش وزن بدون نیاز به نسخه به تنهایی باعث کاهش وزن نمی شود. محصولات یا فرآورده های گیاهی کاهش وزن به نام «چربی سوز» گمراه کننده تر هستند.

این محصولات ممکن است حاوی ترکیبی از اِفدرا (منبع گیاهی افدرین)، بید سفید (منبع سالیسین)، هودیا گوردونی و/یا گوارانا یا کولا آجیل (منبع کافئین) باشند. این عوامل محرک هستند که از نظر تئوری متابولیسم را افزایش می دهند و به بدن در تجزیه چربی کمک می کنند.

با این وجود، هیچ مدرکی مبنی بر موثر بودن آنها برای کاهش وزن وجود ندارد. علاوه بر این، اِفدرا با عوارض جانبی جدی مانند حملات قلبی، تشنج و مرگ مرتبط است.

کروم همچنین یک عنصر محبوب در محصولات کاهش وزن است، اما هیچ مدرکی مبنی بر اینکه کروم بر کاهش وزن تأثیری دارد وجود ندارد.

چای های کاهش وزن حاوی ملین های گیاهی قوی  و دیورتیک ها (ادرار آورها) هستند که باعث اسهال و از دست دادن آب از بدن می شوند. اسهال و از دست دادن آب منجر به کاهش سدیم و پتاسیم می شود و می تواند منجر به کم آبی بدن شود.

اگرچه وزن فرد ممکن است کاهش یابد، اما این کاهش به دلیل کاهش مایعات است و فقط موقتی است. علاوه بر این، سطوح پایین سدیم و پتاسیم ممکن است باعث ریتم غیر طبیعی قلب شده و حتی منجر به مرگ شود.

صمغ گوار نیز به عنوان یک عامل کاهش وزن ترویج شده است. تصور می شود که صمغ گوار با ایجاد احساس سیری در اوایل غذا عمل می کند. از نظر علمی ثابت نشده است و با درد شکم، گاز و اسهال همراه است.

همه محصولات کاهش وزن بدون نیاز به نسخه مورد بحث در بالا دارو محسوب نمی شوند و بنابراین توسط سازمان غذا و دارو تنظیم نمی شوند. در نتیجه، اطلاعات کمی در مورد اثربخشی یا ایمنی آنها وجود دارد.

شما باید در مورد محصولات کاهش وزن بدون نیاز به نسخه که قصد مصرف  آن را دارید با یک  پزشک صحبت کنید.

باز هم تاکید می شود که یک برنامه موفق باید بر اساس تغییر رژیم غذایی و سبک زندگی ساخته شود.

آیا داروی گیاهی فن/فن (phen-fen) وجود دارد؟

از زمان خروج فن/فن (phen-fen) از بازار، «فن/فن گیاهی» به عنوان جایگزینی برای درمان چاقی پیشنهاد شده است. اما FDA هشداری صادر کرده است که نشان داده نشده است “فن/فن گیاهی” یک درمان ایمن و موثر برای چاقی نیست و ممکن است حاوی موادی باشد که با صدمات مرتبط است.

مواد اصلی در اکثر محصولات گیاهی فن/فن افدرین و خار مریم است. افدرین مانند آمفتامین ها در تحریک سیستم عصبی مرکزی و قلب عمل می کند. اِفدرین تا حدودی با افزایش دمای بدن باعث کاهش وزن می شود و وقتی این اتفاق می افتد، بدن کالری بیشتری می سوزاند.

مصرف افدرین با فشار خون بالا، بی نظمی ریتم قلب، سکته مغزی، بی خوابی، تشنج، لرزش و عصبی بودن همراه است. گزارش هایی از مرگ و میر در افراد جوان مصرف کننده اِفدرین وجود دارد.

چگونه افراد می توانند یک برنامه کاهش وزن ایمن و موفق را انتخاب کنند؟

دانشمندان در درک چاقی و بهبود درمان دارویی این بیماری مهم, گام های شگرفی برداشته اند. با گذشت زمان، داروهای چاقی بهتر، ایمن تر و موثرتر در دسترس خواهند بود. اما در حال حاضر، هنوز هیچ درمان جادویی برای چاقی وجود ندارد.

بهترین و ایمن ترین راه برای کاهش چربی و حفظ آن، تعهد به یک روند مادام العمر رژیم غذایی مناسب و ورزش منظم است. داروها باید مکمل های مفیدی برای رژیم غذایی و ورزش برای بیمارانی در نظر گرفته شوند که خطرات سلامتی ناشی از چاقی به وضوح بیشتر از عوارض جانبی احتمالی داروها است.

داروها باید توسط پزشکانی که با شرایط بیمار و نحوه مصرف داروها آشنا هستند تجویز شود. از دارو(ها) و سایر آماده سازی های “گیاهی” با اثربخشی و ایمنی اثبات نشده, باید اجتناب شود.

تقریباً هر یک از برنامه‌های کاهش وزن تجاری می‌تواند کارساز باشد، اما تنها در صورتی که انگیزه کافی در شما ایجاد کند تا تعداد کالری‌هایی را که می‌خورید کاهش دهید یا تعداد کالری‌هایی را که در روز می‌سوزانید (یا هر دو) افزایش دهید.

یک مصرف کننده باید به دنبال چه عناصری از یک برنامه کاهش وزن در قضاوت پتانسیل آن برای کاهش وزن ایمن و موفق باشد؟ یک برنامه کاهش وزن مسئول و ایمن باید بتواند پنج ویژگی زیر را برای شما اثبات کند:

1. رژیم غذایی باید ایمن باشد. این باید شامل تمام مقادیر توصیه شده روزانه (RDAs) برای ویتامین ها، مواد معدنی و پروتئین باشد. رژیم لاغری باید فقط دارای کالری کم در موارد غیر صروری باشد، نه در مواد غذایی ضروری.
2. برنامه کاهش وزن باید به سمت کاهش وزن آهسته و پیوسته هدایت شود، مگر اینکه پزشک احساس کند وضعیت سلامتی شما از کاهش وزن سریعتر سود می برد. انتظار داشته باشید بعد از یک یا دو هفته اول، فقط نیم کیلوگرم وزن کم کنید. با بسیاری از رژیم های غذایی با کالری محدود، کاهش وزن سریع اولیه در طی یک تا دو هفته اول وجود دارد، اما این کاهش تا حد زیادی مایع است.
3. اگر قصد دارید بیش از ۶.۵ تا ۹ کیلوگرم وزن کم کنید، مشکلات سلامتی دارید یا به طور منظم دارو مصرف می کنید، باید قبل از شروع برنامه کاهش وزن توسط پزشک معاینه شوید. یک پزشک می تواند سلامت عمومی شما و هر نوع مشکلات پزشکی را که ممکن است تحت تاثیر رژیم غذایی و کاهش وزن قرار گیرد، ارزیابی کند. همچنین، یک پزشک باید بتواند به شما در مورد نیاز به کاهش وزن، مناسب بودن برنامه کاهش وزن و هدف معقول کاهش وزن برای شما توصیه کند. اگر قصد دارید از یک رژیم غذایی بسیار کم کالری استفاده کنید (یک رژیم غذایی با فرمول مایع خاص که جایگزین تمام مواد غذایی مصرفی برای یک تا چهار ماه می شود)، باید این کار را تحت نظارت دقیق یک پزشک انجام دهید.
4. برنامه شما باید شامل برنامه هایی برای حفظ وزن پس از پایان مرحله کاهش وزن باشد. از دست دادن مقدار زیادی وزن و بازیابی وزن از دست داده, سود چندانی ندارد. حفظ وزن سخت ترین بخش کنترل وزن است و به طور مداوم در برنامه های کاهش وزن اجرا نمی شود. برنامه ای که انتخاب می کنید باید شامل کمک به تغییر دائمی عادات غذایی و سطح فعالیت بدنی شما و تغییر سبک زندگی باشد که ممکن است در گذشته به افزایش وزن کمک کرده باشد. برنامه شما باید به اصلاح رفتار کمک کند، از جمله آموزش در مورد عادات غذایی سالم و برنامه های بلند مدت برای مقابله با مشکلات وزن. به نظر می رسد یکی از مهم ترین عوامل در حفظ کاهش وزن افزایش فعالیت بدنی روزانه است. سعی کنید در طول روز فعال تر باشید و سوزاندن کالری را در برنامه روزانه خود بگنجانید. حتی ابتدایی ترین فعالیت ها (مانند پیاده روی بعد از شام، استفاده از پله های مرکز خرید یا اداره به جای استفاده از پله برقی یا آسانسور، ماشین خود را دورتر پارک کنید تا پیاده روی طولانی تری داشته باشید) می تواند شما را برای منظم تر کردن, آماده کند. ورزش هایی مانند پیاده روی یا دویدن می توانید انتخاب کنید که یک برنامه ورزشی متناسب با برنامه شخصی خود را در آن بگنجانید.
5. یک برنامه تجاری کاهش وزن باید برنامه ی مفصلی از هزینه ها و هزینه های اقلام اضافی مانند مکمل های غذایی ارائه دهد.

چاقی یک بیماری مزمن است. اغلب اوقات به عنوان یک مشکل موقت در نظر گرفته می شود که می تواند برای چند ماه با یک رژیم غذایی سخت درمان شود. با این حال، همانطور که اکثر افراد دارای اضافه وزن می دانند، کنترل وزن باید یک تلاش مادام العمر در نظر گرفته شود.

برای ایمن و موثر بودن، هر برنامه کاهش وزن باید رویکرد بلندمدت را مد نظر قرار دهد، در غیر این صورت برنامه تا حد زیادی اتلاف وقت، پول و انرژی است.

نکاتی که باید در مورد چاقی و اضافه وزن بدانید

• چاقی به عنوان داشتن چربی اضافی بدن تعریف می شود. بزرگسالان ۳۵ سال و بالاتر با شاخص توده بدنی (BMI) بیشتر از ۳۰ چاق محسوب می شوند.
• چاقی فقط یک نگرانی از لحاظ زیبایی نیست. این یک بیماری مزمن پزشکی است که می تواند منجر به دیابت، فشار خون بالا، بیماری های قلبی عروقی مرتبط با چاقی مانند بیماری قلبی، سنگ کیسه صفرا و سایر بیماری های مزمن شود.
• چاقی یک عامل خطر برای ابتلا به تعدادی از سرطان ها است.
• درمان چاقی دشوار است و میزان عود بالایی دارد. اکثر افرادی که وزن کم می کنند در عرض ۵ سال دوباره وزن خود را به دست می آورند.
• حتی اگر داروها و رژیم‌های غذایی بتوانند کمک کنند، درمان چاقی نمی‌تواند یک «راه‌حل» کوتاه‌ مدت باشد، بلکه باید یک تعهد مادام‌العمر به عادات غذایی مناسب، افزایش فعالیت بدنی و ورزش منظم باشد.
• هدف درمان باید دستیابی و حفظ «وزن سالم تر» باشد نه لزوماً وزن ایده آل.
• حتی کاهش وزن متوسط ۵ تا ۱۰ درصد از وزن اولیه و حفظ طولانی مدت آن کاهش وزن, می تواند با کاهش فشار خون و کاهش خطر ابتلا به دیابت و بیماری قلبی، مزایای سلامتی قابل توجهی را به همراه داشته باشد.
• اگر پزشک با تیمی متشکل از متخصصان از جمله متخصصان تغذیه، روانشناسان و متخصصان ورزش کار کند، شانس کاهش وزن موفقیت آمیز و طولانی مدت افزایش می یابد.

کلام پایانی

حفظ وزن ایده آل بدن یک عمل متعادل کننده بین مصرف غذا و کالری مورد نیاز بدن برای انرژی است. شما چیزی هستید که می خورید. نوع و مقدار غذایی که می خورید بر توانایی شما برای حفظ وزن ایده آل و کاهش وزن تأثیر می گذارد.

علم پزشکی ثابت کرده است که خوردن غذاهای مناسب می تواند بر سلامتی برای همه گروه های سنی تأثیر بگذارد. دستورالعمل های رژیم غذایی فعلی وزارت کشاورزی ایالات متحده موارد زیر را بیان می کند:

• غذاهای متنوع بخورید.
• غذایی که می خورید را با فعالیت بدنی متعادل کنید و وزن خود را حفظ یا بهبود بخشید.
• یک رژیم غذایی شامل غلات، سبزیجات و میوه های فراوان انتخاب کنید.
• رژیم غذایی کم چربی، چربی اشباع و کلسترول را انتخاب کنید.
• یک رژیم غذایی با قند کم یا متوسط انتخاب کنید.
• یک رژیم غذایی با نمک و سدیم متوسط انتخاب کنید.