بیماری ریفلاکس معده به مری یا Gastroesophageal Reflux Disease که به اختصار (GERD) نامیده می شود یک نوع مزمن و شدیدتر از ریفلاکس اسید است. علل و عوامل خطرزا برای ایجاد این مشکل عبارتند از پرخوری و بارداری. بیشتر افراد می توانند علائم خود را با تغییر شیوه زندگی یا داروها کنترل کنند.
رفلاکس اسید زمانی اتفاق می افتد که محتویات معده شما به مری برگردد. به این عمل برگشت اسید یا رفلاکس معده به مری نیز گفته می شود.
اگر بیش از دو بار در هفته علائم رفلاکس اسید معده را دارید، ممکن است به بیماری معروف به بیماری ریفلاکس معده به مری (GERD) مبتلا باشید. (منبع مطلب)
بر اساس منبع معتبر موسسه ملی دیابت و بیماری های گوارشی و کلیوی آمریکا (NIDDK)، ریفلاکس معده به مری حدود ۲۰ درصد از مردم ایالات متحده را تحت تاثیر قرار می دهد. (منبع مطلب) این مشکل اگربه موقع درمان نشود، گاهی اوقات می تواند عوارضی جدی ایجاد کند.
علائم بیماری ریفلاکس معده به مری
علامت اصلی ریفلاکس معده به مری رفلاکس اسید است. رفلاکس اسید می تواند باعث احساس سوزش ناراحت کننده در قفسه سینه شود که می تواند به سمت گردن و گلو شما حرکت کند. این احساس اغلب به عنوان سوزش سر دل شناخته می شود.
اگر رفلاکس اسید معده دارید، ممکن است طعم ترش یا تلخی در پشت دهانتان ایجاد شود. همچنین ممکن است باعث برگشت غذا یا مایعات از معده به داخل دهان شود.
برخی دیگر از علائم ریفلاکس معده به مری عبارتند از:
- حالت تهوع
- درد قفسه سینه
- درد هنگام بلع
- مشکل در بلع
- سرفه مزمن
- صدای خشن
- بوی بد دهان
گزینه های درمان ریفلاکس معده به مری
برای مدیریت و تسکین علائم ریفلاکس معده به مری , پزشک ممکن است شما را به ایجاد تغییرات خاصی در سبک زندگی تشویق کند، این تغییرات عبارتند از:
- حفظ وزن متناسب با قد شما
- ترک سیگار در صورتی که سیگار می کشید
- اجتناب از وعده های غذایی سنگین در بعد از ظهر
- اجتناب از دراز کشیدن بعد از خوردن غذا به مدت چند ساعت
- وضعیت سر در هنگام خواب ۱۵ تا ۲۰ سانتی متر بالاتر از بدن باشد
دارو
پزشک شما همچنین ممکن است مصرف داروهای بدون نسخه مانند موارد ذکر شده در زیر را پیشنهاد کند. همه این داروها می توانند عوارض جانبی ایجاد کنند، بنابراین با پزشک خود در مورد اینکه کدام گزینه برای شما بهترین است صحبت کنید.
۱. آنتی اسیدها
آنتی اسیدهایی مانند معمولا برای علائم گاه به گاه و خفیف رفلاکس اسید و ریفلاکس معده به مری استفاده می شود. اما اگر متوجه شدید که تقریبا هر روز نیاز دارید از آنتی اسیدها استفاده کنید، ممکن است به داروی قوی تری نیاز داشته باشید.
۲. مسدود کننده های گیرنده H2
مسدودکننده های H2 مانند فاموتیدین برای کاهش میزان اسیدی که معده شما می سازد می توانند موثر باشند. بسیاری از مسدودکننده های H2 بدون نیاز به نسخه در دسترس هستند، در حالی که دوزهای بالاتری از این داروها نیاز به تجویزتوسط پزشک دارند.
۳. مهارکننده های پمپ پروتونی (PPI)
مهارکننده های پمپ پروتونی مانند امپرازول (Prilosec) می تواند میزان اسیدی که معده شما تولید می کند را کاهش می دهد. مهارکننده های پمپ پروتونی نسبت به مسدود کننده های H2 برای بهبود پوشش مری مفیدتر هستند. مخصوصا زمانی که فردی برای مدتی با ریفلاکس سروکار داشته و این امر منجر به آسیب به پوشش مری اش شده است.
مهارکننده های پمپ پروتونی مانند مسدودکننده‌های H2 را میتوان بدون نسخه از داروخانه تهیه کرد. در صورت نیار به دوز های بالا به نسخه پزشک نیاز دارید.
مشکل درمان های خانگی برای ریفلاکس معده به مری
برخی از افراد ممکن است ترجیح دهند برای درمان سوزش سر دل خود با داروهای خانگی شروع کنند. در حالی که برخی از درمان‌های خانگی ممکن است در مورد حملات گاه به گاه رفلاکس اسید کمک کند، اما اگر شما مبتلا به ریفلاکس معده به مری تشخیص داده شده‌اید، به احتمال زیاد با یک مشکل مزمن سر و کار دارید که باید توسط پزشک درمان شود.
مشکلات مزمن از جمله ریفلاکس معده به مری گاهی اوقات می تواند با تغییر سبک زندگی کاهش یابد، اما معمولاً به نوعی مداخله پزشکی نیز نیاز دارد. وقتی صحبت از مشکلات مزمن به میان می آید، بهتر است در مقابل تمایل به خود تشخیصی و خود درمانی مقاومت کنید. بنابراین توصیه می شود قبل از شروع هر گونه درمان جدید با پزشک خود صحبت کنید.
چند درمان خانگی که ممکن است بیشتر از اینکه مفید باشند ضرر داشته باشند عبارتند از:
- نوشیدن محلول جوش شیرین و آب: از آنجایی که جوش شیرین قلیایی است، این توانایی را دارد که به خنثی کردن اسیدیته معده کمک کند و مصرف آن در دوزهای کوچک عمدتاً بی خطر است. اما جوش شیرین سرشار از سدیم است و در صورت مصرف بیش از حد ممکن است عوارض جانبی را نیز تجربه کنید.
- آدامس: تصور در اینجا این است که از آنجایی که بزاق کمی قلیایی است، تحریک آن با جویدن آدامس پس از خوردن غذا ممکن است به خنثی کردن اسیدیته در دهان و گلو کمک کند. در حالی که یک مطالعه بسیار کوچک در سال ۲۰۰۵ به این رویکرد دامن زد اما به دلیلی جامعه آماری کوچک در آن پژوهش, قطعیت این روش مورد سوال است. (منبع مطلب)
- مصرف زنجبیل: زنجبیل یک درمان خانگی رایج برای مشکلاتی مانند حالت تهوع و ترش کردن معده است، اما هنوز مشخص نیست که آیا واقعاً می تواند به علائم سوزش سر دل کمک کند یا خیر. در واقع، در بسیاری از مطالعات مورد اعتماد، سوزش سر دل نشانه مصرف بیش از حد زنجبیل است. (منبع مطلب)
- نوشیدن شیر: به دلیل قلیایی بودن طبیعی، شیر یکی دیگر از داروهای خانگی است که اغلب به عنوان راهی برای کاهش علائم سوزش سر دل معرفی می شود. متأسفانه، اگرچه ممکن است در ابتدا احساس آرامش داشته باشد، چربی و پروتئین موجود در آن در نهایت می تواند پس از هضم شیر علائم سوزش سر دل را بدتر کند. ناگفته نماند در صورتی که می خواهید از شیر برای کاهش علائم سوزش سر دل استفاده کتید بهتر است از شیر کم چرب استفاده شود چون تحمل شیر کم چرب برای برخی افراد آسان تر است.
تشخیص ریفلاکس معده به مری
اگر پزشک شما مشکوک به ریفلاکس معده به مری باشد، یک معاینه فیزیکی انجام می دهد و در مورد علائمی که تجربه کرده اید سؤال می کند.
سپس ممکن است پزشک شما را به یک متخصص گوارش ارجاع دهد یا ممکن است آزمایش‌های خاصی را برای شما توصیه کند.
آزمایش های رایج برای تشخیص ریفلاکس معده به مری عبارتند از:
تست ۲۴ ساعته میزان PH مری: یک لوله کوچک از طریق بینی به مری فرستاده می شود. یک حسگر pH در نوک لوله میزان اسیدی شدن مری را اندازه گیری می کند و داده ها را به یک کامپیوتر قابل حمل ارسال می کند. این آزمایش حدود ۲۴ ساعت زمان می برد. این روش به طور کلی “استاندارد طلایی” برای تشخیص ریفلاکس معده به مری در نظر گرفته می شود.(منبع مطلب)
ازوفاگرام: پس از نوشیدن محلول باریم، از تصویربرداری توسط اشعه ایکس برای بررسی دستگاه گوارش فوقانی استفاده می شود.
آندوسکوپی فوقانی: یک لوله انعطاف پذیر با یک دوربین کوچک به مری شما وارد می شود تا آن را بررسی کرده و در صورت نیاز نمونه ای از بافت (بیوپسی) را جمع آوری کند.
مانومتری مری: یک لوله انعطاف پذیر از طریق بینی به مری شما منتقل می شود تا قدرت عضلات مری شما را اندازه گیری کند.
پایش PH مری: یک مانیتور در مری شما قرار می گیرد تا تعیین کند که چگونه اسید در بدن شما در طی چند روز تنظیم می شود.
پس از رسیدن به تشخیص، پزشک تصمیم خواهد گرفت که چه مداخلاتی برای شما بهتر عمل می کند و آیا جراحی یک گزینه مناسب برای شما می باشد است یا خیر.
جراحی برای درمان ریفلاکس معده به مری
در بیشتر موارد، تغییر شیوه زندگی و داروها برای پیشگیری و تسکین علائم ریفلاکس کافی است. اما گاهی اوقات نیاز به جراحی است.
برای مثال، اگر تغییر شیوه زندگی و داروها به تنهایی علائم شما را متوقف نکرده باشد، ممکن است پزشک شما جراحی را توصیه کند. آنها همچنین ممکن است در صورت بروز عوارض ریفلاکس معده به مری، جراحی را پیشنهاد کنند.
انواع مختلفی از جراحی برای درمان ریفلاکس وجود دارد، از جمله فوندوپلیکاسیون که در طی آن قسمت بالای معده در اطراف مری شما دوخته می شود و جراحی چاقی که معمولاً زمانی توصیه می شود که پزشک به این نتیجه برسد که ریفلاکس معده به مری ممکن است با اضافه وزن بیش از حد تشدید شود.
تفاوت ریفلاکس معده به مری و سوزش سر دل
توجه به این نکته مهم است که تمایز بسیار ظریفی بین سوزش سر دل (که ممکن است نیازی به مداخله پزشکی نداشته باشد) و ریفلاکس معده به مری وجود دارد.
اکثر مردم هر از گاهی سوزش سر دل را تجربه می کنند و به طور کلی، سوزش سر دل گاه به گاه دلیلی برای نگرانی نیست.
اما اگر بیش از دو بار در هفته سوزش سر دل را تجربه کرده اید، و به خصوص اگر سرفه مزمن و درد قفسه سینه را نیز تجربه کرده اید، ممکن است با ریفلاکس معده به مری سروکار داشته باشید.
عوامل ایجاد ریفلاکس معده به مری
در حالی که هیچ دلیل مشخصی برای ایجاد ریفلاکس معده به مری وجود ندارد، اما مکانیسمی در بدن شما وجود دارد که وقتی این مکانیسم به درستی کار نمی کند می تواند احتمال ایجاد ریفلاکس معده به مری را افزایش دهد.
اسفنکتر تحتانی مری (LES): یک نوار عضلانی مدور در انتهای مری شما است. وقتی درست کار می کند، شل می شود و هنگام قورت دادن باز می شود. سپس سفت می شود و دوباره بسته می شود.
رفلاکس اسید زمانی اتفاق می افتد که اسفنکتر تحتانی مری شما به درستی سفت یا بسته نشود. این اختلال باعث می شود که شیره های گوارشی و سایر محتویات معده شما به سمت مری شما بالا بروند.
سایر علل احتمالی ایجاد ریفلاکس معده به مری:
فتق هیاتال: این زمانی است که بخشی از معده, بالای دیافراگم به سمت ناحیه قفسه سینه حرکت می کند. اگر دیافراگم آسیب ببیند، می تواند این احتمال را افزایش دهد که اسفنکتر تحتانی مری (LES) شما نمی تواند کار خود را به درستی انجام دهد.
خوردن مکرر وعده های غذایی حجیم: این عادت غذایی می تواند باعث گشاد شدن قسمت فوقانی معده شود. این اتساع گاهی به این معنی است که فشار کافی رویاسفنکتر تحتانی مری (LES) وجود ندارد و به درستی بسته نمی شود.
دراز کشیدن بعد از غذا خوردن: دراز کشیدن با فاصله زمانی کم بعد از اتمام وعده غذایی می تواند فشار کمتری نسبت به آنچه که اسفنکتر تحتانی مری (LES) برای کارکرد صحیح نیاز دارد ایجاد کند و این امرمی تواند منجر به ایجاد بیماری ریفلاکس معده به مری شود.
عوامل خطر برای ایجاد ریفلاکس معده به مری
در حالی که باز هم اشاره می کنیم که هیچ دلیل خاصی برای ایجاد بیماری ریفلاکس معده به مری وجود ندارد، انتخاب‌های سبک زندگی و برخی عوامل که در پایین به آنها اشاره می کنیم می توانند در شکل گیری این مشکل نقش ایفا کنند:
- زندگی با چاقی
- باردار بودن
- زندگی با یک اختلال بافت همبند
- سیگار کشیدن
- خوردن مکرر وعده های غذایی بزرگ
- مدت کوتاهی پس از خوردن غذا به طور مداوم دراز کشیدن یا به خواب رفتن
- خوردن انواع خاصی از غذاها، مانند فرآورده های سرخ شده یا گوجه فرنگی
- نوشیدن انواع خاصی از نوشیدنی ها مانند نوشابه، قهوه یا الکل
- استفاده از داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDS) مانند آسپرین یا ایبوپروفن
الکل و ریفلاکس معده به مری
مصرف الکل و مشکل ریفلاکس معده به مری در بسیاری از مطالعات با هم مرتبط و همراه بوده اند، و به نظر می رسد هرچه الکل بیشتری بنوشید، احتمال ابتلا به ریفلاکس معده به مری بیشتر می شود. (منبع مطلب)
این ارتباط کاملاً مشخص نیست و این سوال همواره وجود دارد که آیا الکل مستقیماً بر اسفنکتر تحتانی مری (LES) تأثیر می گذارد یا افرادی که الکل زیادی مصرف می کنند رفتارهای دیگری نیز دارند که می تواند منجر به ایجاد ریفلاکس معده به مری شود.
اما آن چه کاملا واضح است این است که محدود کردن مصرف الکل، یا قطع کامل آن، پس از تشخیص بیماری ریفلاکس معده به مری، می تواند برخی از علائم را تسکین دهد.
محرک های غذایی برای ریفلاکس معده به مری
برخی از افرادی که مبتلا به ریفلاکس معده به مریتشخیص داده شده اند متوجه می شوند که برخی غذاها و نوشیدنی ها می توانند علائم آنها را تحریک کنند. در حالی که محرک ها می توانند بسیار شخصی باشند و در اشخاص مختلف متفاوت باشند، برخی از مواد غذایی وجود دارند که به طور معمول بیشتر از سایرین به عنوان محرک ذکر می شوند و پسشنهاد می شود مصرف آنها محدود و یا قطع شوند. این محرک های غذایی عبارتند از:
- غذاهای پرچرب (مانند غذاهای سرخ شده و فست فودها)
- مرکبات و آب میوه ها
- گوجه فرنگی و سس گوجه فرنگی
- پیاز
- نعناع
- قهوه
- جوش شیرین
ریفلاکس معده به مری و سایر شرایط وابسته به آن
علائم ریفلاکس معده به مری گاهی اوقات می تواند توسط سایر شرایطی که ممکن است بیمار با آنها زندگی کند تشدید شود.
اضطراب و ریفلاکس معده به مری
بر اساس تحقیقات انجام شده از منبع معتبری که در سال ۲۰۱۵ منتشر شد، اضطراب و سوزش سر دل می توانند با هم مرتبط باشند. (منبع مطلب) هنگامی که شدت یکی افزایش می یابد، دیگری نیز ممکن است رخ دهد. همچنین ممکن است افرادی که با سوزش سر دل یا ریفلاکس معده به مری زندگی می کنند مضطرب تر باشند زیرا زندگی با این بیماری می تواند علائم ناخواسته ای ایجاد کند.
اگر مشکوک هستید که اضطراب علائم شما را بدتر می کند، با پزشک خود در مورد راهکارهایی برای تسکین آن صحبت کنید.
بارداری و ریفلاکس معده به مری
بارداری می تواند شانس شما را برای تجربه رفلاکس اسید افزایش دهد. اگر قبل از بارداری مبتلا به ریفلاکس معده به مری بوده اید، ممکن است علائم شما بدتر شود.
تغییرات هورمونی در دوران بارداری می تواند باعث شل شدن بیشتر ماهیچه های مری شود. یک جنین در حال رشد نیز می تواند به شکم شما فشار وارد کند. این می تواند خطر ورود اسید معده به مری را افزایش دهد.
بسیاری از داروهایی که برای درمان رفلاکس اسید استفاده می شوند در دوران بارداری بی خطر هستند. اما در برخی موارد، پزشک ممکن است به شما توصیه کند از برخی آنتی اسیدها یا سایر درمان‌ها اجتناب کنید.
آسم و ریفلاکس معده به مری
آسم و ریفلاکس معده به مریاغلب با هم رخ می دهند.(منبع مطلب) در حالی که برای درک رابطه دقیق بین آسم و ریفلاکس به تحقیقات بیشتری نیاز است، این امکان وجود دارد که ریفلاکس معده به مری علائم آسم را بدتر کند. علاوه بر این، آسم و برخی از داروهای آسم ممکن است خطر ابتلا به ریفلاکس معده به مری را افزایش دهند.
سندرم روده تحریک پذیر (IBS) و ریفلاکس معده به مری (GERD)
سندرم روده تحریک پذیر (IBS) وضعیتی است که می تواند روده بزرگ شما را تحت تاثیر قرار دهد. علائم رایج سندرم روده تحریک پذیر عبارتند از:
- درد شکم
- نفخ
- یبوست
- اسهال
بر اساس یک مطالعه در سال ۲۰۱۸، علائم مرتبط با ریفلاکس معده به مری در افراد مبتلا به سندرم روده تحریک پذیر (IBS) بیشتر از افراد دیگر است. (منبع مطلب)
اگر علائم سندرم روده تحریک پذیر (IBS) و ریفلاکس معده به مری (GERD) را دارید، با پزشک مشورت کنید. آنها ممکن است تغییراتی را در رژیم غذایی، داروها یا سایر درمان‌های شما توصیه کنند.
ریفلاکس معده به مری در نوزادان
طبیعی است که نوزادان غذا را تف کرده و گاهی اوقات استفراغ کنند. اما اگر کودک شما مرتب غذا را بیرون می‌ریزد یا استفراغ می‌کند، ممکن است مبتلا به ریفلاکس معده به مری باشد.
سایر علائم و نشانه های بالقوه ریفلاکس معده به مری در نوزادان عبارتند از:
- امتناع از خوردن
- مشکل در بلع
- خفگی یا خفگی
- آروغ خیس یا سکسکه
- تحریک پذیری در حین یا بعد از تغذیه
- قوس شدن پشت آنها در حین یا بعد از تغذیه
- کاهش وزن یا رشد ضعیف
- سرفه مکرر یا ذات الریه
- مشکل در خوابیدن
اگر مشکوک هستید که کودک شما ممکن است به ریفلاکس معده به مری یا بیماری دیگری مبتلا باشد، با پزشک او قرار ملاقات بگذارید.
عوارض بالقوه ریفلاکس معده به مری
در اکثر افراد، ریفلاکس معده به مری عوارض جدی ایجاد نمی کند. اما در موارد نادر، می تواند منجر به مشکلات جدی یا حتی تهدید کننده زندگی شود.
عوارض بالقوه ریفلاکس معده به مری عبارتند از:
- التهاب مری که به آن ازوفاژیت گویند
- تنگی مری، که زمانی اتفاق می افتد که مری شما باریک یا سفت شود
- مری بارت که شامل تغییرات دائمی در پوشش مری شما می شود
- سرطان مری، که بخش کوچکی از افراد مبتلا به مری بارت را تحت تاثیر قرار می دهد
- فرسایش مینای دندان، بیماری لثه یا سایر مشکلات دندانی
برای کاهش احتمال عوارض، مهم است که اقداماتی را برای مدیریت و درمان علائم GERD انجام دهید.
خلاصه
بدانید که اگر گهگاه سوزش سر دل را تجربه می کنید، تنها نیستید.
درمان این اتفاقات گاه به گاه با آنتی اسیدهای قابل تهیه بدون نسخه و برخی تغییرات در شیوه زندگی، مانند دراز نکشیدن تا چند ساعت بعد از غذا خوردن، معمولاً می تواند باعث تسکین شود. اما اگر بیش از دو بار در هفته دچار سوزش سر دل می‌شوید و به نظر نمی‌رسد تغییرات کوچک در سبک زندگی چیزی را برطرف می‌کند، ممکن است با ریفلاکس سر و کار داشته باشید.
اگر شما مبتلا به ریفلاکس معده به مری تشخیص داده شده اید، پزشک به شما کمک می کند تا یک برنامه درمانی مناسب برای شما ایجاد کنید.
بسته به اینکه در چه مرحله ای از این عارضه هستید، داروهای قابل تهیه بدون نسخه که در متن به آنها اشاره شد، داروهایی که نیاز به تجویز پزشک دارند و حتی جراحی گزینه‌های پیشروی شما هستند که پزشک شما با توجه به تشخیص خود ممکن است یکی از انها و یا ترکیبی از آنها را برای شما پیشنهاد کند.
اجازه ندهید سوزش سر دل مداوم مانع زندگی نرمال شما شود. اگر فکر می کنید ممکن است علائم ریفلاکس معده به مری را داشته باشید، با یک پزشک مشورت کنید.
