کراتین یک محصول زائد است که از فرآیند طبیعی تجزیه بافت عضلانی در بدن ما ناشی می شود. این ماده با سرعت نسبتاً ثابتی تخلیه می شود و آن را به یک شاخص ایده آل برای متخصصان مراقبت های بهداشتی برای ارزیابی عملکرد کلیه های شما تبدیل می کند. آزمایش کراتینین در سناریوهای مختلفی از جمله غربالگری افراد برای مشکلات احتمالی سیستم کلیوی و تشخیص شرایط موجود مانند بیماری مزمن کلیوی یا نارسایی حاد کلیوی استفاده می‌شوند. علاوه بر این، این آزمایش‌ها می‌توانند برای تعیین اینکه چگونه سایر بیماری‌های پزشکی، مانند بیماری‌های قلبی و کبدی، ممکن است بر سلامت کلی کلیه‌های شما تأثیر بگذارند، استفاده شوند.
هنگامی که تحت آزمایش کراتینین قرار می گیرید، نمونه هایی از خون و ادرار شما گرفته می شود تا سطح این ماده زائد را تجزیه و تحلیل کنند. سپس پزشک شما این نتایج را با مقادیر مرجع استاندارد مقایسه می‌کند تا مشخص کند آیا بی‌نظمی وجود دارد که می‌تواند به اختلال عملکرد کلیه یا سایر نگرانی‌های مربوط به سلامت اشاره کند.
هدف از آزمایش کراتینین
تست کراتینین نقش مهمی در ارزیابی عملکرد کلیه ایفا می کند و اغلب جزو اولین ابزارهای تشخیصی است که توسط پزشکان استفاده می شود. این تست ها مزایای بی شماری از جمله سرعت، سهولت استفاده و هزینه نسبتا پایین را ارائه می دهند. آنها را می توان در طول معاینات روتین بهداشتی و همچنین برای شناسایی و ردیابی بیماری های مختلف مرتبط با سلامت کلیه به کار گرفت.
فرآیند آزمایش کراتینین شامل اندازه گیری سطح کراتینین، یک محصول زائد تولید شده در اثر تجزیه عضلانی، در نمونه خون یا ادرار فرد است. سطوح نرمال کراتینین نشان دهنده عملکرد سالم کلیه است، زیرا این اندام ها مسئول فیلتر کردن و حذف این مواد زائد از بدن هستند. سطوح بالای کراتینین ممکن است نشان دهنده مشکلات بالقوه با عملکرد یا آسیب کلیه باشد که باعث تحقیقات بیشتر و مداخله احتمالی برای جلوگیری از عوارض بیشتر شود.
علاوه بر تشخیص بیماری کلیوی، از آزمایش کراتینین نیز می توان برای تعیین اینکه آیا سایر شرایط سلامتی باعث آسیب به کلیه ها می شود، استفاده کرد. به عنوان مثال، نارسایی قلبی و قرار گرفتن در معرض داروهای شیمی درمانی خاص هر دو با آسیب احتمالی کلیه مرتبط هستند. با نظارت دقیق بر سطح کراتینین، پزشکان می توانند هر گونه تغییری را که ممکن است نشان دهنده مشکلات مربوط به عملکرد کلیه ناشی از این عوامل باشد، ردیابی کنند.
علاوه بر این، آزمایش‌های کراتینین در ارزیابی پاسخ فرد به درمان بیماری کلیوی یا سایر شرایط مرتبط با ارزش هستند. آزمایش خون منظم می تواند به تعیین اینکه آیا روش انتخاب شده به طور موثر سلامت و عملکرد کلیه را بهبود می بخشد کمک کند. در برخی موارد، این آزمایش‌ها ممکن است قبل از جراحی نیز انجام شوند تا اطمینان حاصل شود که کلیه‌های بیمار به اندازه کافی سالم هستند تا بتوانند بدون عارضه عمل کنند.
تست کراتینین چگونه کار می کند؟
بدن انسان به طور مداوم ماده شیمیایی معروف به کراتینین را در طول عملکرد منظم روزانه تولید می کند. این ماده زمانی تولید می شود که ماده ای به نام کراتین که عمدتاً در ماهیچه ها وجود دارد، برای تولید انرژی تبدیل شود. این محصول جانبی، کراتینین، بخش مهمی از این فرآیند است.
در افرادی که کلیه ها به درستی کار می کنند، بدن با موفقیت کراتینین را از طریق ادرار دفع می کند. با این حال، اگر کلیه ها به طور مطلوب کار نکنند، کراتینین نمی تواند به طور موثر دفع شود و به جای آن شروع به تجمع در جریان خون می کند. این می تواند عواقب جدی برای سلامتی داشته باشد که نیاز به مراقبت فوری پزشکی دارد.
دو نوع آزمایش مختلف برای تعیین سطح کراتینین موجود در ادرار و خون شما وجود دارد (منبع مطلب):
- کراتینین سرم (SCr): کراتینین سرم یک آزمایش خون است که غلظت کراتینین در گردش خون را اندازه گیری می کند و به شما اجازه می دهد. پزشکان هر گونه افزایش فراتر از محدوده مورد انتظار را شناسایی کنند. از آنجایی که این خوانش ها می تواند نشان دهنده یک نارسایی کلیوی باشد، به عنوان یک ابزار تشخیصی مهم برای سلامت کلیه عمل می کند.
- کلیرانس کراتینین (CrCl): کلیرنس کراتینین یک آزمایش ادراری است که کراتینین سرم را با مقدار کراتینین دفع شده در ادرار در یک دوره ۲۴ ساعته مقایسه می کند. این روش کمک می‌کند تا مشخص شود که کلیه‌ها چقدر کراتینین را به‌طور مؤثری از جریان خون فیلتر می‌کنند و به مثانه برای دفع می‌روند.
توجه به این نکته مهم است که برون ده کراتینین سرم به طور مستقیم با توده عضلانی متناسب است، به این معنی که افراد با عضله بیشتر به دلیل وجود مقدار بیشتری کراتین در بدن، SCr بیشتری خواهند داشت. علاوه بر این، فعالیت بدنی شدید می تواند بر نتایج SCr و CrCl تأثیر بگذارد زیرا منجر به افزایش نرخ تبدیل کراتین به انرژی می شود (منبع مطلب).
نشانه هایی برای آزمایش کراتینین
کراتینین سرم نقش اساسی به عنوان بخشی از باتری استاندارد تست ها به نام پانل متابولیک پایه (BMP) ایفا می کند که از اجزای مختلف دیگری مانند آلبومین، نیتروژن اوره خون (BUN)، کلسیم، الکترولیت ها از جمله سدیم، پتاسیم، کلرید تشکیل شده است. و بی کربنات، گلوکز و فسفر. پانل متابولیک پایه (BMP) یک ابزار ارزشمند برای اهداف غربالگری برای شناسایی مسائل بالقوه در بدن و کمک به تشخیص اختلالات مشکوک کلیه است (منبع مطلب).
کلیرانس کراتینین زمانی به طور گسترده به عنوان بخشی از این غربالگری ها استفاده می شد. با این حال، تا حد زیادی با روش پیشرفته ای به نام نرخ تخمینی فیلتراسیون گلومرولی (eGFR) جایگزین شده است که فقط به مقدار کراتینین سرم بیمار نیاز دارد. دلیل این تغییر به دلیل ناراحتی و مشکل در جمع‌آوری نمونه ادرار ۲۴ ساعته است که eGFR را به گزینه مناسب‌تری تبدیل می‌کند.
با وجود این تغییر، کلیرانس کراتینین در شرایط خاصی که تجزیه و تحلیل کامل عملکرد کلیه بیمار ضروری است یا زمانی که تعیین صحت آزمایش حجم ادرار ۲۴ ساعته ضروری است، یک ابزار تشخیصی ضروری باقی می ماند. این موقعیت ها ممکن است شامل مواردی با توده عضلانی به طور غیرمعمول بالا یا پایین باشد که می تواند مقادیر کراتینین را منحرف کند و بر دقت آزمایشات دیگر تأثیر بگذارد.
شرایطی که به تشخیص کمک می کند
آزمایش کراتینین نقش مهمی در تشخیص انواع اختلالات کلیوی ایفا می کند که به طور کلی به عنوان بیماری مزمن کلیوی (CKD) یا آسیب حاد کلیه (AKI) طبقه بندی می شوند. هدف این مقاله ارائه یک مرور کلی از هر دو شرایط و علل مرتبط با آنها است.
بیماری مزمن کلیه: اختلال پیشرونده و غیرقابل برگشت عملکرد کلیه است. بیماری مزمن کلیه، اختلال تدریجی و غیر قابل برگشت عملکرد کلیه است که در صورت عدم درمان می تواند منجر به عوارض شدید سلامتی شود. برخی از شایع ترین علل بیماری مزمن کلیه عبارتند از دیابت، فشار خون بالا و گلومرولونفریت. سایر عوامل احتمالی لوپوس، بیماری کلیه پلی کیستیک (PKD) و عفونت های مکرر کلیه هستند. در برخی موارد، بیماری مزمن کلیه می تواند به مرحله نهایی بیماری کلیوی (ESRD) پیشرفت کند که در آن دیالیز یا پیوند کلیه برای بقا لازم است (منبع مطلب).
آسیب حاد کلیه: اختلالی که ممکن است برگشت پذیر باشد. برخلاف بیماری مزمن کلیوی، آسیب حاد کلیه به هر شرایطی اطلاق می شود که به کلیه ها آسیب برساند و منجر به اختلال در عملکرد شود. برخلاف بیماری مزمن کلیه ، آسیب حاد کلیه ممکن است گاهی برگشت پذیر باشد. علل آسیب حاد کلیه را می توان به شرایط پیش کلیوی، کلیوی یا پس کلیوی طبقه بندی کرد:
- علل پیش کلیوی: این موارد شامل کم آبی بدن، حمله قلبی، نارسایی اندام اصلی، سپسیس، از دست دادن خون قابل توجه و استفاده بیش از حد از داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) است.
- علل کلیوی: به عنوان مثال می توان به سرطان کلیه، ضربه کلیه، عفونت شدید کلیه، واکنش آلرژیک دارویی یا واسکولیت اشاره کرد.
- علل پس کلیوی: اینها شامل سنگ کلیه، انسداد در حالب ها (لوله هایی که کلیه ها را تخلیه می کنند)، احتباس ادرار، سرطان اورولوژیک (مانند سرطان مثانه یا سرطان پروستات) و هر وضعیتی که می تواند حالب را از بیرون تحت فشار قرار دهد، می باشد.
آسیب حاد کلیه همچنین ممکن است منجر به نارسایی حاد کلیه شود که در برخی موارد پس از درمان آسیب یا اختلال اساسی قابل برگشت است.
در نتیجه، آزمایش‌های کراتینین نقش اساسی در تشخیص اختلالات کلیوی مختلف و کمک به متخصصان مراقبت‌های بهداشتی در شناسایی مناسب‌ترین گزینه‌های درمانی برای بیماران خود دارند. درک این شرایط می تواند به جلوگیری از عوارض بیشتر و بهبود نتایج کلی سلامت کمک کند.
خطرات و موارد منع آزمایش کراتینین
تست های کراتینین بی خطر و کم تهاجمی هستند. در حالی که هیچ منع مصرفی برای هیچ یک از این آزمایش ها وجود ندارد، آزمایش کلیرانس کراتینین ممکن است برای افراد مبتلا به احتباس حاد ادرار (کاهش توانایی ادرار کردن) غیر عملی باشد.
قبل از آزمایش
هیچ آمادگی لازم برای آزمایش خون کراتینین سرم وجود ندارد. در مقابل، جمع‌آوری ادرار ۲۴ ساعته ممکن است از شما بخواهد که برخی داروها یا فعالیت‌هایی را که ممکن است با نتایج تداخل داشته باشند را متوقف کنید.
زمان انجام آزمایش خون
شما می توانید آزمایش خون کراتینین سرم را در هر زمانی از روز انجام دهید. اگر آزمایش ادرار کلیرانس کراتینین در کنار کراتینین سرم تجویز شود، برنامه ریزی بیشتری انجام می شود.
زمان انجام آزمایش ادرار
در صورتی که پزشک شما را به انجام آزمایش کلیرانس ادراری کراتینین دستور دهد، دانستن روش و نحوه آماده سازی ضروری است. ابتدا از آزمایشگاه خود دیدن کنید و ظرف مخصوصی را که توسط آنها ارائه شده است بردارید. به خاطر داشته باشید که شناسه خود را همراه داشته باشید زیرا آنها به اطلاعات شخصی شما برای برچسب زدن بطری مجموعه نیاز دارند.
کارکنان آزمایشگاه یک کد شناسایی برای این آزمایش خاص به شما اختصاص می دهند و همچنین ممکن است قبل از تحویل کیت جزئیات بیمه یا پرداخت را بخواهند. این به این دلیل است که هنگام بازگرداندن نمونه، تاخیری در پردازش آن ایجاد نشود.
برای راحتی شما و جلوگیری از دردسرهای حمل کانتینر از مکانی به مکان دیگر، بهتر است این جمع آوری ادرار ۲۴ ساعته را در یک روز تعطیل برنامه ریزی کنید. برای دانش‌آموزان، می‌توانند نمونه‌های ادرار خود را صبح زود در روز یکشنبه جمع‌آوری کنند و صبح دوشنبه آن را به آزمایشگاه برگردانند.
این آزمایش ساده و در عین حال حیاتی یک ابزار تشخیصی مهم برای پزشکان برای ارزیابی عملکرد کلیه و سلامت کلی شما است. بنابراین مطمئن شوید که تمام دستورالعمل های ارائه شده توسط پزشک یا تکنسین آزمایشگاه خود را در طول این فرآیند دنبال می کنید.
محل انجام آزمایش
آزمایش‌های خون را می‌توان در مطب، کلینیک، بیمارستان، یا مرکز آزمایشگاه مستقل ارائه‌دهنده مراقبت‌های بهداشتی انجام داد. جمع آوری ادرار در خانه انجام می شود. برای خنک نگه داشتن نمونه باید یک مکان خنک مانند یخچال یا یک جعبه یخ قابل حمل داشته باشید.
چه چیزی بپوشم؟
برای خونگیری کراتینین سرم، یا آستین کوتاه بپوشید یا یک تاپ آستین دار بپوشید که به راحتی بالا بزنید.
غذا و نوشیدنی
محدودیت های غذایی معمولاً برای هیچ یک از آزمایش ها لازم نیست. با این حال، برای جمع آوری ادرار ۲۴ ساعته، ممکن است از شما خواسته شود روز قبل و در طول آزمایش از الکل خودداری کنید. همچنین ممکن است از شما خواسته شود که از ورزش های شدید که می تواند بر نتایج شما تأثیر بگذارد اجتناب کنید.
داروها
در حالی که به طور کلی نیازی به قطع دارو برای آزمایش خون کراتینین سرم ندارید، ممکن است به شما توصیه شود که این کار را برای جمع آوری ادرار ۲۴ ساعته انجام دهید. این به این دلیل است که هدف از آزمایش ادرار دریافت نمایش دقیقی از عملکرد کلیه های شما بدون موادی است که بر فیلتراسیون تأثیر می گذارد.
به این ترتیب، توصیه به پزشک در مورد داروهایی که ممکن است مصرف کنید، چه داروهای نسخه‌ای، بدون نسخه، تغذیه‌ای، سنتی یا تفریحی بسیار مهم است.
داروهای مشکل ساز ممکن است شامل موارد زیر باشد (منبع مطلب):
- آنتی اسیدها مانند تاگامت (سایمتیدین)
- آنتی بیوتیک هایی مانند باکتریم (تری متوپریم-سولفامتوکسازول)
- داروهای ضد تشنج مانند فنورون (فناسمید)
- کلسیتریول (ویتامین D فعال بیولوژیکی)
- کورتیکواستروئیدها
- سالیسیلات ها، از جمله آسپرین
با این اوصاف، هرگز بدون صحبت با یک پزشک، مصرف هیچ دارویی را متوقف نکنید.
چه چیزی با خودم ببرم؟
هنگام پذیرش در آزمایشگاه، کارت شناسایی و بیمه خود را همراه داشته باشید.
ملاحظات دیگر
وقتی صحبت از کودکان می شود، درک آزمایش های پزشکی می تواند مفهومی دشوار باشد. جمع‌آوری ادرار ۲۴ ساعته یکی از این آزمایش‌ها است که توضیح آن برای والدین به شیوه‌ای آسان برای کودکانشان دشوار است. ضروری است اطمینان حاصل شود که فرزند شما به طور کامل دلایل این روش و اینکه چرا این روش نیاز به همکاری کامل آنها دارد را درک می کند.
به خصوص کودکان کوچکتر، بازه توجه کوتاهی دارند و ممکن است به راحتی حواسشان پرت شود و خطر گم شدن نمونه ادرار را افزایش دهد. برای اینکه جمع آوری ادرار ۲۴ ساعته برای کودکتان کمتر دلهره آور و جذاب تر شود، در اینجا چند نکته وجود دارد که به شما کمک می کند:
- دلایل پشت آزمایش را به زبان ساده و قابل درک کودکتان توضیح دهید. برای روشن شدن اینکه چرا این آزمایش پزشکی خاص ضروری است، از زبان و مثال های مناسب سن استفاده کنید.
- این روش را به جای یک کار طاقت فرسا به یک بازی یا مسابقه تبدیل کنید. با دادن انگیزه به فرزندتان برای از دست ندادن هیچ مجموعه ادرار، مانند اهدای ستاره های طلا یا قول دادن جایزه ویژه در پایان روز، آن را سرگرم کننده کنید. این می تواند به حفظ تمرکز و انگیزه آنها در طول فرآیند کمک کند.
- در این کار وقت گیر با کودک خود صبور باشید. درک کنید که ممکن است برای جمع آوری به موقع نمونه های خود به یادآوری های مکرر نیاز داشته باشند. آنها را تشویق کنید که سؤال بپرسند و در دسترس باشید تا به آنها صادقانه پاسخ دهید.
- محیطی راحت برای دفع ادرار فراهم کنید. یک فضای خصوصی ایجاد کنید که فرزندتان بتواند بدون مزاحمت یا مزاحمت از توالت استفاده کند. اطمینان حاصل کنید که آنها در طول روز به نوشیدنی‌ها دسترسی دارند، اما از نوشیدنی‌های کافئین‌دار که می‌تواند بر نتایج آزمایش تأثیر بگذارد اجتناب کنید.
- زمان و نمونه های جمع آوری شده را پیگیری کنید. از یک تایمر یا ساعت شنی استفاده کنید تا به کودکتان کمک کنید تا بفهمد هر ساعت چقدر طول می کشد، بنابراین بهتر می تواند زمان جمع آوری ادرار دیگر را پیش بینی کند. هر نمونه را با زمان مربوطه روی نمودار علامت گذاری کنید، که به عنوان یادآوری هم برای شما و هم برای فرزندتان خواهد بود.
- برای تلاش های آنها تحسین و قدردانی کنید. با ابراز قدردانی و تعریف و تمجید در صورت لزوم، تعهد آنها را برای تکمیل این فرآیند تشخیص دهید. این تقویت مثبت می تواند به آنها کمک کند تا از شرکت در آزمون احساس خوبی داشته باشند.
به یاد داشته باشید، جمع آوری ادرار ۲۴ ساعته یک روش پزشکی ضروری است که برای نتایج دقیق نیاز به همکاری کودک شما دارد. با پیروی از این نکات و تبدیل آن به یک تجربه سرگرم کننده، می توانید اطمینان حاصل کنید که آنها تمایل بیشتری به شرکت دارند و این کار را با موفقیت انجام می دهند.
در طول آزمون
می‌توانید ابتدا جمع‌آوری ادرار را انجام دهید و پس از تمام شدن نمونه گیری، آزمایش خون را انجام دهید یا برعکس.
آزمایش خون
پیش از آزمایش :در روز آزمون، پس از ثبت نام و تایید اطلاعات بیمه، به اتاق معاینه منتقل می شوید که در آنجا قد و وزن شما ثبت می شود. بعداً از این برای محاسبه شاخص توده بدنی (BMI) برای eGFR استفاده می شود. سایر اطلاعات نیز جمع آوری خواهد شد و همچنین در تجزیه و تحلیل نقش خواهد داشت.
در طول آزمایش: خونگیری که توسط فلبوتومیست انجام می شود به شرح زیر انجام می شود.
- شما را روی یک صندلی با تکیه گاه بلند قرار می دهند و از شما خواسته می شود که آستین خود را بالا بزنید. فلبوتومیست اغلب بررسی می کند که کدام بازو ورید پرتر دارد.
- یک نوار الاستیک به نام تورنیکه در اطراف بازوی شما قرار می گیرد تا به تورم ورید کمک کند.
- سپس پوست با یک سواب ضد عفونی کننده پاک می شود.
- یک سوزن به آرامی وارد رگ می شود. ممکن است کمی درد یا فشار احساس کنید. اگر درد قابل توجهی برای شما ایجاد می کند، به متخصص فلبوتومیست اطلاع دهید.
- خون در یک لوله آزمایش مهر و موم شده با خلاء استخراج می شود. سپس سوزن و سپس تورنیکت برداشته می شود.
- بازوی شما بانداژ شده و نمونه برای ارزیابی به پاتولوژیست ارسال می شود.
پس از آزمایش: شما آزاد خواهید بود که بروید مگر اینکه در اثر خونگیری احساس سبکی سر داشته باشید، در این صورت ممکن است از شما خواسته شود تا زمانی که احساس خوبی داشته باشید استراحت کنید.
جمع آوری ادرار ۲۴ ساعته
پیش از آزمایش:لوازم مجموعه ای را که آزمایشگاه در اختیار شما قرار داده است جمع آوری کنید. شما باید یک یا چند ظروف بزرگ با درب های قابل جابجایی داشته باشید که ممکن است یک ماده نگهدارنده در داخل آنها وجود داشته باشد یا نباشد، و یک فنجان جمع آوری پلاستیکی کوچک. همچنین باید یک فرم از پیش چاپ شده برای ثبت زمان و تاریخ هر دفع ادرار داشته باشید.
مگر اینکه یک پزشک به شما بگوید، مجموعه ۲۴ ساعته تا صبح شروع نمی شود. مهم است که به خاطر داشته باشید که نمی توانید یک نمونه را از دست بدهید زیرا حجم ادرار به اندازه غلظت کراتینین در محاسبات CrCl و eGFR نقش دارد.
در طول آزمایش: روند جمع آوری می تواند کمی متفاوت باشد، اما به طور کلی شامل مراحل اولیه یکسانی است.
- وقتی صبح از خواب بیدار می شوید، ادرار اولین ادرار خود را جمع آوری نکنید. این نمونه اول را از بدن خارج کنید، اما تاریخ و زمان را یادداشت کنید. این زمان شروع شماست.
- از آن زمان به بعد، از لیوان جمع آوری پلاستیکی برای گرفتن تمام ادراری که در ۲۴ ساعت آینده دفع می کنید استفاده کنید. همچنین می توانید از لیوان شیشه ای یا کاغذی استفاده کنید، اما از لیوان فلزی نه.
- پس از هر بار ادرار کردن، نمونه را در ظرف جمع آوری درب دار بریزید. پس از هر بار استفاده، فنجان جمع آوری را بشویید. در صورت استفاده از یک لیوان کاغذی، پس از یک بار استفاده، آن را دور بیندازید.
- ادرار را در یخچال یا سینه یخ نگهداری کنید مگر اینکه دستور دیگری داده شود.
- زمان هر دفع ادرار را یادداشت کنید.
- برای اتمام فرآیند، سعی کنید روز بعد، ۲۴ ساعت پس از شروع، در همان ساعت ادرار کنید. اگر نمی توانید، اشکالی ندارد. زمان و تاریخ نهایی (توقف) را ثبت کنید.
پس از آزمایش: پس از تکمیل فرآیند جمع آوری، ظروف مهر و موم شده باید در اسرع وقت به آزمایشگاه منتقل شوند. اگر به هر دلیلی با تاخیر مواجه شدید، برای راهنمایی با آزمایشگاه تماس بگیرید.
بعد از آزمایش
پس از خونگیری کراتینین سرم، ممکن است کبودی یا تورم موضعی در محل سوراخ داشته باشید. اگر درد شدید یا علائم عفونت (از جمله تب، لرز، ضربان قلب سریع یا تنفس سریع) دارید، فوراً با پزشک خود تماس بگیرید. با این حال، عفونت غیر معمول است.
پس از جمع آوری ادرار ۲۴ ساعته نیازی به مراقبت خاصی نیست. مگر اینکه پزشک چیز دیگری به شما بگوید، می‌توانید داروهایی را که قطع کرده‌اید دوباره شروع کنید و به فعالیت‌های عادی روزانه خود بازگردید.
تفسیر نتایج
نتایج آزمایش‌های کراتینین می‌تواند نشانه‌ای قوی از عملکرد کلیه‌های شما باشد. نتایج بر اساس یک محدوده مرجع (RR) طبقه‌بندی می‌شوند که محدوده مقادیر عددی در نظر گرفته شده برای آن آزمون را مشخص می‌کند.
هر چیزی بالاتر از انتهای بالایی محدوده طبیعی، بالا در نظر گرفته می شود (اغلب در گزارش با حرف “H” توصیف می شود). به طور مشابه، هر چیزی زیر انتهای پایینی محدوده طبیعی، پایین در نظر گرفته می شود (با حرف “L” توصیف می شود).
محدوده طبیعی برای آزمایش کراتینین سرم (SCr) عبارتند از (منبع مطلب):
- ۰.۶ تا ۱.۱ میلی گرم در دسی لیتر (mg/dL) برای زنان
- ۰.۷ تا ۱.۳ میلی گرم در دسی لیتر برای مردان
محدوده طبیعی برای آزمایش کلیرانس کراتینین (CrCl) عبارتند از (منبع مطلب):
- ۷۰ تا ۱۳۰ میلی لیتر برای کودکان
- ۸۵ تا ۱۲۵ میلی لیتر برای زنان
- ۷۵ تا ۱۱۵ میلی لیتر برای مردان
محدوده CrCl در کودکان چندان ساده نیست. این الگوریتم متکی به یکی از چندین الگوریتم مختلف است که CrCl را بر اساس سن، وزن، قد و SCr محاسبه می‌کند.
محدوده مقادیر نرمال ممکن است در آزمایشگاه های مختلف کمی متفاوت باشد. برخی از الگوریتم های مختلف استفاده می کنند یا نمونه های متفاوتی را آزمایش می کنند. به این ترتیب، باید سعی کنید هنگام نظارت بر عملکرد کلیه از همان آزمایشگاه استفاده کنید تا از نتایج مقایسه ای دقیق اطمینان حاصل کنید.
پیگیری
ممکن است برای تعیین علت زمینه‌ای خواندن غیرطبیعی، آزمایش‌های بعدی لازم باشد. در حالی که بیشتر تمرکز بر کلیه ها است، مشکل ممکن است مربوط به یک سیستم اندام کاملاً متفاوت باشد که به طور مستقیم یا غیرمستقیم بر عملکرد کلیه تأثیر می گذارد. در نهایت، به عنوان بخشی از یک سیستم مرتبط به هم، هر بیماری که یک اندام را تحت تأثیر قرار می دهد، تا حدی بر سایر اعضا تأثیر می گذارد.
به طور کلی، اگر نتایج آزمایش کراتینین شما بالا باشد، ممکن است موارد زیر را داشته باشید (منبع مطلب):
- بیماری مزمن یا حاد کلیه
- نارسایی احتقانی قلب
- دیابت
- پرکاری تیروئید
- انسداد مجاری ادراری
- دیستروفی عضلانی و سایر بیماری های عضلانی
- کم آبی بدن
- شوکه شدن
اگر نتایج آزمایش کراتینین شما پایین باشد، ممکن است این موارد را داشته باشید (منبع مطلب):
- بیماری شدید کبد
- سوء تغذیه پروتئینی
- تحلیل رفتن عضلات
هرگونه بررسی بیشتر با توجه به علائم مشخصه ای که تجربه می کنید و سایر سرنخ های تشخیصی هدایت می شود.
کلام پایانی
تست کراتینین ابزار ارزشمندی برای ارزیابی عملکرد کلیه و بررسی بسیاری از علل احتمالی نارسایی کلیوی است. استفاده از آنها آسان، کم تهاجمی است و در صورت اجرای صحیح بسیار دقیق هستند. این تست‌ها سطح کراتینین، یک محصول زائد تولید شده توسط فعالیت ماهیچه‌ای، را در جریان خون اندازه‌گیری می‌کنند. کلیه ها این مواد زائد را فیلتر کرده و از طریق ادرار دفع می کنند. بنابراین، اگر مشکلی در عملکرد کلیه وجود داشته باشد، سطح کراتینین می تواند در جریان خون ایجاد شود که نشان دهنده مشکلات بالقوه است.
از آنجایی که علائم نارسایی کلیوی اغلب عمومی و غیراختصاصی هستند، در صورت مشاهده برخی یا همه علائم زیر، از یک ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی در مورد آزمایش نیتروژن اوره خون (BUN) یا پانل متابولیک پایه (BMP) بپرسید: این آزمایش ها می توانند به شما کمک کنند. در شناسایی مشکلات کلیوی قبل از اینکه شدید شوند.
- خستگی یکی از علائم شایع نارسایی کلیوی است، زیرا کلیه ها مسئول تولید اریتروپویتین هستند، هورمونی که تولید گلبول های قرمز را تحریک می کند. هنگامی که عملکرد کلیه کاهش می یابد، اریتروپویتین کمتری تولید می شود که منجر به کاهش ظرفیت حمل اکسیژن در خون و در نتیجه خستگی می شود.
- احساس سرمای مداوم می تواند نشانه کم خونی باشد، که اغلب زمانی رخ می دهد که کلیه ها به درستی کار نمی کنند. این به این دلیل است که افراد کم خون فاقد گلبول های قرمز کافی برای حمل اکسیژن در سراسر بدن هستند و باعث می شود احساس سردی بیش از حد طبیعی داشته باشند.
- خارش مداوم غیرقابل توضیح می تواند نشان دهنده سطوح بالای فسفر در جریان خون باشد، یک مشکل رایج برای مبتلایان به بیماری مزمن کلیوی (CKD). فسفر اضافی می تواند تعادل کلسیم را مختل کند و منجر به خارش پوست شود.
- طعم فلزی در دهان شما ممکن است به دلیل تغییرات در تعادل الکترولیت ها در نتیجه اختلال در عملکرد کلیه باشد. کلیه ها به تنظیم سطوح سدیم، پتاسیم و سایر الکترولیت هایی که بر درک چشایی تأثیر می گذارند کمک می کنند.
- تنفس با بوی آمونیاک زمانی رخ می دهد که کلیه ها نتوانند به درستی مواد زائد را از جریان خون فیلتر کنند و منجر به تجمع آمونیاک در بدن شود. این بوی بد اغلب یکی از اولین نشانه های نارسایی کلیوی است.
- تورم دست‌ها، مچ پا یا پاها ممکن است نشانه‌ای از احتباس مایعات باشد، که زمانی رخ می‌دهد که کلیه‌ها مایعات را به طور موثر از خون تصفیه نمی‌کنند. این تجمع مایع در بافت ها باعث تورم و ناراحتی می شود.
- صورت پف کرده نشانه دیگری از احتباس مایعات ناشی از اختلال در عملکرد کلیه است. صورت ممکن است به دلیل تجمع بیش از حد مایع در زیر پوست، پف کرده یا پرتر از حد معمول به نظر برسد.
- تکرر ادرار در شب که به عنوان شب ادراری نیز شناخته می شود، در صورتی که با علائم دیگری مانند موارد ذکر شده در بالا همراه باشد، می تواند از علائم نارسایی کلیوی باشد. در شب، کلیه ها هورمون های بیشتری تولید می کنند که به حفظ مایعات در طول خواب کمک می کند. با این حال، هنگامی که کلیه ها به درستی کار نمی کنند، ممکن است مقدار زیادی یا خیلی کم از این هورمون ها را ترشح کنند که منجر به ادرار بیش از حد و عدم تعادل مایعات می شود.
- احساس نیاز به ادرار کردن، حتی اگر این کار را نکنید، ممکن است نشان دهنده مثانه بیش فعال باشد، که می تواند نشانه ای از مشکلات کلیوی باشد. توجه به این نکته مهم است که در حالی که برخی از این علائم ممکن است به نظر بی‌ربط به عملکرد کلیه به نظر برسند، اما در صورت تجربه همراه با یکدیگر یا در کنار علائم دیگری مانند ادرار کف‌آلود، قهوه‌ای، قرمز یا بنفش، همچنان می‌توانند نشان‌دهنده نارسایی کلیوی باشند.
- در صورت مشاهده هر یک از این علائم ضروری است با یک ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی مشورت کنید تا آنها بتوانند آزمایش های لازم مانند BUN و BMP را برای تشخیص زودهنگام و مدیریت مناسب نارسایی کلیوی انجام دهند.
