آرتریت لایم تظاهر دیررس بیماری لایم است، بیماری ناشی از باکتری اسپیروکت Borrelia burgdorferi، که از طریق نیش کنه‌های آلوده، به‌ویژه کنه‌های آهو، منتقل می‌شود. مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها (CDC) تخمین می زند که تقریباً ۴۷۶۰۰۰ نفر در ایالات متحده سالانه برای بیماری لایم تشخیص داده شده و تحت درمان قرار می گیرند (منبع مطلب).
در حالی که بیماری لایم معمولاً با علائم اولیه مانند بیماری آنفولانزا، بثورات و درد مفاصل همراه است، همچنین می تواند منجر به عوارض جدی مانند آرتریت لایم شود که در صورت عدم درمان می تواند منجر به آسیب دائمی مفصل شود. این مقاله مروری جامع از آرتریت لایم، از جمله علل آن، عوامل خطر، علائم، تشخیص و گزینه‌های درمانی ارائه می‌کند.
علل و عوامل خطر آرتریت لایم
باکتری Borrelia burgdorferi که در بزاق کنه‌های آلوده وجود دارد، مسئول ایجاد آرتریت لایم است. پس از نیش کنه، باکتری به جریان خون حمله می کند و می تواند به قسمت های مختلف بدن از جمله مفاصل حرکت کند. با این حال، در حالی که التهاب مفصل ممکن است در مراحل اولیه عفونت رخ دهد، آرتریت لایم معمولاً ماه‌ها پس از عفونت اولیه ایجاد می‌شود، که نشان می‌دهد پاسخ سیستم ایمنی نقش مهمی در ایجاد علائم آرتریت دارد (منبع مطلب).
برخی از عوامل خطر احتمال ابتلا به بیماری لایم و متعاقباً آرتریت لایم را افزایش می دهند. این شامل:
- موقعیت جغرافیایی: بیماری لایم در مناطقی با غلظت بالایی از کنه های آلوده، عمدتاً در شمال شرقی، میانه اقیانوس اطلس و شمال مرکزی ایالات متحده شایع است.
- شغل و سبک زندگی: افرادی که در مشاغل خارج از منزل کار می کنند یا درگیر فعالیت های اوقات فراغتی هستند که مستلزم قرار گرفتن در معرض مکرر کنه ها هستند، مانند پیاده روی، کمپینگ یا باغبانی، در معرض خطر بیشتری هستند.
- زمان سال: کنه‌ها از بهار تا پاییز بیشترین فعالیت را دارند و شانس مواجهه با کنه‌های آلوده را در این دوره افزایش می‌دهد.
علائم آرتریت لایم
آرتریت لایم با التهاب و تورم یک یا چند مفصل مشخص می شود. در حالی که زانو شایع ترین مفصل درگیر است، آرتریت لایم می تواند نواحی دیگری مانند شانه، لگن، آرنج، مچ پا، مچ دست و فک را نیز تحت تاثیر قرار دهد. مفاصل آسیب دیده علائم زیر را نشان می دهند:
- تورم
- سفتی یا درد
- سرخی
- احساس گرما در هنگام لمس
علائم آرتریت لایم می تواند مداوم یا عود کننده باشد که باعث ناراحتی قابل توجهی می شود و بر فعالیت های روزانه تأثیر می گذارد. اگر آرتریت لایم درمان نشود، می‌تواند منجر به آسیب طولانی‌مدت مفاصل و در نتیجه کاهش دامنه حرکتی و درد مزمن شود.
عوارض آرتریت لایم
عارضه اولیه آرتریت لایم آسیب مفاصل است که می تواند منجر به درد پایدار و کاهش عملکرد مفصل شود. این آسیب می تواند بر کیفیت کلی زندگی فرد تأثیر بگذارد و انجام فعالیت های روزانه و انجام فعالیت های فیزیکی را دشوار کند. علاوه بر این، بیماری لایم درمان نشده می تواند منجر به سایر مشکلات سلامتی شود، از جمله:
- آکرودرماتیت مزمن آتروفیکانس: یک بیماری پوستی مرتبط با بیماری لایم در مراحل پایانی که با ضایعات پوستی و آتروفی بافت مشخص می شود.
- مشکلات قلبی (کاردیت لایم): التهاب بافت قلب می تواند منجر به ضربان قلب نامنظم، تپش قلب و سنکوپ (غش) شود.
- عوارض عصبی: این عوارض ممکن است شامل بی حسی و احساس سوزن سوزن شدن، درد عصبی، فلج بل، و علائم مشابه مننژیت مانند سردرد شدید، سفتی گردن و تب باشد.
- مشکلات بینایی: بیماری لایم درمان‌نشده نیز می‌تواند بر چشم تأثیر بگذارد و باعث التهاب شبکیه و سایر عوارض چشمی شود.
چه زمانی باید به دنبال کمک پزشکی باشید؟
اگر مشکوک هستید که توسط کنه گزیده شده اید، به دنبال مراقبت های پزشکی باشید، به خصوص اگر در منطقه ای زندگی می کنید که بیماری لایم شایع است یا اخیراً به چنین منطقه ای سفر کرده اید. علاوه بر این، در صورت تجربه تورم و درد مفاصل جدید، شدید یا نگران کننده، حتی اگر نیش کنه را به خاطر نمی آورید، مهم است که با پزشک مشورت کنید.
تشخیص آرتریت لایم
آرتریت لایم از طریق ترکیبی از تاریخچه پزشکی، معاینه فیزیکی و تست های آزمایشگاهی تشخیص داده می شود. پزشک یک تاریخچه پزشکی دقیق می گیرد، در مورد نیش احتمالی کنه جویا می شود و یک معاینه فیزیکی برای ارزیابی مفاصل آسیب دیده انجام می دهد.
برای تأیید تشخیص، معمولاً از یک پروتکل تست دو مرحله ای مبتنی بر آنتی بادی استفاده می شود. این شامل گرفتن نمونه خون و آزمایش آن برای آنتی بادی های خاص تولید شده در پاسخ به باکتری Borrelia burgdorferi است. پروتکل آزمایش برای افراد مبتلا به آرتریت لایم بسیار حساس است و قادر است عفونت را در مراحل اولیه تشخیص دهد.
به دلیل شباهت‌های بین آرتریت لایم و سایر انواع آرتریت، مانند آرتریت روماتوئید یا آرتریت سپتیک، ممکن است آزمایش‌های اضافی برای رد این شرایط تجویز شود. این تست ها می تواند شامل موارد زیر باشد:
- تجزیه و تحلیل مایع سینوویال: نمونه ای از مایع از مفصل آسیب دیده زیر میکروسکوپ بررسی می شود تا علائم عفونت یا التهاب شناسایی شود.
- آزمایشات نشانگرهای بیماری خودایمنی: آزمایش خون می تواند به شناسایی نشانگرهای فاکتور روماتوئید یا آنتی بادی های ضد هسته ای که در انواع دیگر آرتریت وجود دارد کمک کند.
- آزمایش‌های خون برای نشانگرهای التهاب: این آزمایش‌ها شامل پروتئین واکنش‌گر C و سرعت رسوب گلبول‌های قرمز است که می‌تواند به اندازه‌گیری شدت التهاب مفصل کمک کند.
- شمارش کامل خون: این می تواند به شناسایی علائم عفونت یا کم خونی کمک کند.
- تصویربرداری از مفاصل: تکنیک هایی مانند سونوگرافی یا MRI می توانند به تجسم مفصل آسیب دیده و ارزیابی میزان التهاب و آسیب کمک کنند.
درمان آرتریت لایم
درمان اولیه برای آرتریت لایم یک دوره آنتی بیوتیک خوراکی است که معمولاً ۲۸ روز طول می کشد (منبع مطلب). CDC چندین رژیم را برای بزرگسالان توصیه می کند، از جمله داکسی سایکلین، آموکسی سیلین و سفوروکسیم. دوز برای کودکان بر اساس سن و وزن بدن تنظیم می شود.
علاوه بر آنتی بیوتیک ها، از داروهای بدون نسخه مانند داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) نیز می توان برای مدیریت درد و التهاب استفاده کرد. این داروها به تسکین علائم کمک می کنند در حالی که آنتی بیوتیک ها برای از بین بردن عفونت کار می کنند. در موارد آسیب شدید مفصلی، فیزیوتراپی ممکن است به عنوان بخشی از روند بهبودی توصیه شود. این می تواند به بازیابی عملکرد مفصل، افزایش دامنه حرکتی و کاهش درد کمک کند.
زندگی با آرتریت لایم
چشم انداز افراد مبتلا به آرتریت لایم که درمان مناسب دریافت می کنند، به طور کلی عالی است. آنتی بیوتیک ها در پاکسازی عفونت، کاهش التهاب و جلوگیری از آسیب بیشتر مفاصل موثر هستند. با این حال، هر آسیبی که قبلاً به مفصل وارد شده باشد، باقی خواهد ماند.
تاثیر آسیب مفصل می تواند بسیار متفاوت باشد، از خفیف تا شدید. در برخی موارد، ممکن است منجر به درد طولانی مدت و کاهش عملکرد مفاصل شود که به طور بالقوه بر توانایی فرد برای انجام فعالیت های روزانه و درگیر شدن در فعالیت های فیزیکی تأثیر می گذارد. بنابراین، تشخیص و درمان سریع در کاهش عوارض بالقوه آرتریت لایم بسیار مهم است.
سوالات متداول در مورد آرتریت لایم
۱. آیا آرتریت ناشی از بیماری لایم از بین می رود؟
بیماری لایم را می توان به طور موثر با آنتی بیوتیک ها درمان کرد، که می تواند عفونت را پاک کند، التهاب را کاهش دهد و از آسیب بیشتر مفاصل جلوگیری کند. با این حال، هر گونه آسیب مفصلی که قبلاً رخ داده است، ادامه خواهد داشت.
۲. سه علامت شدید بیماری لایم کدامند؟
سه نمونه از علائم شدید بیماری لایم شامل مشکلات قلبی (کاردیت لایم)، مسائل عصبی و علائم مشابه مننژیت است. اینها علائم و نشانه های دیررس بیماری لایم هستند.
۳. تفاوت بین آرتریت لایم و آرتریت روماتوئید چیست؟
تفاوت اصلی بین آرتریت لایم و آرتریت روماتوئید در علل آنها نهفته است. آرتریت لایم ناشی از عفونت باکتریایی بیماری لایم است، در حالی که آرتریت روماتوئید یک بیماری خود ایمنی است که در آن سیستم ایمنی به اشتباه به بافت مفصلی حمله می کند. یک مطالعه در سال ۲۰۱۷ جزئیات ۳۰ نفر را نشان می دهد که به آرتریت التهابی، از جمله آرتریت روماتوئید، به طور متوسط ۴ ماه پس از تشخیص بیماری لایم مبتلا شده اند، که نشان می دهد بیماری لایم ممکن است خطر ابتلا به آرتریت روماتوئید را افزایش دهد.
کلام پایانی
- آرتریت لایم یک عارضه ناتوان کننده بیماری لایم است که مفاصل را تحت تاثیر قرار می دهد و در صورت عدم درمان می تواند منجر به آسیب دائمی شود. این بیماری توسط باکتری Borrelia burgdorferi ایجاد می شود که از طریق نیش کنه منتقل می شود. عوامل خطر برای آرتریت لایم شامل زندگی در مناطقی با غلظت بالای کنه های آلوده، مشاغل خاص یا انتخاب سبک زندگی است که قرار گرفتن در معرض کنه ها را افزایش می دهد و فعال بودن در طول فصل کنه.
- علائم آرتریت لایم شامل تورم مفاصل، سفتی، قرمزی و گرما است. اگر درمان نشود، می‌تواند منجر به شعله‌ور شدن مداوم یا مکرر درد و تورم مفاصل شود. تشخیص سریع و درمان مناسب، معمولا از طریق یک دوره آنتی بیوتیک خوراکی، در کاهش عوارض بالقوه آرتریت لایم بسیار مهم است. با این حال، هر گونه آسیب به مفاصل باقی خواهد ماند و به طور بالقوه بر کیفیت زندگی طولانی مدت فرد تأثیر می گذارد.
- علاوه بر درمان، مدیریت علائم با داروهای بدون نسخه و در موارد شدید، انجام فیزیوتراپی، جنبه های مهم زندگی با آرتریت لایم است. همچنین آگاهی از تفاوت‌های بین آرتریت لایم و سایر انواع آرتریت، مانند آرتریت روماتوئید، ضروری است. به طور کلی، درک آرتریت لایم و اثرات بالقوه آن بر سلامت فرد برای تشخیص زودهنگام، درمان مناسب و مدیریت موفق این بیماری بسیار مهم است.
