آراکنوئیدیت: علل، علائم، تشخیص و درمان

فهرست مطالب

آراکنوئیدیت یک اختلال درد نسبتاً نادر و در عین حال جدی است که ناشی از التهاب عنکبوتیه، یکی از غشاهایی است که اعصاب نخاع را احاطه کرده و از آن محافظت می کند. این وضعیت به دلیل درد شدید و علائم عصبی مانند ضعف عضلانی که ایجاد می کند می تواند کیفیت زندگی فرد را به طور قابل توجهی تحت تاثیر قرار دهد. علت آراکنوئیدیت چند عاملی است، با علل بالقوه از عوارض جراحی ستون فقرات تا عفونت. در این مقاله، علت، علائم، تشخیص، درمان، پیشگیری و پیش آگهی آراکنوئیدیت را بررسی خواهیم کرد.

اتیولوژی

اگرچه علت دقیق آراکنوئیدیت در موارد متعددی ناشناخته باقی مانده است، عوامل مختلفی دخیل هستند. این شامل:

عوارض ناشی از جراحی ستون فقرات یا چندین پونکسیون کمری: گزارش شده است که آراکنوئیدیت در حدود ۹۰ درصد موارد به جراحی ستون فقرات کمری مرتبط است. التهاب ممکن است ناشی از ضربه جراحی یا استفاده از رنگ ها و مواد دیگر در طی اقدامات تشخیصی باشد.
آسیب مستقیم به ستون فقرات: صدمات ناشی از سقوط، تصادفات وسیله نقلیه یا سایر رویدادهای آسیب زا به طور بالقوه می تواند باعث ایجاد آراکنوئیدیت شود.
مواد شیمیایی: برخی از مواد شیمیایی، مانند مواردی که قبلا در میلوگرام ها (محیط کنتراست رادیوگرافی) یا نگهدارنده ها در تزریق استروئید اپیدورال استفاده می شد، مشکوک به ایجاد آراکنوئیدیت هستند.
عفونت: مننژیت باکتریایی یا ویروسی، سل یا عفونت HIV می تواند بر ستون فقرات تأثیر بگذارد و منجر به آراکنوئیدیت شود.
فشرده سازی مزمن اعصاب نخاعی: بیماری دژنراتیو دیسک یا تنگی پیشرفته نخاعی می تواند با فشرده سازی مزمن اعصاب نخاعی منجر به آراکنوئیدیت شود.

علائم

آراکنوئیدیت عدم ثبات در تظاهر علائم را نشان می‌دهد و شدت آن بسته به محل اعصاب نخاعی درگیر متفاوت است. علائم رایج عبارتند از:

سردرد
درد شدید تیراندازی که می تواند شبیه احساس شوک الکتریکی باشد
گزگز، بی حسی یا ضعف در پاها
احساساتی مانند خزیدن حشرات روی پوست (شکل شدن) یا چکاندن آب از پا
مشکل در نشستن برای مدت طولانی، اگر نه اصلا
گرفتگی عضلانی، اسپاسم و انقباض غیرقابل کنترل
مثانه نوروژنیک
اختلال عملکرد روده
اختلال عملکرد جنسی، مانند اختلال نعوظ یا خشکی واژن

در موارد شدید یا پیشرونده، این علائم ممکن است بارزتر شوند و به طور قابل توجهی بر فعالیت های روزانه و کیفیت زندگی فرد تأثیر بگذارند.

تشخیص

با توجه به نادر بودن آن و عدم وجود تست های آزمایشگاهی قطعی یا یافته های تصویربرداری، تشخیص آراکنوئیدیت می تواند برای ارائه دهندگان مراقبت های بهداشتی چالش برانگیز باشد. آنها معمولاً تشخیص خود را بر اساس تظاهرات و علائم بالینی، همراه با حمایت از یافته های MRI یا CT میلوگرافی استوار می کنند.

تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI): MRI یک روش غیر تهاجمی است که تصاویر دقیقی از نخاع، ریشه های عصبی و ساختارهای اطراف ایجاد می کند. اغلب برای شناسایی آراکنوئیدیت استفاده می شود، زیرا می تواند ضخیم شدن و جمع شدن ریشه عصبی را نشان دهد که نشانه ای از این بیماری است.
میلوگرام توموگرافی کامپیوتری (CT): میلوگرام یک تکنیک تصویربرداری است که نخاع، ریشه های عصبی و ساختارهای اطراف را بررسی می کند. رنگ کنتراست به کانال نخاعی تزریق می شود و آناتومی ستون فقرات را در اشعه ایکس برجسته می کند. این روش می تواند به تشخیص علائم آراکنوئیدیت کمک کند.
پونکسیون کمری: پونکسیون کمری شامل استخراج نمونه ای از مایع نخاعی برای بررسی است. هنگامی که آراکنوئیدیت ممکن است در اثر عفونت در مایع نخاعی ایجاد شود، این آزمایش بسیار مهم است.
الکترومیوگرام (EMG): EMG عملکرد عصبی را با اعمال تکانه های الکتریکی به ناحیه آسیب دیده ارزیابی می کند. این آزمایش می تواند به تعیین شدت آسیب عصبی ناشی از آراکنوئیدیت کمک کند.

رفتار

متأسفانه، هیچ درمان شناخته شده ای برای آراکنوئیدیت وجود ندارد. هدف درمان در درجه اول مدیریت علائم و بهبود کیفیت زندگی بیمار است. رویکردهای درمانی بالقوه عبارتند از:

مدیریت درد: ارائه دهندگان مراقبت های بهداشتی اغلب از یک رویکرد چند رشته ای برای تسکین درد، ترکیب دارو، روش های مداخله ای و روان درمانی استفاده می کنند.
فیزیوتراپی: فیزیوتراپیست ها به بیماران کمک می کنند تا تحرک خود را بهبود بخشند، درد را کاهش دهند و دامنه حرکتی سالم را از طریق تمرینات، آب درمانی و ماساژ حفظ کنند.
تجهیزات و فناوری تطبیقی: بیماران مبتلا به آراکنوئیدیت ممکن است از دستگاه های تخصصی برای کمک به تحرک، راحتی و استقلال بهره مند شوند.
تحریک طناب نخاعی: این روش شامل کاشت وسیله ای است که سیگنال های الکتریکی را برای کاهش درد به نخاع منتقل می کند.
داروها: ارائه دهندگان مراقبت های بهداشتی ممکن است داروهای مختلفی را برای مدیریت درد و تسکین علائم توصیه کنند، مانند NSAID ها، مسکن های قوی تر، دولوکستین، گاباپنتین، پره گابالین و شل کننده های عضلانی مانند باکلوفن.

جلوگیری

با توجه به علت چند عاملی آراکنوئیدیت، پیشگیری چالش برانگیز است. با این حال، اقدامات خاصی را می توان برای به حداقل رساندن خطرات ایجاد این وضعیت انجام داد:

انتخاب کنید و دستورالعمل های جراحی را برای به حداقل رساندن عوارض دنبال کنید.
اطمینان حاصل کنید که تکنیک‌های استریل مناسب در طی مراحل تشخیصی شامل تزریق یا رنگ‌ها رعایت می‌شوند.
عفونت هایی مانند مننژیت، سل و HIV را به سرعت درمان کنید.
شرایط مرتبط با فشردگی مزمن ستون فقرات، مانند بیماری دژنراتیو دیسک و تنگی ستون فقرات را از طریق فیزیوتراپی، داروها و اصلاح شیوه زندگی مدیریت کنید.

چشم انداز / پیش آگهی

آراکنوئیدیت یک بیماری مزمن و در بسیاری از موارد پیشرونده است. در حالی که درمان می تواند به مدیریت علائم و بهبود کیفیت زندگی کمک کند، هیچ درمان شناخته شده ای وجود ندارد. پیش آگهی برای افراد مبتلا به آراکنوئیدیت بسیار متفاوت است، برخی از آنها ناتوانی قابل توجه و تحرک محدود را تجربه می کنند، در حالی که برخی دیگر زندگی نسبتاً طبیعی با علائم قابل کنترل دارند.

زندگی با آراکنوئیدیت

افرادی که مبتلا به آراکنوئیدیت تشخیص داده می شوند باید بر مراقبت از خود، اصلاح شیوه زندگی و پیروی از یک برنامه درمانی جامع تمرکز کنند. این ممکن است شامل موارد زیر باشد:

اجتناب از سیگار کشیدن، که می تواند درد و سایر علائم را تشدید کند.
ایجاد یک برنامه روزانه که اولویت ها، استراحت و مراقبت از خود را متعادل می کند.
در صورت امکان، رژیم غذایی سالم و ورزش منظم داشته باشید.
خواب کافی برای مدیریت درد مزمن و سلامت کلی ضروری است.
مدیریت استرس از طریق مکانیسم های مقابله ای سالم، مانند مدیتیشن، بیوفیدبک، و آموزش ذهن آگاهی.
شرکت در گروه‌های حمایتی برای درد مزمن یا آراکنوئیدیت برای ارتباط با دیگرانی که شرایط مشابهی را تجربه می‌کنند.
محدود کردن مصرف الکل، زیرا می تواند به اختلالات خواب و بدتر شدن درد کمک کند.

سوالات رایج

۱. آراکنوئیدیت چیست؟

آراکنوئیدیت یک اختلال درد نادر است که ناشی از التهاب عنکبوتیه، یکی از غشاهایی است که اعصاب نخاع را احاطه کرده و از آن محافظت می کند. این وضعیت می تواند باعث درد شدید و علائم عصبی مانند ضعف و بی حسی عضلانی شود.

۲. علت آراکنوئیدیت چیست؟

آراکنوئیدیت علل متعددی دارد، از جمله عوارض ناشی از جراحی ستون فقرات یا سوراخ‌های کمری، آسیب مستقیم به ستون فقرات، قرار گرفتن در معرض برخی مواد شیمیایی، عفونت‌ها و فشردگی مزمن اعصاب ستون فقرات.

۳. آراکنوئیدیت چگونه تشخیص داده می شود؟

ارائه دهندگان مراقبت های بهداشتی معمولاً آراکنوئیدیت را بر اساس تظاهرات و علائم بالینی، همراه با حمایت از یافته های MRI یا CT میلوگرافی تشخیص می دهند. سایر آزمایشات تشخیصی ممکن است شامل سوراخ کمری و الکترومیوگرافی (EMG) باشد.

۴. آراکنوئیدیت چگونه درمان می شود؟

هیچ درمان شناخته شده ای برای آراکنوئیدیت وجود ندارد و درمان در درجه اول بر مدیریت علائم و بهبود کیفیت زندگی بیمار متمرکز است. گزینه های درمانی شامل مدیریت درد، فیزیوتراپی، تجهیزات سازگار، تحریک نخاع و داروهای مختلف است.

۵. پیش آگهی افراد مبتلا به آراکنوئیدیت چیست؟

آراکنوئیدیت یک بیماری مزمن و اغلب پیشرونده است که ممکن است باعث ناتوانی قابل توجهی در برخی افراد شود. در حالی که درمان می تواند به مدیریت علائم و بهبود کیفیت زندگی کمک کند، هیچ درمان شناخته شده ای وجود ندارد. پیش آگهی بسته به موقعیت خاص و پاسخ فرد به درمان بسیار متفاوت است.